ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι πολιτικές που προτείνουν όσοι υποστηρίζουν τα προγράμματα λιτότητας, είναι πολιτικές που προτείνουν την ανάληψη πρωτοβουλιών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε τρεις κυρίως κατευθύνσεις: α) αύξηση του μεριδίου των εμπορεύσιμων προϊόντων στην παραγωγή, β) βελτίωση της ελαστικότητας τιμής μεταξύ των μη εμπορεύσιμων προϊόντων και των εμπορεύσιμων, και γ) μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας ώστε να αλλάξει η σχέση τιμών και ύφεσης.

Στο παρόν σημείωμα επικεντρωνόμαστε στη δεύτερη κατεύθυνση. Στο γεγονός δηλαδή ότι ένας από τους στόχους των πολιτικών λιτότητας είναι η αύξηση των τιμών στα εμπορεύσιμα σε σχέση με τα μη εμπορεύσιμα προϊόντα, προκειμένου οι οικονομίες να τοποθετούνται σε ευνοϊκό μονοπάτι ανάκαμψης.

Εμπορεύσιμα καλούνται τα αγαθά που αποτελούν αντικείμενο του διεθνούς εμπορίου. Αντίθετα, μη εμπορεύσιμα αγαθά καλούνται αυτά που δεν μπορούν να διατεθούν σε διεθνείς αγορές.       

Το Διάγραμμα 1 περιγράφει τις σχετικές τιμές μεταξύ των τιμών των εμπορεύσιμων και των μη εμπορεύσιμων αγαθών στην Ελληνική οικονομία.

Διάγραμμα 1. Τιμές εμπορεύσιμων προς τιμές μη εμπορεύσιμων προϊόντων

Πηγή: ECB – Statistical Data Warehouse (Consumer Price Indices).

Σημείωση: 1) Τα δεδομένα για τις τιμές των εμπορεύσιμων και των μη εμπορεύσιμων αγαθών αφορούν στον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. 2) Για τα εμπορεύσιμα αγαθά λαμβάνουμε υπόψη μας τις τιμές για τα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά, τη στέγαση, το νερό, την ηλεκτρική ενέργεια, το αέριο και άλλα καύσιμα, τις εναέριες μεταφορές, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία, την ασφάλεια, τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές και την ενέργεια. Για τα μη εμπορεύσιμα προϊόντα λαμβάνουμε υπόψη τις τιμές για την παροχή νερού και διάφορες υπηρεσίες που συνδέονται με τις κατοικίες, τη συλλογή αποβλήτων και αποχετεύσεων, την υγεία, τις μεταφορές, τις τηλεπικοινωνίες, τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, τις ψυχαγωγικές και τις πολιτιστικές υπηρεσίες, την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία.

Παρατηρούμε ότι μέχρι και το έτος 2005 οι τιμές των εμπορεύσιμων και των μη εμπορεύσιμων αγαθών αυξάνονται με τον ίδιο περίπου ρυθμό, με τις τιμές των μη εμπορεύσιμων αγαθών να είναι μεγαλύτερες από τις τιμές των πρώτων (ο λόγος των τιμών είναι μικρότερος της μονάδας). Από το έτος 2006 και έπειτα, οι τιμές των εμπορεύσιμων προϊόντων ξεπερνούν αυτές των μη εμπορεύσιμων, με εξαίρεση το έτος 2009 (λόγος μεγαλύτερος της μονάδας). Μάλιστα, από το 2009 και έπειτα οι τιμές των εμπορεύσιμων αγαθών αυξάνονται με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό σε σχέση με αυτές των μη εμπορεύσιμων αγαθών.  Ειδικότερα, το έτος 2012 αναμένεται ο λόγος των τιμών να φτάσει στο 1,14.

Συμπεραίνουμε λοιπόν, για την Ελληνική οικονομία, ότι ο λόγος των τιμών των εμπορεύσιμων προϊόντων προς τις τιμές των μη εμπορεύσιμων έχει γείρει υπέρ των πρώτων. Αυτό δίνει ένα σήμα για μία επιχειρηματική αφύπνιση στην οικονομία.