ΑΣΥΜΜΕΤΡΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ, ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΟΤΗΤΑ
Έχουμε υποστηρίξει ξανά ότι ζούμε μια περίοδο με υψηλή αβεβαιότητα και χαμηλό κίνδυνο (αν και ακούγεται κάπως παράδοξο) στο πλαίσιο μιας ανοδικής φάσης της οικονομικής δραστηριότητας με μακροπρόθεσμο (δεκαετή) ορίζοντα. Παραμένει βέβαια ο πληθωρισμός των τροφίμων και πρόσφατα οι ανοδικές τιμές στα καύσιμα, κυρίως λόγω ποσοτικών περιορισμών από τους μεγάλους πετρελαιοπαραγωγούς (Ρωσία κ.ά.), ενώ ο πληθωρισμός εξαντλεί τις καταθέσεις της COVID και περιορίζει την καταναλωτική διάθεση. Στην αβεβαιότητα συμβάλλει και το θολό τοπίο των αποφάσεων των κεντρικών τραπεζών που αφορούν τα επιτόκια και τη ρευστότητα (ποσοτική χαλάρωση).
Δεν είναι, όμως, πάντοτε παράδοξο να συνυπάρχουν υψηλή αβεβαιότητα και χαμηλός συστημικός και μη συστηματικός κίνδυνος. Εάν, π.χ., ο κίνδυνος αναφέρεται στα επιτόκια ή στην πορεία του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες μπορούν με την πολιτική τους να ελέγχουν τις διακυμάνσεις και τα επίπεδα των βασικών μεταβλητών. Εάν, όμως, ο πληθωρισμός έχει την πηγή του είτε σε γεωστρατηγικές αποφάσεις είτε στην κλιματική αλλαγή (μία από τις αιτίες του πληθωρισμού τροφίμων), θα αντιμετωπίζουμε κύματα αυξομειώσεων, οπότε μιλάμε για την ύπαρξη αβεβαιότητας, ενώ ο κίνδυνος επιτοκίων μπορεί να κινείται σε προβλέψιμα επίπεδα. Εξάλλου, μόνο στην ελληνική γλώσσα η έννοια του κινδύνου συμπίπτει με την έλευση ενός κακού μέλλοντος, ενώ στην πραγματικότητα κίνδυνος είναι το εύρος της πιθανής έκβασης ενός συμβάντος (είτε θετικού είτε αρνητικού).
Έτσι, η πραγματική μας αγωνία προέρχεται από την αβεβαιότητα και τις ενδεχόμενες ασύμμετρες απειλές που δημιουργεί. Στην γλώσσα μας, ασύμμετρη απειλή δημιουργείται όταν οι συνέπειές της συνεπάγονται επιπτώσεις που υπερβαίνουν κατά τρόπο απόλυτο τα διαθέσιμα μέσα αντιμετώπισής τους.
Η επερχόμενη κλιματική αλλαγή είναι σοβαρή γενεσιουργός αιτία ασύμμετρων απειλών και αποδεικνύεται ότι η Ελλάδα είναι ευάλωτη σε παρόμοια είδη φαινομένων. Πριν προλάβουμε να κλείσουμε (;) το κεφάλαιο με τις μεγάλες φωτιές (η κυριολεξία του χαρακτηρισμού της ασύμμετρης απειλής) ήρθαν οι απίστευτες βροχές της κακοκαιρίας «Daniel». Ένας σεισμός θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει ασύμμετρη απειλή και γνωρίζουμε ότι εδώ και καιρό συσσωρεύεται σεισμική ενέργεια. Άρα, η πιθανότητα να συμβεί ένα μείζον καταστροφικό γεγονός όχι μόνο πάντοτε υπάρχει, αλλά φαίνεται ότι αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Γενικότερα, υπάρχουν και θεωρητικές απόψεις για τα αίτια της διαχρονικής ανόδου των πηγών αβεβαιότητας (περιπλοκότητα οικονομίας και κοινωνίας, επιδημίες λόγω παγκοσμιοποίησης, ανατροπή οικοσυστημάτων κ.λπ.). Μάλιστα, υπάρχουν και πιο περίπλοκες ερμηνείες που δεν είναι του παρόντος.
Η απάντηση της οργανωμένης πολιτείας στις ασύμμετρες απειλές δεν μπορεί παρά να είναι η ανάπτυξη συστημάτων αφενός μεν πρόληψης και αφετέρου θεραπείας των συνεπειών. Όμως, αυτό έχει δύο προϋποθέσεις: α) την ανάπτυξη θεσμικής οργάνωσης (υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, υπουργείο Κλιματικής Κρίσης, περιφέρειες, δήμοι κ.λπ.), β) την ακινητοποίηση πολύ μεγάλων δημόσιων πόρων για να διατεθούν σε περίπτωση ανάγκης. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Δεν είναι δυνατόν να συγκεντρώνονται στόλοι εκχιονιστικών (πολύ μεγάλες επενδύσεις) που είναι ακινητοποιημένα 11 μήνες για να ενεργοποιηθούν για τρεις μέρες! Είναι πολύ δύσκολο να είναι διαθέσιμοι στόλοι πυροσβεστικών αεροπλάνων, εκτός εάν έχουν αποκτηθεί π.χ. συνεργατικά με γειτονικές χώρες.
Τελικά, για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών απειλών είναι προτιμότερο (και πάλι) να προσφύγουμε στα βασικά της οικονομικής πολιτικής, δηλαδή στην ανάγκη να διατηρούμε υψηλά επίπεδα δημοσιονομικής ισορροπίας α) για να διαθέτουμε τους απαραίτητους πόρους σε ανακουφιστική δράση και β) να μπορούμε να δανειζόμαστε όταν δημιουργηθούν έκτακτες συνθήκες, ενώ ταυτοχρόνως να είμαστε σε θέση να αναλαμβάνουμε το άριστο επίπεδο επενδύσεων σταθμισμένο με την πιθανότητα έλευσης των καταστροφικών γεγονότων. Ουσιαστικά, η δημοσιονομική ισορροπία έχει νόημα μόνο όταν έχει γίνει άριστος σχεδιασμός προετοιμασίας του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου και επενδύσεων.
Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να ενισχυθεί η προβλεπτική μας ικανότητα (foresight) για την πιθανότητα έλευσης καταστροφικών γεγονότων. Εδώ δεν χρειάζονται απλώς προβλέψεις, αλλά σύνθετες διαδικασίες ανάπτυξης σεναρίων εξέλιξης, πρόγνωσης και μακροχρόνιου σχεδιασμού. Πρόκειται για μια διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη και σύνθετη. Μάλιστα, έχει από μόνη της παιδαγωγική σημασία για όλη την κοινωνία η διαδικασία ως προς την προετοιμασία απέναντι σε καταστροφικά γεγονότα. Ήδη, στη χώρα μας υπάρχουν παρόμοιες δομές (foresight), αλλά θα πρέπει να ενταχθούν και να αναπτυχθούν στο διοικητικό και ακαδημαϊκό σύστημά της.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 10 Σεπτεμβρίου 2023
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 134
- ›
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
