ΙΣΧΥΡΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

Όσοι είδαν στον τίτλο την Ελλάδα και την Ισπανία θα σκέφτηκαν ίσως ότι θα ήθελα να αναφερθώ στον περίεργο ρόλο της Ισπανίας και της Τουρκίας όσον αφορά τις πωλήσεις όπλων και την εξωτερική πολιτική. Εδώ όμως το αντικείμενο είναι η σύγκριση της ανάκαμψης στις δύο χώρες που, απ’ όσο θυμόμαστε στη νεότερη οικονομική ιστορία, είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα παρουσιάζει καλύτερους δείκτες από την Ισπανία. Παρεμπιπτόντως όμως να σχολιάσουμε ότι εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση όπου οι βασικές εξαγωγικές πολεμικές βιομηχανίες της ευρωζώνης συνεχίζουν να εξοπλίζουν την Ελλάδα και την Τουρκία, τότε θα καταλήξουμε με ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα στήριξης του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καμία πολιτική διαβούλευση δεν θα σώσει το μέλλον της τουλάχιστον όπως το βλέπουμε εμείς.

Είναι εμφανές ότι ο λαβωμένος μεγάλος τουριστικός τομέας έπαιξε σημαντικό ρόλο στο ότι δεν αποκαταστάθηκε, μετά την COVID του 2020 ο δυναμισμός της ισπανικής οικονομίας, αλλά το ίδιο ισχύει και για την ελληνική. Φαίνεται όμως ότι και οι πολιτικές ανάκαμψης του τουριστικού προϊόντος που ακολουθήθηκαν ήταν αποτελεσματικότερες στην ελληνική οικονομία! Πιθανόν οι βρετανικοί ταξιδιωτικοί περιορισμοί να έπαιξαν σοβαρότερο ρόλο στην Ισπανία. Έτσι διαπιστώνεται ότι το τουριστικό προϊόν θα πρέπει να διατηρεί έναν πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα που φαίνεται ότι ισχύει σε ένα σημαντικό βαθμό στην Ελλάδα διότι ο κίνδυνος από τις μονομερείς εξαρτήσεις είναι μεγάλος. Ο δεύτερος λόγος της υστέρησης της ισπανικής οικονομίας σε σχέση με την ελληνική σχετίζεται με την αδυναμία της κατανάλωσης να παίξει επαρκή προωθητικό ρόλο. Προφανώς πάλι τα σχήματα προστασίας του εισοδήματος (απασχόληση, επιδοτήσεις κ.τ.λ.) ήταν πολύ περισσότερο αποτελεσματικά στην Ελλάδα!

Είναι γεγονός επίσης ότι ο πληθωρισμός στην Ισπανία είναι οξύτερος από ό,τι στην Ελλάδα, και αυτό είναι θέμα που λειτουργεί περισσότερο ανασχετικά στην ισπανική κατανάλωση. Και εδώ έχουμε επίσης ευνοηθεί επειδή το ενεργειακό κόστος στην Ελλάδα δεν έχει τον ρόλο που έχει στην ισπανική βιομηχανία.

Ο τελευταίος χώρος που αποσπά το ενδιαφέρον μας είναι η παραγωγικότητα στην οικονομία. Τα στοιχεία δεν είναι ακόμα επαρκή, αλλά κρίσιμοι τομείς όπως είναι η διαχείριση των ακινήτων δείχνουν στην Ελλάδα πολύ καλύτερη επίδραση από ό,τι στην Ισπανία. Ενδεχομένως η ύπαρξη μεγαλύτερης σκιώδους οικονομίας στην Ελλάδα να προσθέτει στο συνολικό αποτέλεσμα χωρίς να αποκαλύπτεται ο ακριβής αριθμός των εργαζομένων, με αποτέλεσμα η ελληνική οικονομία να εμφανίζεται παραγωγικότερη. Στην Ελλάδα πάντως η εξυγίανση του τραπεζικού τομέα αρχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο όσον αφορά την παραγωγικότητα του χρηματοοικονομικού τομέα αλλά και την αξιοποίηση του μέχρι τώρα πλούτου σε ακίνητα που βρίσκονταν σε αργία.

Έτσι νομίζουμε ότι μαζί με έναν μετρημένο κρατικό προϋπολογισμό για το 2022 προετοιμάζεται το έδαφος για μια ισχυρή ανάκαμψη, αφού εμφανίζονται στην οικονομία θετικά στοιχεία που ουδέποτε είχαν παρατηρηθεί ξανά (επενδύσεις!). Όταν δε η επιδημιολογική πολιτική αποκτήσει επιτέλους προληπτικό και όχι κατασταλτικό χαρακτήρα, θα γίνουμε ακόμα αποτελεσματικότεροι.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 22 Νοεμβρίου 2021