ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΑ: ΕΠΙΛΟΓΗ, ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ Ή ΛΑΘΟΣ

Τι πραγματικά συνέβη στην οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης και κατ’ επέκταση και σε όλους εμάς τη διετία 2016 – 2017 στο ζήτημα της υπερφορολόγησης;

Είναι δυνατόν η κυβέρνηση που τόσα που είχε διακηρύξει, να υπερέβη τους μνημονιακούς στόχους συγκέντρωσης πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 8,6 δις ευρώ! Όμως πράγματι αυτό συνέβη παρόλο που φαίνεται να επέστρεψε με τα «χριστουγεννιάτικα» επιδόματα ένα μέρος τους! Όμως η υπερφορολόγηση έκαψε τα πολιτικά φτερά του Σύριζα απομακρύνονατας τη βάση του και οπλίζοντας αναλόγως την ΝΔ.

Στην οικονομία η υπερφορολόγηση προκάλεσε μία πολύ μεγάλη αφαίμαξη ρευστότητας προκαλώντας παράταση της οικονομικής στασιμότητας στο σημείο να βλέπουμε με αγωνία την πορεία των οικονομικών δεικτών ακόμα και το 2018!

Ήταν επιλογή της κυβέρνησης η υπερφορολόγηση; Επεβλήθη από την Τρόικα και δεν κατέστη δυνατόν να αξιολογηθεί επαρκώς για να αντιδράσει η ελληνική πλευρά ή πρόκειται για λάθος εκτιμήσεις της αποτελεσματικότητας των φορολογικών συντελεστών; Κανείς δεν αξιολόγησε με σχετική ακρίβεια τις επιπτώσεις των φορολογικών μέτρων και βρέθηκαν τα σεντούκια του δημοσίου παραφουσκωμένα με κάποια δισεκατομμύρια;

Ως επιλογή της κυβέρνησης ακούγεται πιο πιθανόν ότι είχε στόχο τη συγκέντρωση πόρων με στόχο είτε την υποστήριξη της «καθαρής εξόδου» στις αγορές το 2018 ή την πραγματοποίηση ενός τερματισμού γεμάτου παροχές και προσλήψεις στην πορεία για τις εκλογές! Εναλλακτικά θα μπορούσε να έχει ένα ισχυρό αναδιανεμητικό προσανατολισμό εφόσον οι πόροι της θα προσανατολίζονταν προς τους αδύνατους. Όμως το να παίρνεις τους πόρους από φτωχούς και να τους δίνεις στους πιο φτωχούς, δύσκολα θεμελιώνεται ως μία λογική σκέψη. Άρα μάλλον το αποκλείουμε ως ερμηνεία.

Ήταν ένας ολισθηρός δρόμος που συνειδητά επεβλήθη από την Τρόικα στην κυβέρνηση με σκοπό την πολιτική καταστροφή της; Προφανώς ένα τέτοιο σενάριο θα αρέσει σε πολλούς οπαδούς του Σύριζα αλλά αμφιβάλλω εάν οι τροϊκανοί κάνουν τόσο σύνθετους πολιτικοοικονομικούς σχεδιασμούς! Εάν έκαναν παρόμοιους σχεδιασμούς δε θα βοηθούσαν τόσο πολύ την κυβέρνηση με τη χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής από το 2017 μέχρι σήμερα! Γιατί ομολογουμένως βοηθούν αρκετά στη δημιουργία ενός θετικού κλίματος εξόδου από το Γ΄ Μνημόνιο. Είτε γιατί οι ίδιοι το επιθυμούν (να ξεφορτωθούν πολιτικά το ελληνικό πρόβλημα) είτε γιατί ο ελληνικός λαός το αξίζει μετά από τόσες θυσίες!

Τι απομένει από εδώ και πέρα; Το λάθος! Σε εφαρμογή του Γ΄ Μνημονίου οι γραφειοκράτες της Τρόικα πρότειναν και η κυβέρνηση εφάρμοσε μέτρα που είχαν ως κύριο χαρακτηριστικό τη φορολογική υπεραπόδοση! Πρόκειται για λάθος αντίστοιχο των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών του Α΄ και Β΄ Μνημονίου. Εξάλλου παγκοσμίως οι περισσότερες αριστερές κυβερνήσεις είναι πολύ γνωστές ότι μπορούν να επιβάλλουν, χωρίς να καταστρέφονται άμεσα πολιτικά, συσταλτικές πολιτικές δημοσιονομικής προσαρμογής!

Βεβαίως μία λογική κατάληξη της παραπάνω συζήτησης είναι ότι πολύ πιθανόν η πραγματικότητα εξελίχθηκε υπό το βάρος περισσότερων της μίας αιτίας (επιλογή, καθοδήγηση, λάθος).

Γνωρίζοντας πάντως αρκετές διαστάσεις της οικονομικής ζωής (τεχνοκρατικό επίπεδο, βάθος γνώσεων κ.τ.λ.) φοβάμαι ότι ο ρόλος του λάθους ήταν πολύ μεγαλύτερος απ’ ότι νομίζουμε! Στη συνέχεια, κάπου στη γωνία του δρόμου, εμφανίστηκε και η επιλογή της «καθαρής εξόδου» ως δικαιολογητική βάση της υπεροφορολόγησης. Έτσι και αλλιώς είτε προληπτική γραμμή πίστωσης είτε υβριδικό μοντέλο επίβλεψης, η έξοδος από το Γ΄ Μνημόνιο θα συμβεί ασχέτως πώς θα την ονομάσουμε και θα συνέβαινε έτσι και αλλιώς και χωρίς το υπερπλεόνασμα.

1^η Δημοσίευση: Εφημερίδα Πρώτο Θέμα (07/04/2018)