ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΜΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟΥ 2022

Η διεθνής και εσωτερική οικονομική κατάσταση έχει προς το παρόν γενικά σταθεροποιηθεί (εδώ και έναν μήνα) σε ένα βεβαίως χειρότερο επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας, αλλά τουλάχιστον δεν παρουσιάζει ραγδαία επιδείνωση. Γενικά πάντως η πιο πιθανή προοπτική θα είναι να παρακολουθήσουμε από εδώ και πέρα μια χαμηλής ταχύτητας ελαφρά επιδείνωση παρά μια θεαματική βελτίωση. Είναι η λεγόμενη «ελαφρά προσγείωση» (σε αντίθεση με τη βαριά – ανώμαλη – προσγείωση) που αφορά την οικονομική δραστηριότητα, τις αγορές και την οικονομική πολιτική. Εάν δεν υπήρχαν οι μεγάλες γεωστρατηγικές αβεβαιότητες που μπορεί να ανατρέψουν το πολιτικό και το οικονομικό σκηνικό είτε προς το χειρότερο είτε και προς το καλύτερο βέβαια, θα ήταν μια οικονομική κατάσταση στην οποία με προσεκτικούς χειρισμούς δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής θα ήταν εφικτό να βγούμε από το δάσος. Οι πληθωριστικές πιέσεις π.χ. έχουν μια μεσοπρόθεσμη διάρκεια, αλλά έχει σημασία εάν πρόκειται να συνεχίσουν να αυξάνονται ή εάν θα προσγειωθούν ομαλότερα. Συνακόλουθα το ενεργειακό θέμα, ιδίως στην Ευρώπη, θα μπορούσε να ήταν διαχειρίσιμο εάν υπήρχε ένα πιο ορθολογικό υπόβαθρο (στόχοι πολιτικής και προοπτικές προμηθειών ενέργειας) και εάν η γεωστρατηγική εκκρεμότητα μπορούσε να περιοριστεί.

Προς το παρόν όμως μένουμε με υψηλούς βαθμούς αβεβαιότητας.

Έχει λοιπόν αξία να δούμε από μακροοικονομική σκοπιά πώς προσδιορίζονται τα προσωπικά οικονομικά για το 2022 με δεδομένες τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα και αφού έχει σταθεροποιηθεί το εθνικό πακέτο επιδότησης της ενέργειας, το οποίο λόγω της ευαισθησίας του θέματος ανατρέπει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Το κατά κεφαλήν διαθέσιμο ιδιωτικό εισόδημα, που είναι ένας κατάλληλος δείκτης αποτίμησης της πορείας των προσωπικών οικονομικών, είχε γνωρίσει τη μεγαλύτερη κάθοδο στη μνημονιακή κρίση. Από 23.891 ευρώ το 2009 έφτασε στο κατώτατο σημείο το 2013 (15.846 ευρώ). Ακολούθησε μια περίοδος στασιμότητας (2016-2018) γύρω στα 16.500 ευρώ. Άρχισε να αυξάνεται σχεδόν συστηματικά από το 2019, παρόλο τον Covid, χωρίς να διαταραχθεί η πορεία της συνεπούς δημοσιονομικής διαχείρισης που είναι ιδιαίτερα σημαντική. Έφτασε πλέον το 2021 στα 18.379 ευρώ και το 2022 εκτιμάται (σήμερα) ότι θα φθάσει τα 18.500 ευρώ. Έτσι, προς το παρόν φαίνεται ότι το 2022 θα είναι ένα έτος που παρ’ όλες τις αντιξοότητες επιτρέπει μια θετική εικόνα του διαθέσιμου ιδιωτικού εισοδήματος, παρόλο που την πληρώνουν οι προσωπικές αποταμιεύσεις μας, δεδομένου ότι θα ξαναπεράσουν σε οριακά αρνητικό επίπεδο ύστερα από δύο χρόνια θετικής μεταβολής (2020 και 2021). Έτσι όμως τελικά θα γίνει δυνατόν να διατηρηθεί θετικά η κατανάλωση (2021 και 2022) και θετικότερα το ΑΕΠ.

Πάντως λόγω της ρευστότητας των καταστάσεων θα πρέπει να κρατάμε μακροοικονομικά τις μέγιστες δυνατές εθνικές αντοχές μας διότι ούτε στον πόλεμο δεν ξέρουμε τι θα γίνει ούτε πώς θα διαμορφωθεί ακριβώς τελικά η ευρωπαϊκή στάση στα μεγάλα θεάματα (οικονομική, πολιτική, ενεργειακό, κυρώσεις).

Σε προσωπικό επίπεδο θα πρέπει να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό επίπεδο το διαθέσιμο ανθρώπινο κεφάλαιό μας μαζί με πολλή δουλειά, υπομονή και γνώσεις. Άλλες μαγικές «λύσεις» δεν υπάρχουν και όταν εφαρμόζονται συνήθως πληρώνονται ακριβά.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 9 Μαΐου 2022