ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ

Μέχρι τώρα για την ελληνική οικονομία έχουμε δεχτεί (οξεία φάση της σύγκρουσης) ότι το αναμενόμενο σενάριο περιελάμβανε για το 2022 έναν πληθωρισμό της τάξης του 6,4% και έναν ρυθμό μεγέθυνσης 1,15% (νέες εκτιμήσεις). Η παραδοχή ήταν ότι ο πόλεμος θα παραταθεί και οι τιμές της ενέργειας, που διαμορφώνουν περισσότερο από 45% του τιμάριθμου, θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα. Όμως αναπτύσσεται μία πιο αισιόδοξη προοπτική (βλέπε προηγούμενο σημείωμα) όπου ο κόσμος αφομοιώνει και προσαρμόζεται στις αρνητικές συνέπειες της σύρραξης.

Επίσης το πέρασμα του χειμώνα μειώνει τις πιέσεις ζήτησης και οι ΗΠΑ διαθέτουν τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου. Επίσης η Ρωσία πουλάει πετρέλαιο στην Ινδία αλλά σε μειωμένες πλέον τιμές που δείχνει προβλήματα διάθεσης. Έτσι τελικά οι τιμές ενέργειας μπορεί να μη διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα. Σ’ αυτό να προστεθεί ότι η ευρωπαϊκή εξαγγελία για τη μείωση της ζήτησης από τη Ρωσία στα επόμενα χρόνια που εξασκεί πιέσεις στις παρούσες αξίες της ενέργειας. Συνεπώς η τιμή του πετρελαίου βοηθώντας και τον Covid μπορεί να παρουσιάσει μία χαμηλότερη πτήση.

Στην αντίπερα όχθη του σκεπτικισμού, το βλέμμα μας αποτραβιέται από το πολεμικό πεδίο και επικεντρώνεται στο διεθνές οικονομικό πεδίο όπου ο «πόλεμος» τώρα αρχίζει. Το πρώτο επίπεδο αναφοράς είναι ο πληθωρισμός που η ουκρανική κρίση διατηρεί στο 2022 οδηγώντας τη Δύση και τις πολιτικές ηγεσίες σε δύσκολους δρόμους και πολιτικές ανακατατάξεις στο εσωτερικό των χωρών τους.

Το δεύτερο επίπεδο οριοθετείται από την απαίτηση της πληρωμής ενέργειας σε ρούβλια. Όταν όμως η ρωσική πλευρά αντιλήφθηκε ότι θα ερχόταν αντιμέτωπη με αγωγές (σε ένα ανεξάρτητο δυτικό δικονομικό σύστημα) που μπορούσε να οδηγήσει σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων της στο εξωτερικό άλλαξε την απαίτησή της από το ότι οι πληρωμές της να γίνονται σε ξένο νόμισμα στο να μετατρέπονται (σε ποια ισοτιμία;) σε ρούβλια στη συνέχεια. Ακατανόητο αφού έχει τόνους ρούβλια. Προφανώς επιδιώκει να ανοίξει δρόμους που θα παρακάμψουν τις κυρώσεις και να ξαναβάλει τη Δύση στον χορό των διαπραγματεύσεων. Η εκτίμησή μας είναι ότι πολύ δύσκολα θα διακοπεί ο ενεργειακός εφοδιασμός της Δύσης. Όσο για την απειλή διακοπής εξαγωγών σιτηρών δεν έχει σοβαρές απειλητικές διαστάσεις για την πορεία των οικονομιών. Πάντως φαίνεται ότι η Ρωσία είναι σε δύσκολη θέση αλλά ότι και η Δύση έχει φορτωθεί αβεβαιότητα.

Εάν επικρατήσει η αισιόδοξη προοπτική και οι εξελίξεις στο πολεμικό πεδίο θα έχουν μικρότερη ένταση με τις τιμές της ενέργειας να μένουν έστω εκεί που βρίσκονται σήμερα, η Ευρώπη τον ερχόμενο χειμώνα θα είναι καλύτερα προετοιμασμένη για την οργάνωση των αποθεμάτων και της ζήτησης. Έτσι μέσα στο 2022 ίσως δούμε στην Ελλάδα έναν μέσο πληθωρισμό που θα κυμανθεί γύρω στο 4,6% και ένα ρυθμό μεγέθυνσης που θα πλησιάσει το 3%. Αυτό θα ήταν, με δεδομένες τις συνθήκες, μία καλή προοπτική για το 2022.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 04 Απριλίου 2022