ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ

Είναι αρκετά νωρίς να διαμορφώσουμε μία εικόνα του οφέλους και του κόστους που προέκυψε από το αποτέλεσμα των επίμονων διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, πέραν του θετικού γεγονότος ότι επιτέλους έχουμε συμφωνία και των θεμελιωδών ζητημάτων που επέλυσε.

Υπάρχουν όμως δύο βασικά σημεία που σ’ αυτό το πρώιμο σημείο θα πρέπει να σημειωθούν.

1. Η στάση της Γερμανίας

Αντιλαμβανόμαστε πολύ καλά ότι όταν διαπραγματεύεσαι θέτεις στο τραπέζι όπλα για να τα αποσύρεις αργότερα προκαλώντας τον αντίπαλο να μετακινηθεί από τη θέση του. Όμως σε αυτό το πολύ υψηλό επίπεδο των διαπραγματεύσεων η όποια πρόταση φέρει μαζί της ένα ειδικό βάρος, που το λιγότερο που μπορεί να συμβεί είναι να το κληροδοτήσει στα βιβλία ιστορίας της Ευρώπης ως διδακτέα ύλη στους μαθητές και τους φοιτητές.

Αναφέρομαι στα περί Grexit. Δεν αναφέρομαι βέβαια στην «πενταετή» οικονομική ανοησία. Αναφέρομαι στο πραγματικό Grexit που αναγκαστικά κρυβόταν πίσω από αυτό.

Οι Γερμανοί έχουν τεράστια εμπειρία από την οικονομική ενσωμάτωση περιφερειακών οικονομιών λόγω της Ανατ. Γερμανίας και των υπόλοιπων περιφερειακών χωρών της Ανατ. Ευρώπης στο ευρωπαϊκό σύγχρονο οικονομικό γίγνεσθαι. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι το έργο αυτό είναι τιτάνιο. Ίσως το δυσκολότερο θέμα στα οικονομικά της μεγέθυνσης. Για μία κοινωνία που αποσχίστηκε το 1945 (λόγω Ανατ. Γερμανίας) και επανασυγκολλήθηκε το 1989 έχουν ξοδέψει περίπου 1,6 τρις ευρώ μέχρι σήμερα και όχι πάντοτε με επιτυχία.

Η ελληνική κοινωνία με μία «αρχαία» πολιτισμική προέλευση οπωσδήποτε αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα προσαρμογής. Παρόλα αυτά έκανε μία θηριώδη δημοσιονομική προσαρμογή ( οι Γερμανοί και η διεθνής κοινότητα ούτε στο όνειρό τους δε θα μπορούσαν να φανταστούν ότι μπορεί να γίνει) και μέχρι πρότινος ήταν «πρωταθλήτρια» στις διαρθρωτικές μεταβολές σε διεθνές επίπεδο. Η τεράστια μακροοικονομική προσαρμογή ήρθε με ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.

Με αυτή την εικόνα της Ελληνικής Οικονομίας υπάρχει Ευρωπαίος πολιτικά υπεύθυνος που θέτει θέμα Grexit; Για την ελληνική πλευρά παραβλέπω τις μεμονωμένες προσβλητικές συμπεριφορές προς ορισμένους εταίρους (αυτά συμβαίνουν στην πολιτική) όπως και παραβλέπω ότι πιθανό να υπήρξε σε ορισμένα ελληνικά κλιμάκια μία οργανωμένη άποψη περί Grexit. Τα παραβλέπω, διότι τα κοινωνικά δεδομένα (δημοσκοπήσεις περί ευρώ και επίσημες θέσεις των ελληνικών πολιτικών κομμάτων), δεν επιβεβαιώνουν μία ελληνική θετική θέση περί Grexit. Εξάλλου ελπίζω ότι από ελληνικής πλευράς δεν είχε συζητηθεί το θέμα αυτό προφορικά με κάποιον ξένο.

Από τη Γερμανική πλευρά όμως η θέση αυτή περιβλήθηκε επίσημη υπόσταση! Η συζήτηση που άνοιξε είναι πολύ μεγάλη.

2. Το Γ΄ Πρόγραμμα

Δε θα αναφερθούμε λεπτομερώς στο περιεχόμενο του προγράμματος παρά μόνο σε ένα σημείο: Πρόκειται για το ύψος του προγράμματος.

Όταν έφυγε η αντιπροσωπεία από την Ελλάδα γνωρίζαμε το ποσό αυτό γύρω στα 51,5 δις ευρώ. Την εκτίμηση αυτή την είχαμε από το IMF και το τελευταίο “Debt Sustainability Report”.

Όταν γύρισε η αντιπροσωπεία το ποσό επαναξιολογηθεί στο 86 δις ευρώ περίπου. Τι είχε συμβεί; Στο χρονικό αυτό σημείο δε γνωρίζουμε ακριβώς. Προφανώς θα πρέπει να κοιτάξουμε προς το τραπεζικό σύστημα αλλά χρειαζόμαστε πληροφορίες.