Βρισκόμαστε στην καρδιά της μεγαλύτερης και ταχύτερης ύφεσης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έχει η οικονομική πολιτική ικανοποιητική απάντηση στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα; Στο κοινωνικό επίπεδο, η Ευρώπη σε σύγκριση με τις ΗΠΑ κερδίζει, αλλά έτσι κι αλλιώς η κρίση είναι μεγάλη. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας στις ΗΠΑ είναι αναλογικά πολύ περισσότεροι από ό,τι στην Ευρώπη. Ήταν 82 εκατ. το 2019, θα γίνουν 102 εκατ. το 2020 και θα πέσουν στα 98 εκατ. το 2021. Ποσοστιαία η Ευρώπη βρίσκεται στο μισό των επιπέδων αυτών. Η Ελλάδα των μνημονίων είχε 1,8 εκατ. το 2019, για να ανέλθουν στα 2,0 εκατ. το 2020 και να ξαναπέσουν σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτό του 2020, το 2021. Μπορεί στην Ελλάδα να τα πηγαίναμε καλύτερα; Ναι, αν θα είχαμε μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο! Από τα ταμειακά διαθέσιμα καλύπτουμε τις πολύ μεγάλες δημοσιονομικές ανάγκες μας, αλλά μέχρι τώρα, λόγω ECB και δημοσιονομικής συνέπειας, κατορθώνουμε επιτυχώς να ξαναγεμίζουμε τον δημοσιονομικό κουβά που αδειάζει με νέο δανεισμό (εκτιμούμε 10-12 δισ. μέχρι το τέλος του χρόνου). Εάν, πάντως, προτείνεται η απόλυτη μείωση του «μαξιλαριού», τότε απλώς προτείνεται ο αποκλεισμός της οικονομίας από τις αγορές και ένα νέο μνημόνιο, αφού έτσι θα χαθεί το πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους του δανεισμού μας. Τα μνημόνια δεν τα φέρνει η αύξηση του χρέους, που είναι τώρα αναπόφευκτη και συμμετρική σχεδόν για όλες τις οικονομίες του κόσμου, αλλά ο αποκλεισμός από τις αγορές! Όμως, από τα παραπάνω συνεπάγεται ότι η αντιμετώπιση της κοινωνικής κρίσης είναι η μεγαλύτερη προτεραιότητα. Συνεπώς, απαιτείται μεγαλύτερος προσανατολισμός στην επιδότηση εργασίας και στις φορολογικές απαλλαγές ΦΠΑ και απομείωση της σημασίας της εμπλοκής των περιβαλλοντικών και ψηφιακών διαστάσεων στις ευρωπαϊκές δράσεις, με μεγαλύτερη κατανόηση της αντιμετώπισης του προβλήματος της εργασίας, χωρίς να ξεχνάμε, πάντως, τις απαραίτητες μεταβολές της παραγωγικής οργάνωσης των ωφελούμενων οικονομιών.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 12 Ιουλίου 2020
