ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
Υπάρχει σχέση μεταξύ της δημοκρατίας και της οικονομίας; Το ζήτημα είχε τεθεί από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Η δημοκρατία έφερε την ευημερία στην αρχαία Αθήνα ή η ευημερία τη δημοκρατία; Υπάρχει και το συγγενές ερώτημα: Όταν φέρνουμε την οικονομία στο μυαλό μας, σκεπτόμαστε την οικονομική αποτελεσματικότητα ή/και τη διανομή του εισοδήματος και του πλούτου; Όλοι πια έχουμε την υποψία ότι η ανισοκατανομή του εισοδήματος και του πλούτου μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη.
Εάν η αποτελεσματικότητα του οικονομικού συστήματος συνδέεται θετικά με τη δημοκρατία (με την έννοια που προέκυψε από τη Γαλλική δημοκρατία και την επιρροή της μεσαίας τάξης), τότε θα έπρεπε να επιδιώκουμε την αναζήτηση της δημοκρατίας ως προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη και μεγέθυνση. Εάν όχι, τότε σε περίπτωση επικράτησης αυταρχικών ή αριστοκρατικών καθεστώτων, θα μπορούσαμε, έστω και λίγο, να κλείσουμε τα μάτια μας με την προσδοκία των θετικών οικονομικών αποτελεσμάτων! Να θυμηθούμε ότι αυτό ήταν (τουλάχιστον μέχρι να έρθει το πετρελαϊκό σοκ και η Κυπριακή τραγωδία) από τα σημαντικότερα επιχειρήματα των εσωτερικών υποστηρικτών της περιόδου της διδακτορίας των συνταγματαρχών.
Όπως κλείσαμε λίγο τα μάτια μας και με τα Μνημόνια. Η πραγματική πτώχευση του 2010 (ανεξαρτήτως εάν δε μεταβλήθηκε σε τεχνικό γεγονός) επέβαλε την έλευση των Μνημονίων, όπου ο αυταρχικός τρόπος λήψης και εφαρμογής πολύ σημαντικών αποφάσεων εισήλθε στην καθημερινότητά μας με έναν ύπουλο τρόπο. Σήμερα πια, «το υπερεπείγον» στα νομοσχέδια έχει καταλήξει να είναι σχεδόν ο μοναδικός τρόπος λήψης των σημαντικών αποφάσεων στο κοινοβούλιό μας.
Δυστυχώς, η οικονομική επιστήμη δεν έχει δώσει στο βασικό ερώτημα μοναδική απάντηση για την κατεύθυνση και τη σχέση δημοκρατίας και οικονομίας. Κυρίως, διότι αναζητώντας την εμπειρική επιβεβαίωση, χρησιμοποιούμε ποιοτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολη η αναμφίβολη επιστημονική διατύπωση συμπερασμάτων. Πολλές μελέτες έχουν υποστηρίξει την ύπαρξη θετικής σχέσης, δηλαδή ότι η δημοκρατία ευνοεί και τη μεγέθυνση, ενώ άλλες το αντίστροφο.
Έχει αξία, πάντως, να σημειώσουμε ότι δύο επιμέρους σχετικά ερωτήματα έχουν απαντηθεί με βεβαιότητα: Η μετάβαση από τον αυταρχισμό στη δημοκρατία ευνοεί την ανάπτυξη και η πρόκληση πολιτικής αναταραχής μειώνει την οικονομική αποτελεσματικότητα.
