ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ 2018

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το πρωτογενές ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης από 6.946 εκατ. ευρώ το 2018 έγινε 8.149 εκατ. ευρώ το 2018! Και αυτό προοιωνίζεται αύξηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης της επιδοματικής πολιτικής. Καλό θα ήταν λοιπόν να προσπαθήσουμε να διευκρινίσουμε τι ακριβώς συμβαίνει με το δημοσιονομικό πρωτογενές αποτέλεσμα του 2018 και, για την ακρίβεια, πώς προέκυψε αυτό το θηριώδες πρωτογενές πλεόνασμα.

Ένα μέρος του, δηλαδή 576 εκατ. ευρώ, ήταν υπέρβαση του στόχου και δεν γνωρίζουμε, τώρα, τη σύνθεσή του. Το υπόλοιπο, προϋπολογισμός 2019, δηλαδή τα 7.573 εκατ. ευρώ, προέρχονται κυρίως από τα έσοδα μείον τα έξοδα του κρατικού προϋπολογισμού που ήταν 2.438 εκατ. ευρώ, όσο δηλαδή οι δαπάνες που ήταν μεγαλύτερες από τα έσοδα, με τους φόρους να φθάνουν τα 51.289 εκατ. ευρώ. Εδώ  βεβαίως βρίσκεται η υπερφορολόγηση.

            Κανονικά οι δαπάνες θα πρέπει να ήταν αυξημένες κατά τα ληξιπρόθεσμα του Δημοσίου (1.533 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2018). Εάν αυτό όμως συνέβαινε, τότε το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού θα συμπιεζόταν σημαντικά και θα μειωνόταν στα 905 εκατ. ευρώ! Θα μου πείτε βεβαίως ότι και παλαιότερα υπήρχαν εκκρεμότητες στο Δημόσιο. Όμως σήμερα, μετά δηλαδή την κρίση, η διαφάνεια είναι απολύτως επιβεβλημένη.

            Στο αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού προστίθενται στη συνέχεια (μετά δηλαδή τα 7.573 εκατ. ευρώ) κυρίως τρία μεγάλα θετικά νούμερα. Το ισοζύγιο των νομικών προσώπων της Κεντρικής Κυβέρνησης (Πανεπιστήμια, Λιμενικά Ταμεία κ.τ.λ.) που είναι περίπου 1.502 εκατ. ευρώ, το ισοζύγιο των ΔΕΚΟ (Αττικό Μετρό κ.τ.λ.) που είναι 1.550 εκατ. ευρώ και το ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και ΟΤΑ που φθάνει τα 2.177 εκατ. ευρώ. Εδώ όμως βρίσκονται οι πάσης φύσεως εκκρεμότητες του ασφαλιστικού συστήματος (συντάξεις κ.τ.λ.), για τις οποίες δεν έχουμε ακριβή εικόνα. Ενδεχομένως το ποσό να είναι αρκετά σοβαρό.

            Είναι λοιπόν εμφανές ότι το δημοσιονομικό πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεται από την υπερφορολόγηση, τα αποτελέσματα των λοιπών διαχειρίσεων του δημόσιου τομέα και επηρεάζεται από τα ληξιπρόθεσμα του Δημοσίου και τις εκκρεμότητες του ασφαλιστικού συστήματος. Όμως είναι φανερό ότι παρόλη την υπερφορολόγηση η σοβαρή πλεονασματικότητα δημιουργείται εκτός διαχείρισης του κρατικού προϋπολογισμού και μόνο ο ενδοδημοσιονομικός δανεισμός επιτρέπει, ταμειακά, την επιδοματική πολιτική.

Συμπερασματικά είναι λογικό να είμαστε σκεπτικοί εάν τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιούνται, ακρίτως, στη διαμόρφωση των κριτηρίων του μνημονιακού (και μεταμνημονιακού) πλεονάσματος του 3,5%, όπως έχουν συμφωνηθεί με τους εταίρους, για να μετατρέπονται σε επιδοτήσεις κατά τη διάρκεια του ευρωπαϊκού και ελληνικού πολιτικού κύκλου. Το μέλλον μας αξίζει και απαιτεί πολύ μεγαλύτερη φροντίδα από τις ευρωπαϊκές και εγχώριες πολιτικές σκοπιμότητες.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 24 Απριλίου 2019