Οικονομία

ΘΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΞΑΝΑΔΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Η μεγαλύτερη κρίση αλλά και η ανταπόκριση σ’ αυτήν της οικονομικής πολιτικής στην Ευρώπη και στην Ελλάδα δημιουργεί ένα καινούργιο περιβάλλον για να πορευτούμε από το τέλος του 2021 και μετά.

Χαρακτηρίζεται από τρία βασικά χαρακτηριστικά: Ρευστότητα, επενδύσεις, κατανάλωση. Καθώς επίσης από το γεγονός ότι το ελατήριο της οικονομίας έχει συμπιεστεί όσο ποτέ άλλοτε. Οι προϋποθέσεις για να εκτιναχθεί, έχουν διαμορφωθεί. Η υπερσυγκέντρωση ρευστότητας και το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι ο αφέτης.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Ζούμε ένα μήνα με αρκετά ιδιαίτερες και αντιφατικές εξελίξεις. Στο επιδημιολογικό μέτωπο τα ημερήσια κρούσματα ξεπέρασαν τα υψηλά του Νοεμβρίου του 2020. Μπορεί να υπάρχουν τρεις λόγοι: η επιθετικότητα του ιού, το πλήθος των tests που διενεργούνται και τέλος οι αποφάσεις για το ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες απελευθερώνονται ή περιορίζονται.

ΤΟ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

Το ζήτημα του χρόνου της εφαρμογής και της ποιότητας των μεταρρυθμίσεων είναι από τα πλέον αμφιλεγόμενα στην πολιτική οικονομία. Αναλόγως του μεγέθους και του χαρακτήρα τους κυμαίνεται και η αποτελεσματικότητά τους. Οι επενδύσεις στο φυσικό κεφάλαιο έχουν σχεδόν άμεσα αποτελέσματα που συνδέονται με τους γνωστούς πολλαπλασιαστές οικονομικής δραστηριότητας, που είναι υψηλότεροι στις επενδύσεις και στην κρατική κατανάλωση, στον δεύτερο χρόνο εφαρμογής και αποσβένονται στη συνέχεια.

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ, ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η πανδημία μπαίνει στον δεύτερο χρόνο και μεταλλάξεις του ιού εμφανίζονται στη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική και ιδίως τη Μ. Βρετανία που μας αφορούν γιατί έχουν διασπαρεί ιδιαιτέρως στην Ελλάδα. Δεν θα είναι οι τελευταίες και υπάρχουν ερωτηματικά για τις δυνατότητες των εμβολίων που γίνονται όλο και πιο σημαντικά στη μάχη μας εναντίον του χρόνου, όπως είναι όλες οι μεγάλες μάχες της ανθρωπότητας απέναντι στις πανδημίες Γιατί εάν δεν αναγνωρίσουμε τον οικουμενικό χαρακτήρα του πολέμου αυτού δεν πρόκειται να τον κερδίσουμε.

ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΜΕ ΤΕΣΤ, ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ

Σε παγκόσμια βάση εάν συγκρίνουμε τα δύο πρότυπα ανάκαμψης, δηλαδή της κρίσης του 2008–2009 και της πανδημίας του COVID, με μέτρο την βιομηχανική παραγωγή (χωρίς τις κατασκευές) θα διαπιστώσουμε ότι τώρα προσεγγίζουμε το προ κρίσης επίπεδο, δηλαδή έντεκα μήνες μετά από την έκρηξη της κρίσης, ενώ το 2008 αυτό το επιτύχαμε 24 μήνες μετά!

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΕΝΟΥΝ ΠΙΣΩ

Έχει παρατηρηθεί ότι η εκδήλωση της κοινωνικής δυσφορίας στις μεγάλες υφέσεις έχει έναν μεσοχρόνιο χρονικό ορίζοντα εκδήλωσης που φτάνει περίπου τα δύο έτη. Έτσι τον τελευταίο καιρό παρόλο που η πανδημία έχει γίνει απειλητικότερη, άρα και η ανάκαμψη απομακρύνεται, οι πυκνές διαδηλώσεις έχουν αυξηθεί σχεδόν σε καθημερινή βάση δημιουργώντας όμως ένα οξύμωρο σχήμα με τη λογική υγειονομική συμπεριφορά. Με δεδομένο λοιπόν ότι στη δημοκρατία πάντοτε θα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μένουν ερωτηματικά που αφορούν την πολιτική ευθύνη, αλλά και τα βαθύτερα κοινωνικά αίτια.

ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ COVID-19

Έχει περάσει σχεδόν ένας ολόκληρος χρόνος από τότε που κινητοποιηθήκαμε ως κοινωνία για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19. Μπήκαμε χωρίς να το καταλάβουμε σε έναν πόλεμο με θύματα, διεθνείς εντάσεις, μακροχρόνιες απώλειες στο προσδόκιμο όριο ζωής, καταστροφές σε εργασιακές υποδομές λόγω εργασιακών αλλαγών και μία δεύτερη (μετά το 2011) πολύ μεγάλη οικονομική ύφεση μαζί με μία μεγάλη αύξηση δημόσιου χρέους (όσο σχεδόν και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο!). Η ύφεση ήταν πολύ πιο οξεία από αυτή του 2010 στην κάθοδο, αλλά ελπίζουμε να διατηρηθεί έτσι και στην άνοδο.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΚΟΜΒΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

Μεγέθυνση, επιτόκια και εμβολιασμοί. Δύσκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί ότι τα τρία θέματα μπορεί να συνδέονται. Στις μέρες μας όμως και στην ελληνική οικονομία πρέπει να τα παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά.

Ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας γίνεται θετικός από το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Τον εκτιμούμε σε ετήσια βάση γύρω στο 3,2%.

ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ!

Στην εποχή της υψηλής αβεβαιότητας που ζούμε μετά το 2008 (λόγω ανακατατάξεων δύναμης, αλλαγών της τεχνολογίας και των ανθρώπινων συνηθειών) έχουμε συνηθίσει να αιφνιδιαζόμαστε. Το σημείωμα αυτό λοιπόν είναι για τις θετικές και αρνητικές εκπλήξεις και όχι γενική αποτίμηση της κατάστασης, που παραμένει πολύ δύσκολη.

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ

Στο ζήτημα της προμήθειας των εμβολίων είναι γνωστό ότι η ΕΕ δεν τα πήγε περίφημα για δύο κυρίως λόγους: τα συμβόλαια με τους μεγάλους προμηθευτές καθυστέρησαν αρκετά (2 με 3 μήνες) και η επιμονή στη συμπίεση των τιμών οδήγησε τους προμηθευτές σε άλλες αγορές.