2017: «KΟΙΝΗ ΓΑΡ Η ΤΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΟΡΑΤΟΝ»

Το νέο έτος βρίσκει την Ενωμένη Ευρώπη στην κατάσταση, που η ίδια καθιέρωσε ενάντια στο όραμα των ιδρυτών της, με την εμμονή στη νομισματική αποκλειστικά ένωση και πλήρη αδιαφορία για την πολιτική-πολιτισμική. Και το μέλλον της αβέβαιο!

Η λανθασμένη στρατηγική της συνεχούς λιτότητας, που εφαρμόζει η γερμανοκρατούμενη Ε.Ε., συνδυάστηκε στην πορεία με απροσδόκητες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές και με έναν κύκλο αίματος αθώων θυμάτων της τρομοκρατίας, που κτυπά ανελέητα και ασταμάτητα την ανθρωπότητα. Συνέπεια του φαινομένου αυτού είναι να εντείνονται στην κοινωνία ο ρατσισμός και η ξενοφοβία αλλά και ο ευρωσκεπτικισμός και τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα.

Από πολλές απόψεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να θεωρηθεί ως η κληρονόμος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σχετικά με την προσπάθεια να ενοποιηθεί μια τεράστια, ανόμοια και ετερόκλιτη ήπειρος και να δημιουργηθεί ένα ενιαίο νόμισμα και μια πολιτική ένωση. Και μοιραία μπορεί να προκύψει το ερώτημα: υπήρχε ρωμαιοσκεπτικισμός στη ρωμαϊκή Ευρώπη, όπως ακριβώς υπάρχει ευρωσκεπτικισμός στη σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ένωση; Στο ερώτημα απαντά ο γνωστός Μπόρις Τζόνσον, πολιτικός, τ. δήμαρχος και νυν υπουργός στη Μ. Βρετανία, αλλά και δεινός γνώστης της κλασικής αρχαιότητας, λέγοντας: «Η λατρεία του Αυτοκράτορα είχε μεγίστη πολιτική σημασία για την ενότητα της Αυτοκρατορίας και δεν μπορούσε να αγνοηθεί. Ήταν το αυγολέμονο στη μεγάλη σούπα της Ρώμης και, αν στρέψουμε τώρα το βλέμμα μας στη σύγχρονη Ευρώπη, μπορούμε να δούμε το χάσμα που υπάρχει στη δική μας κουλτούρα».

Ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές προβλέπουν κατάρρευση της Ε.Ε, άλλοι τον διαχωρισμό της σε χώρες δύο ταχυτήτων, όλοι όμως συμφωνούν σε μια πραγματικότητα, που οι κοινωνίες βιώνουν καθημερινά: την αβεβαιότητα για το μέλλον. Η αβεβαιότητα αυτή σίγουρα οδηγεί και σε αβέβαιες επιλογές των Ευρωπαίων πολιτών, που θα κληθούν στις κάλπες και θα αποφασίσουν για το μέλλον τους. Η πιο φυσική, ανθρώπινη αντίδραση είναι η αντίσταση, η επανάσταση εναντίον ενός συστήματος που οδηγεί στην καταστροφή. Και ας μη λησμονούμε ότι το 2017 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Ρωσική επανάσταση του 1917, για την οποία ο Ντοστογιέφσκι έγραψε το 1880 προφητικά στο «Ημερολόγιο ενός συγγραφέα» τα εξής: «Έχω κάποιο προαίσθημα ότι ο κύβος ερρίφθη. Φοβερά συμπτώματα παρουσιάζονται και ίσως να είναι κιόλας αρκετή για να προκαλέσει τη δόνηση η αφύσικη κατάσταση που επικρατεί στα ευρωπαϊκά κράτη. Τα άλυτα πολιτικά προβλήματα δεν είναι δυνατόν παρά να οδηγήσουν σε ένα τεράστιο πόλεμο με τη συμμετοχή όλων, που θα ξεσπάσει σε τούτον τον αιώνα, μα ίσως και σε τούτη τη δεκαετία».

Σήμερα, τα πολιτικά κόμματα του λαϊκισμού και του εθνικισμού σε όλη την Ευρώπη είναι έτοιμα γι’ αυτή την επανάσταση. Η δημαγωγική τους τακτική, της εύκολης λύσης για όλα τα προβλήματα, θα γοητεύσει τους πολίτες, που ζουν στην αβεβαιότητα και δεν βλέπουν διέξοδο με τις ακολουθούμενες πολιτικές. Και τότε, ο κίνδυνος είναι μεγάλος για την επιστροφή της Ευρώπης στο ζοφερό παρελθόν της! Από το «έλλογο» θα περάσουμε οριστικά στο «άλογο» και θα εκλείψει ο «ορθολογισμός» των Αρχαίων Ελλήνων, στον οποίο στηρίχτηκαν η ρωμαϊκή νομοθετική δεινότητα και η χριστιανική πνευματικότητα για την οικοδόμηση του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, που γέννησε την Ευρώπη.

Αυτή η Ενωμένη σήμερα Ευρώπη πρέπει το συντομότερο να αντιληφθεί την ανάγκη αλλαγής της απάνθρωπης πολιτικής της. Πρέπει να κατανοήσει την ανάγκη προσέγγισης του Ανθρώπου και την επαναφορά της στις ανθρωπιστικές αξίες και τα ιδεώδη για μια ισορροπημένη και ευτυχισμένη κοινωνία πολιτών.Αλλά και όλοι εμείς, οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουμε καθήκον να αντισταθούμε, να κάνουμε την επανάσταση της λογικής, των δημοκρατικών αξιών, των θεσμών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να αγωνιστούμε για έναν «νέο Ουμανισμό». Μια τέτοια επανάσταση ΑΞΙΖΕΙ!

Στέλλα Πριόβολου, Ομ. Καθηγήτρια

Ειδική Γραμματέας του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών