ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ BAD BANK

Είναι κοινά αποδεκτό ότι χωρίς υγιές και λειτουργικό τραπεζικό σύστημα η οικονομική δραστηριότητα είναι κατώτερη των πραγματικών δυνατοτήτων της οικονομίας και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στη γενικότερη ανάπτυξη της χώρας.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πολλαπλώς τραυματισμένο από τις συνεχείς αυξήσεις κεφαλαίου και τις αναγκαστικές συγχωνεύσεις των τελευταίων ετών και με ένα σιωπηλό και διαρκές bank run σε εξέλιξη τα τελευταία 5 χρόνια, έχει βρεθεί σε μια θέση που αδυνατεί να επιτελέσει το ρόλο του έστω και στοιχειωδώς.

Η κατάσταση με στοιχεία πρώτου τρίμηνου 2015 και Ιουνίου 2015 είναι ενδεικτική των δυσκολιών που καλείται να αντιμετωπίσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

-214 δις ευρώ δάνεια

-127,5 δις ευρώ καταθέσεις

- ELA 90 δις ευρώ (ουσιαστικά πρωτογενές έλλειμμα ρευστότητας)

- ίδια κεφάλαια 27 δις ευρώ

- NPL (μη εξυπηρετούμενα δάνεια) τυπικά 78 δις ευρώ το πρώτο τρίμηνο 2015, πραγματικά πλέον προσεγγίζουν τα 90 δις ευρώ.

Αθροιστικά το ελληνικό δημόσιο μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κατέχει το 55% των μετοχών των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και προσωπικά εκτιμώ ότι το σημερινό μοντέλο ως δομή και στρατηγική δύσκολα μπορεί να αποτρέψει μια νέα τραπεζική κρίση με οδυνηρές συνέπειες εν τέλει για την ανάπτυξη της χώρας, αλλά και την πορεία της στο ενιαίο νόμισμα εν γενεί.

Η εκτίμησή μου είναι ότι με την επάνοδο της οποίας σχετικής εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα παράλληλα με τη σταδιακή άρση των capital controls τους επόμενους μήνες, το αμέσως επόμενο βασικό πρόβλημα των τραπεζών θα παραμείνει άλυτο και θα έχει πιθανότατα διογκωθεί.

Αυτό είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος (NPL), τα οποία κατά την εκτίμησή μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπιστούν μεμονωμένα από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και βέλτιστη λύση θεωρώ ότι είναι η κεντρική διαχείρισή τους από έναν ενιαίο φορέα, την αποκαλούμενη από πολλούς bad bank.

Η τεχνογνωσία από τις περιπτώσεις της Ιρλανδίας και της Ισπανίας, που είχαν μεν διακριτές διάφορες μεταξύ τους αλλά η φιλοσοφία ήταν η ίδια, είναι θεωρώ χρήσιμη στην ελληνική περίπτωση.

Η τελική μορφή αυτού του φορέα καθώς και η μετοχική του σύνθεση είναι εν τέλει μια πολιτική απόφαση.

Σε αυτό το φορέα κάλλιστα μπορεί να συμμετάσχουν μειοψηφικά και ιδιωτικά κεφαλαία, που θα αυξήσουν και τα διαθέσιμα κεφαλαία αλλά και θα εξασφαλίσουν μια πιο τεχνοκρατική διαχείριση του project συμβάλλοντας και σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης που τόσο υστερεί η χώρα μας.

Η δυνατότητα που θα δοθεί στις τράπεζες θα είναι να εγγράψουν ακόμα και λογιστικά κέρδη ανάλογα με τις προβλέψεις τους, πουλώντας κυρίως επιχειρηματικά δάνεια με discount και παράλληλα ενισχύοντας την κεφαλαιακή τους επάρκεια με έμμεσες αυξήσεις κεφαλαίου.

Η λύση αυτή έχει μεγάλες πιθανότητες να ελαφρύνει και το συνολικό κόστος της τραπεζικής ανακεφαλαιοποίησης, που καταλήγει στον Έλληνα φορολογούμενο, καθώς δύναται να αντιμετωπίσει καλύτερα και χωρίς εν θερμώ πωλήσεις των δανειακών χαρτοφυλακίων των ελληνικών τραπεζών.

Η φιλοσοφία της Ευρωζώνης όσον αφορά το τρίτο δανειακό πακέτο εκτιμώ ότι κινείται προς την αντίστοιχη κατεύθυνση αλλά όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό και με βάση την εμπειρία των τελευταίων πέντε ετών χωρίς επαρκή εγχώρια πολιτική βούληση είναι δύσκολο να αποδώσει αποτέλεσμα.