- Η αρχαία ελληνική θρησκεία είναι θαυμαστά περίπλοκη, καθώς περιλαμβάνει δεκάδες θεότητες, με τους μύθους, τις πίστεις σε αυτές και τις τελετές τους.
- Η αρχαία ελληνική θρησκεία λατρευόταν για περίπου δύο χιλιάδες χρόνια.
- Από πόλη σε πόλη και από εποχή σε εποχή υπήρχαν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες συλλάμβαναν τις θεότητές τους.
- Το ιερό, όπου οι πιστοί λάτρευαν και έκαναν θυσίες στο θεό τους, στην απλούστερη μορφή του είχε μονάχα έναν βωμό και ένα φράχτη, ενώ αργότερα υπήρχε ναός και άγαλμα του θεού.
- Οι αρχαίοι Έλληνες διαχώριζαν τις θεότητές τους σε δύο κατηγορίες: τους θεούς και τους ήρωες.
- Οι ήρωες ήταν άνθρωποι ή φέρονταν πως ήταν άνθρωποι και συχνά ήταν παιδιά των θεών. Ζούσαν ανθρώπινες ζωές, έκαναν θαυμαστά ή απεχθή έργα και, μετά το θάνατό τους, οι τάφοι τους γίνονταν τόποι λατρείας.
- Οι θεοί λατρεύονταν τόσο σε επίπεδο οικογένειας όσο και χωριού. Οι λατρείες αυτές τελούνταν είτε σε ειδικό χώρο στο σπίτι, είτε στο οικογενειακό νεκροταφείο, είτε σε χώρο ορισμένο από το χωριό.
- Υπήρχε και η κρατική λατρεία, καθώς και οι αντίστοιχες θρησκευτικές δραστηριότητες. Στόχος τους ήταν η ευημερία της πόλης-κράτους. Σε αυτή την περίπτωση τα έξοδα καλύπτονταν από την πόλη-κράτος.
- Κατά την κλασική περίοδο, κάθε πόλη-κράτος είχε ένα μόνο θρησκευτικό σύστημα, με τις θεότητες, τη λατρεία, την πρακτική και τις γιορτές του, αν και ορισμένες φορές υπήρχαν μικρές διαφοροποιήσεις μεταξύ κάποιων χωριών.
- Μορφές λατρείας, όπως τα Ελευσίνια Μυστήρια, συνήθως λειτουργούσαν ως προσθήκη σε ένα υπάρχον θρησκευτικό σύστημα.
- Η συμμετοχή στις λατρείες αυτές ήταν θέμα επιλογής.
- Τα Ελευσίνια Μυστήρια άνθισαν από τον 6ο αι. π.Χ. και μετά και λάμβαναν χώρα αποκλειστικά στην Ελευσίνα.
- Στα Ελευσίνια Μυστήρια λατρεύονταν δύο θεότητες, η θεά Δήμητρα και η κόρη της, Περσεφόνη, η οποία λεγόταν και «Φερεφάτα» ή, απλώς, Κόρη.
- Οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν ξεκάθαρη εικόνα για την προέλευση των Μυστηρίων αυτών. Ο Ηρόδοτος και ο Πλούταρχος θεωρούσαν ότι είχαν εισαχθεί από την Αίγυπτο. Ο πρώτος ταύτιζε την αιγυπτιακή θεά Ίσιδα με τη Δήμητρα, ενώ ο Πλούταρχος την ταύτιζε με την Περσεφόνη.
- Τα Μυστήρια αυτά οργανώνονταν από την πόλη-κράτος και επιβλέπονταν από τον άρχοντα βασιλιά, έναν από τους εννέα άρχοντες της πόλης, ο οποίος είχε θρησκευτικές αρμοδιότητες.
- Η μεγάλη γιορτή, τα Μυστήρια, ήταν μια πομπή από την Αθήνα στην Ελευσίνα, η οποία κορυφωνόταν με μια νυχτερινή γιορτή στο Τελεστήριο, όπου ο ιεροφάντης αποκάλυπτε τα Ιερά, τα οποία δεν γνωρίζουμε τι ήταν.
- Η θεά Δήμητρα προσέφερε δύο δώρα στην πόλη: τα δημητριακά και, μέσω των μυστηρίων, την υπόσχεση για μια καλή μεταθανάτια ζωή.
