MR. DRAGHI ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΧΑΛΑΡΩΣΗ

Μιλώντας στο Βερολίνο ο κ. Draghi (Διοικητής της ΕΚΤ) ανέφερε (15/12) ότι «η ποσοτική χαλάρωση» (quantitative easing) που έχει εφαρμοστεί σε άλλες χώρες δεν οδήγησε σε εξαιρετικές επιδόσεις την οικονομία. Προφανώς αναφέρεται στις ΗΠΑ. Όμως επίσης προφανώς η ιστορία και η πραγματικότητα δε φαίνεται να τον επιβεβαιώνουν.

Η εφαρμογή των επανειλημμένων ποσοτικών παρεμβάσεων, μετά την κρίση του 2008 στις ΗΠΑ, πέτυχε στο να αποφευχθούν οι επιπτώσεις της βαθύτατης κρίσης στην αμερικανική οικονομία. Μάλιστα, ο βαθμός της επιτυχίας μπορεί να αξιολογηθεί, όταν συγκριθεί η εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης με τη μεγάλη κρίση του 1930 και τη σημερινή. Από τη σύγκριση φαίνεται πολύ καθαρά ότι στις σημερινές συνθήκες επιτεύχθηκε (βλέπε κάτωθι διάγραμμα) μία αξιόλογη απομείωση της έντασης της κρίσης.

Στην τωρινή κρίση η οικονομία των ΗΠΑ (σε σύγκριση με την περίοδο 1927-1938) φαίνεται ότι απέφυγε επιτυχώς τα χειρότερα. Το ίδιο και η Ευρώπη. Μέχρι που έγινε το λάθος του 1937 στις ΗΠΑ (ο Β΄ Παγκόσμιος το διόρθωσε!) και του 2011 στην Ευρώπη (δημοσιονομική αυστηρότητα και αποπληθωριστική νομισματική πολιτική).

Αυτές τις ημέρες, η ΕΚΤ φαίνεται να απέχει (προς το παρόν) από τις αγορές των ομολόγων των προβληματικών χωρών (της Ιταλίας κυρίως), αλλά μειώνοντας τα κριτήρια αποδοχής εγγυήσεων από τις ευρωπαϊκές τράπεζες και δίνοντάς τους τριετή δάνεια, αυξάνει (€489 δις.) τη ρευστότητά τους (ως Lender of Last Report for Europe, δηλαδή η κλασική Κεντρική Τράπεζα) προκειμένου να αγοράσουν τα ομόλογα των χωρών τους. Έτσι, ανακόπτεται προς το παρόν η πίεση φυγής χρέους (από την Ιταλία). Ένα ερώτημα υπάρχει, εάν και κατά πόσο η αύξηση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα θα επιδράσει στην πραγματική Ευρωπαϊκή οικονομία (unsterilized form) ή δε θα επιδράσει (sterilized form) όπως γίνεται μέχρι τώρα. Νομίζω ότι η ΕΚΤ κινείται ή τέλος πάντων πρέπει να κινηθεί προς την πρώτη μορφή. Έτσι ενδεχομένως να διορθωθεί και μέρος του «Ευρωπαϊκού λάθους» του 2011.