ΧΡΕΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Η τεχνική συμφωνία με τους εταίρους κλείνει. Απομένει να συμφωνηθούν τα έτη για το 3,5% του πρωτογενούς πλεονάσματος και η περιγραφή των μακροπρόθεσμων μέτρων της ρύθμισης του χρέους.

Έτσι, ελπίζουμε να επιστρέψουμε στην ομαλότητα και την ανάκαμψη του 2017. Θα δούμε πόσο δυναμική θα είναι.

Εξαρχής η κυβέρνηση, ως αντιπολίτευση ακόμα, είχε υιοθετήσει ένα απλό κεϋνσιανό αφήγημα. Για όλα έφταιγαν τα Μνημόνια και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί. Στην οικονομία έλειπε η ζήτηση και αυτήν έπρεπε να αποκαταστήσουμε. Τότε, όλα θα διορθώνονταν, παρόλο που γνωρίζαμε ότι ολόκληροι παραγωγικοί τομείς κατέρρευσαν, επειδή ο κόσμος αλλάζει, το ισοζύγιο πληρωμών κατέρρευσε επειδή ξένα κεφάλαια (λόγω υπερχρέωσης) σταμάτησαν να εισρέουν. Έτσι, μπήκαν και οι μεγάλοι στόχοι, όπως ήταν οι υποσχέσεις για τους κατώτατους μισθούς και το χρέος.

Εάν μειωνόταν το χρέος μας, η εμπιστοσύνη θα επέστρεφε, οι επενδυτές θα ξανάρχονταν, ο δανεισμός θα ήταν άνετος πάλι. Για το χρέος, ηθικά, έχουμε δίκιο. Όταν το 2010 αποφασιζόταν ο συγκεκριμένος τρόπος διάσωσης, που ουσιαστικά οδηγούσε στην αποφυγή μίας μεγαλύτερης παγκόσμιας κρίσης, θεμελιώναμε και το δικαίωμα του μελλοντικού κουρέματος. Το θεμελιώναμε, διότι ο ελληνικός λαός, παρόλο που πήρε ως αντάλλαγμα τη σταδιακή αρνητική προσαρμογή αντί της απότομης προσαρμογής, μπήκε σε μία μακροχρόνια διαδικασία φτωχοποίησης. Αντιθέτως, ο άλλος «συνέταιρος» της καταστροφής, αυτός δηλαδή που είχε κάνει τους υπέρογκους δανεισμούς, βλέπε το διεθνές τραπεζικό σύστημα, διασώθηκε, καταγράφοντας μόνο κάποιες ζημίες.

Αυτή η ηθική συμφωνία έφερε, το PSI του 2011 και φέρνει σήμερα την (υπεσχημένη από το 2012) επικείμενη ρύθμιση του χρέους. Και βεβαίως, καλώς να έλθει. Αρκεί να μη μας κοστίσει πάρα πολύ, βαρύνοντας την καθημερινότητά μας. Οι ενδείξεις υποδεικνύουν το αντίθετο. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι γνωρίζουμε πως η ρύθμιση θα έχει τη μορφή του reprofiling, οι άμεσες θετικές επιπτώσεις στην τρέχουσα οικονομική ζωή θα είναι περιορισμένες. Άρα, στην ζυγαριά κόστους - οφέλους το κόστος μας επιβαρύνει συνεχώς: Ανταλλάγματα, κύρος (εφικτότητα στόχων), χρόνο, διαπραγματευτική ενέργεια. Σε τελευταία, όμως, ανάλυση το χρέος είναι και ένα κρίσιμο θέμα των εταίρων μας! Εξάλλου, γνωρίζουμε ότι οι απομειώσεις του χρέους χαρακτηρίζονται από πολύ αργές διαδικασίες και επανειλημμένες προσπάθειες. Άρα, θα είναι κάτι, που θα το έχουμε συνεχώς μπροστά μας.

Πέραν του θέματος του κόστους, το θέμα του χρέους ακουμπά και ένα επιπλέον ζήτημα: το πώς θα το χειριστεί θεσμικά η Ευρώπη. Μάλιστα, το ευρωπαϊκό χρέος παίρνει σιγά-σιγά, σε πανευρωπαϊκή διάσταση, υψηλή προτεραιότητα. Καλό θα ήταν, λοιπόν, οι αρνητικές πλευρές της πολιτικής αυτής, που έρχεται, να μην εφαρμοστούν πρώτη φορά για την Ελλάδα.

^{1η Δημοσίευση: Real news (Κυρ. 7 Μαΐου 2017).}