ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ

Οι αναγνώστες που μας παρακολουθούν στη στήλη αυτή και στον Οικονομικό Ταχυδρόμο όπου δημοσιεύουμε κάθε εβδομάδα αναθεωρημένες προβλέψεις για την ελληνική οικονομία θα πρόσεξαν ότι αναθεωρήσαμε αυξητικά τις εκτιμήσεις μας για τον ρυθμό μεγέθυνσης του 2022 σε 6,1%, που είναι μία εξαιρετική παγκόσμια επίδοση, ενώ συγχρόνως υποβαθμίσαμε τις εκτιμήσεις μας για το 2023 κοντά στο μηδέν (!). Ουσιαστικά δηλαδή αναμένουμε η ενεργειακή κρίση να αρχίσει να γίνεται αισθητή και σε όλη την οικονομία συμπιέζοντας την ανάπτυξη.

Το προσχέδιο του κρατικού Προϋπολογισμού που είδε το φως της δημοσιότητας είναι λίγο πιο αισιόδοξο αφού προβλέπει ανάπτυξη για το 2023 γύρω στο 2,1% έναντι 1,4% του μέσου όρου της Ευρωζώνης με πληθωρισμό 3% έναντι 4% στην Ευρωζώνη.

Συγχρόνως οι πιθανότητες να κινηθούν αρνητικότερα οι προβλέψεις είναι περισσότερες απ’ ό,τι να κινηθούν θετικότερα με αναφορά κυρίως το επίπεδο διαβίωσης του πληθυσμού που συμπιέζεται από τον πληθωρισμό που μάλλον θα κινηθεί αυτόν τον μήνα γύρω στο 12,5% και για όλον τον χρόνο γύρω στο 10,4%. Το θετικό πάντως είναι ότι τον επόμενο χρόνο που το επίπεδο των τιμών θα συγκρίνεται με το υψηλό φετινό επίπεδο, ο πληθωρισμός (δηλαδή η μεταβολή των τιμών) εκτιμάται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 3,8% ενώ το 2024 και 2025 θα εμφανιστεί (επιτέλους), έστω και ελαφρός, αποπληθωρισμός, δηλαδή μείωση των τιμών -1% το 2024 και -0,6% το 2025.

Τόσο μακρινή πρόβλεψη είναι βέβαια αρκετά δύσκολη στις σημερινές συνθήκες, ιδίως με τις αβεβαιότητες του Ουκρανικού, αλλά προφανώς αυτές είναι προβλέψεις που στηρίζονται στην υπόθεση ότι οι σημερινές συνθήκες δεν θα χειροτερέψουν. Πάντως η επιστροφή του πληθωρισμού σε υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο πάλι οφείλεται στις ενεργειακές τιμές παρόλο που τις τελευταίες ημέρες εμφανίζουν μείωση που θα εμφανιστεί όμως τον επόμενο μήνα.

Η αποφυγή της ύφεσης στηρίζεται πλέον σε μία «μαγική μεταβλητή» που λέγεται «επενδύσεις παλιού κεφαλαίου». Εκτιμάται ότι το 2023 θα κινηθούν γύρω στο 11,1% (!) σε σύγκριση με το 7,2% του 2022 ενώ και οι εξαγωγές αλλά ευτυχώς και οι εισαγωγές θα έχουν ένα περιορισμένο ρόλο (+1,3% οι εξαγωγές και +2,6% οι εισαγωγές).

Το ποσοστό ανεργίας εμφανίζει ισχυρές αντιστάσεις και δεν αναμένεται να πέσει περισσότερο το 2023 αφού θα κινηθεί γύρω στο 12,3%. Να σημειωθεί ότι το 2022 που ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να είναι 6,1% η ανεργία αναμένεται να πέσει 2 μονάδες (από 14,8% το 2021 γύρω στο 12,5% το 2023). Δηλαδή η ανεργία παρουσιάζει σχετική ανελαστικότητα και απέναντι στον ρυθμό ανάπτυξης και απέναντι στις επενδύσεις γεγονός που προβληματίζει: είτε τα στοιχεία της ανεργίας είναι προβληματικά και υποκρύπτουν σημαντική παραοικονομία είτε υπάρχει ανεργία που βρίσκεται σε αναντιστοιχία με τη λειτουργία και την ανάπτυξη του παραγωγικού πρωτοτύπου.

Ανεξαρτήτως των αιτιών, που απαιτούν ιδιαίτερη ανάλυση, σημειώνουμε την αρνητική επίδραση της υψηλής ανεργίας στην κατανομή του εισοδήματος και στο επίπεδο διαβίωσης. Μαζί με τον πληθωρισμό είναι τα δύο αυτά θέματα που θα αποτελέσουν τα σημαντικότερα οικονομικά ζητήματα του άμεσου (2023) πολιτικού μέλλοντος.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 10 Οκτωβρίου 2022