ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

Ο αποπληθωρισμός είναι το καινούργιο πρόσωπο της παγκόσμιας και ελληνικής κρίσης. Όλοι περιμένουν οι τιμές να πέσουν παρακάτω, η αξία του χρέους ανεβαίνει. Ανεβαίνει βέβαια και η αγοραστική αξία του χρήματος αλλά με μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, το όφελος εξαφανίζεται. Έτσι η οικονομία αποδιαρθρώνεται χωρίς να διαθέτει δυναμική ανασύνταξης, αφού λείπει η ζήτηση και δε γίνονται επενδύσεις. Η ανεργία αυξάνεται και ο πληθωρισμός πέφτει!

Διάγραμμα 1. Πληθωρισμός και Ανεργία.

_{Πηγή: Eurostat.}

Τα βέλη στο Διάγραμμα δείχνουν τη διαρθρωτική αποδιάρθρωση στην Ευρωζώνη και στην ελληνική οικονομία. Τα μεγέθη στην Ελλάδα είναι τρομακτικά. Τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου αναζητούνται στην απώλεια συγκριτικών πλεονεκτημάτων και στη γήρανση του πληθυσμού. Τα μεσοπρόθεσμα αίτια θα μπορούσαν να αναζητηθούν στην απομόχλευση των ιδιωτικών ισολογισμών και στη συνεχή χρήση της ποσοτικής χαλάρωσης (αφού η μείωση των επιτοκίων δεν είναι αποτελεσματική) που δεν αναζωογονεί την πραγματική οικονομία. Δημιουργεί όμως ενδεχομένως νέες φούσκες (μετοχές, οικιστικός τομέας του Ευρωπαϊκού Βορρά).

Επί δύο δεκαετίες η Ιαπωνική οικονομία ταλαιπωρείται από τον αποπληθωρισμό. Τα Abeconomics προσπαθούν να την ανασύρουν από αυτόν. Οι χώρες της παγκόσμιας ανεπτυγμένης οικονομίας (ΗΠΑ και Ευρωζώνη), ενώ έστριψαν στη γωνία για την ανάπτυξη, παρουσιάζουν συμπτώματα αδυναμίας. Τα συμπτώματα αυτά είναι εμφανή ακόμα και στη Γερμανία, παρόλο που το 2014 έχει περισσότερες υποσχέσεις και βεβαίως στη Γαλλία, που επισήμως οδεύει προς την αυστηρότητα κρύβοντάς την πίσω από την εξωτερική επιθετικότητα και τα εσωτερικά σκάνδαλα.

Η Κριστίν Λαγκάρντ ήταν η πρώτη επίσημη που μίλησε για τον κίνδυνο της Ιαπωνοποίησης των δυτικών οικονομιών. Οι ΗΠΑ πιέζουν τη Γερμανία από καιρό, υποδεικνύοντας τα εξωτερικά πλεονάσματά τους ως το κυριότερο κανάλι μεταφοράς του αποπληθωρισμού παγκοσμίως, αλλά ο Σόιμπλε απορρίπτει τις κατηγορίες αυτές προβάλλοντας τη φυσική υπεροχή της γερμανικής παραγωγικής μηχανής.

Η διατήρηση του οικονομικού status quo, που έχει δημιουργηθεί στην παγκόσμια δυτική οικονομία και ιδίως στην Ευρωζώνη, φαίνεται να είναι ο βασικότερος στόχος των κεντροευρωπαϊκών κυρίαρχων πολιτικών. Και δεν είναι κατ’ ανάγκη μία δυσάρεστη κατάσταση. Από τη στάση αυτή αποκλίνει η πολιτική ελίτ στις ΗΠΑ γιατί, παρόλο που φαίνεται να έχει επιτύχει χαμηλό ποσοστό ανεργίας, την τρομάζει το χαμηλό ποσοστό απασχολησιμότητας και η έλλειψη επενδύσεων.

Ο αποπληθωρισμός, ως σύμπτωμα πλέον πολύ σοβαρότερων παραγωγικών αδυναμιών, είναι σε θέση να αποδυναμώσει τα όποια στοιχεία ανάκαμψης και στην ελληνική οικονομία και την ευρωπαϊκή. Γι αυτό εκτιμάται ότι και η ECB θα κινηθεί δυναμικά αναιρώντας ίσως την απαγόρευση διάχυσης της ποσοτικής χαλάρωσης. Ίσως όμως αποδειχθεί λίγο και έρχεται αργά.

Πηγή: THE TOC.