Λύκο μ’ έκανε ο Θεός, έφαγα αρνιά
Αν μ’ έκανε αρνί, θα μ’ έτρωγε ο Λύκος
(Νίκος Καζαντζάκης, Ο Ανήφορος)
Η Εγκληματολογία είναι μια επιστήμη σύνθεσης ή, για άλλους, μια επιστήμη-σταυροδρόμι. Οι θεωρίες πολλές, οι έρευνες εκατοντάδες, οι αντι-παρα-θέσεις σημαντικές.
Στο σημερινό μου σημείωμα δεν θα ασχοληθώ με τα Μεγάλα Ερωτήματα της Εγκληματολογίας, αλλά θα περιοριστώ στην καταγραφή ορισμένων προσωπικών συμπερασμάτων για επιμέρους ζητήματα:
1. Η βία δεν είναι αναγκαίο Κακό. Είναι μόνο ΚΑΚΟ, χωρίς αυταξία και ηθική βάση.
2. Η ατομική/συλλογική/προσχεδιασμένη βία των εγκληματιών δεν διαφέρει από τη βία των ακραίων φανατικών ή των τρομοκρατών, ό,τι κι αν ισχυρίζονται οι διάφοροι ιδεοληπτικοί.
3. Δεν υπάρχουν επικίνδυνοι άθεοι εγκληματίες και ακίνδυνοι ένθεοι. Άπαντες είναι ένοχοι ενώπιον του νόμου.
4. Αν οι διώκτες του εγκλήματος [Αστυνομία] παρανομούν [αδικαιολόγητη βία], τούτο δεν σημαίνει ότι οι συλληφθέντες εγκληματίες είναι αθώοι.
5. Το έγκλημα το τελεί ο δράστης κι όχι το κακό σύστημα ή η άδικη κοινωνία. Το αρνητικό πλαίσιο δεν αίρει την προσωπική ευθύνη.
6. Η μετάνοια του εγκληματία για το έγκλημά του δεν συνεπάγεται ότι το θύμα δεν θυμάται αυτά που βίωσε.
7. Τα σπασμένα παράθυρα, οι σπασμένες πόρτες, οι σπασμένες σχέσεις αφήνουν χώρο και κενά για να περάσει το έγκλημα.
8. Άλλο το πραγματικό έγκλημα [true crime] κι άλλο η αναπαράστασή του στα ΜΜΕ ή η μυθοπλασία του στα αστυνομικά μυθιστορήματα. Να μη συγχέουμε εικόνες με στερεότυπα.
9. Δεν υπάρχει αντεγκληματική πολιτική, χωρίς την εμπιστοσύνη των πολιτών στην Πολιτεία και τους θεσμούς της.
10. Το έγκλημα το διαχειρίζονται οι θεσμοί [Αστυνομία, δικαιοσύνη κ.λπ.], το ερμηνεύουν οι ειδικοί, το κατανοεί η κοινωνία και το συγχωρεί το θύμα [ή και ο Θεός(;)].
Με τις παραπάνω παραδοχές προφανώς δεν φιλοδοξώ να λύσω κάποιο από τα θεωρητικά ζητήματα της Εγκληματολογίας. Απλώς επισημαίνω αλήθειες που βγαίνουν από τη ζωή κι όχι απαραιτήτως από τα συγγράμματα.