Πίσω στην επικαιρότητα τώρα: Είναι προτιμότερο να δεχτούμε για την πενταετία 2018 - 2022 ένα ακόμα Μνημόνιο, που θα χρηματοδοτηθεί από τα υπόλοιπα του Γ΄ Μνημονίου (γύρω στα 30 - 40 δισ. ευρώ), με επιτόκιο κάτω από το 2% ή είναι προτιμότερο να πάρουμε τον δύσκολο δρόμο της ιδιοκτησίας της οικονομικής πολιτικής (περισσότερη δημοκρατία) και της τήρησης των υποχρεώσεών μας, συμπεριλαμβανομένων των επιτοκίων που θα είναι μεγαλύτερα του 3%; Με άλλα λόγια, πόσο πρέπει να ανταλλάξουμε την «ασφάλεια» της εφαρμογής της οικονομικής μας πορείας με τη δυνατότητα, που θα έχουμε στη δεύτερη περίπτωση, για την αξιοποίηση των περιθωρίων οικονομικής πολιτικής, δεδομένου πάντοτε ενός ευρύτερου πλαισίου υποχρεώσεων;
Μην πάει το μυαλό σας ότι η απάντηση έχει δοθεί από το πολιτικό μας σύστημα, τοποθετώντας τις υποτιθέμενες παραδοσιακές αντιμνημονιακές δυνάμεις να τάσσονται υπέρ της δεύτερης λύσης και τις υποτιθέμενες φιλομνημονιακές δυνάμεις να τάσσονται υπέρ της πρώτης λύσης! Υπάρχουν πολλές ενδείξεις (δείτε π.χ. το τέλος της 2ης Αξιολόγησης) ότι μπορεί να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο!
Μάλιστα, πιστεύουμε ότι το δίλημμα διαπερνά και βασανίζει όλες τις πολιτικές παρατάξεις για πολλούς και διάφορους λόγους. Το δίλημμα διαπερνά και τους Ευρωπαίους πιστωτές! Οι νεομνημονιακοί και οι νεοαντιμνημονιακοί δε διακρίνονται με βάση τα όρια των σημερινών πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Μην ξεχνάμε ότι στην καρδιά της πλευράς των νέων φιλομνημονιακών κτυπάει και ο «κρατισμός», που ταιριάζει ιδεολογικά με τα Μνημόνια. Επίσης, μην ξεχνάμε ότι στο μυαλό τους υπάρχει η άποψη περί ανικανότητας της διοίκησης, άρα μόνο με ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο, που σε τελική ανάλυση μας απαλλάσσει από την πολιτική ευθύνη, μπορούμε να υπάρξουμε ως οικονομία!
Από την άλλη μεριά, στην καρδιά των νέων αντιμνημονιακών υπάρχει η εικόνα του Μεγάλου Λάθους! Του λάθους, που έγινε από όλους τους συμμετέχοντες στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης σε όλα αυτά τα χρόνια! Είναι υπερβολικό να τους εμπιστευτούν και πάλι. Μέχρι και στο αποτέλεσμα της 2ης αξιολόγησης του Μαΐου του 2017 (επτά χρόνια μετά την πτώχευση!) ενσωματώθηκαν πολύ σοβαρά τεχνοκρατικά λάθη! Συγχρόνως, υπάρχει η γνώση ότι η οικονομία έχει επανισορροπήσει. Από εδώ και πέρα, χρειάζεται σταθερότητα, που με εξαίρεση την επαπειλούμενη απλή αναλογική, ως το μεθεπόμενο πολιτικό σύστημα, την έχουμε πετύχει. Επίσης, χρειάζεται ενεργοποίηση των, έστω ασθενών αλλά υπαρχόντων, παραγωγικών δυνάμεων και γνωστική ευελιξία στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής για τη μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευση κάθε περιθωρίου νέου δημοσοσιονομικού χώρου, που δημιουργούμε με τεράστιο κοινωνικό πόνο.
Δεν θα σας κάνω την πρόβλεψη ποια και πώς από τις δύο απόψεις θα κερδίσει στο τέλος ή αν είναι πιθανό να διαμορφωθεί μία τρίτη σύνθετη λύση.
Θα σας πω, όμως, τι προτιμώ. Τάσσομαι, λοιπόν, με τη δεύτερη ομάδα γιατί πιστεύω ότι η εξέλιξη αυτή συντελεί στην ενηλικίωση της ελληνικής κοινωνίας. Σε αυτό τον κόσμο που φτιάχνουμε μόνο ενήλικες κοινωνίες μπορούν να ζήσουν τον 21ο αιώνα.
1η Δημοσίευση: εφημερίδα «Ελευθερία του Τύπου» (Κυρ. 18/6/2017).
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
