Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2030
Στις 7/2/2021, στο μέσον ενός σκοτεινού τρίτου κύματος της πανδημίας, η στήλη αυτή είχε διατυπώσει μία σειρά από μεσομακροπρόθεσμες προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα αρκετά αισιόδοξες, τουλάχιστον σε σύγκριση με το γενικό αίσθημα της κοινής γνώμης που επικρατούσε. Βλέποντάς τες σήμερα να επιβεβαιώνονται, μας δίνεται η αφορμή να επεκτείνουμε τον ορίζοντα της σκέψης μας σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, σκιαγραφώντας τα εναλλακτικά σενάρια του ελληνικού μέλλοντος. Εξάλλου είναι δεδομένο ότι η σκιαγράφηση του μέλλοντος αποτελεί μία πάγια ανάγκη του ανθρώπινου είδους ιδίως σε περιόδους που έχει υποφέρει (πολέμους, πανδημίες, μνημόνια κ.τ.λ.).
Το μέλλον στην Ελλάδα, όπως και στην ευρωζώνη και σε όλον τον κόσμ, θα διαμορφωθεί υπό την επίδραση τριών ειδών επιρροών, που έχουν κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό χαρακτήρα.
Οι κοινωνικές μεταβολές περιλαμβάνουν την αστικοποίηση, τις δημογραφικές μεταβολές και τις μετακινήσεις των πληθυσμών, την εισαγωγή των τεχνολογιών, την κλιματική αλλαγή και την παγκοσμιοποίηση σε έναν πολυκεντρικό πλέον κόσμο.
Στο οικονομικό πεδίο διακρίνουμε έξι σημαντικές τάσεις που θα χαρακτηρίσουν την οικονομική πραγματικότητα: την εξέλιξη του χρέους (δημόσιου και ιδιωτικού), τη χρηματοοικονομική αστάθεια του πιστωτικού συστήματος, την παραγωγικότητα, τις παγκόσμιες τάσεις σύγκλισης των οικονομιών, την εξέλιξη της αβεβαιότητας και, τέλος, τις αλλαγές του βιομηχανικού προτύπου.
Στο πολιτικό πεδίο, μεγάλης κλίμακας εξελίξεις προκαλούν ήδη -και θα συνεχίσουν να προκαλούν- σημαντικές μεταβολές: πρόκειται για την ανισοκατανομή του πλούτου και του εισοδήματος, μαζί με την κοινωνική κινητικότητα, την ενδυνάμωση της ιδιωτικότητας και το ρόλο της μεσαίας τάξης στον δυτικό κόσμο.
Όλες οι παραπάνω μεταβολές συντελούνται ταυτόχρονα και σε διάφορους βαθμούς έντασης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μη γραμμικές συντεταγμένες και σύνθετα μελλοντικά εναλλακτικά σενάρια. Παράλληλα, εκδηλώνεται ένα πλήθος άλλων μεταβολών, μικρότερης σπουδαιότητας, οι οποίες θα διαμορφώσουν τον κόσμο που θα ζήσουμε.
Αναλύοντας τελικά τα σενάρια που μπορεί τελικά να επικρατήσουν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας αλλά και της ευρωζώνης στην επόμενη δεκαετία, θα πρέπει να αποκλείσουμε ένα εξαιρετικά δυναμικό σενάριο, αφού, ενώ το 2022 η ελληνική οικονομία εμφανίζεται με τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη και αυτός διατηρείται αξιόλογος (εκτιμήσεις ΕΚΠΑ) και για το 2023 (+4%) στη συνέχεια, και μέχρι το 2030, προσγειώνεται γύρω στο 1,2%. Η ευρωζώνη, επίσης, από +4,8% που εκτιμάται το 2021 και 2022, στη συνέχεια προσγειώνεται στο 0,8%.
Επίσης, θα πρέπει να αποκλείσουμε για λόγους αρχής ένα καταστροφικό σενάριο, γιατί δεν υπάρχει κανένας λόγος σήμερα να εκτιμάται ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο.
Άρα, θα επικρατήσει ένα ενδιάμεσο σενάριο, στο οποίο το ερώτημα που θα υπάρξει είναι εάν θα έχει έντονα μεταρρυθμιστικά χαρακτηριστικά ή θα έχει θετικά αλλά μη διατηρήσιμα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά (υψηλό χρέος, περιβαλλοντολογική χειροτέρευση).
Στο σενάριο αυτό, όμως, πάλι η ιδιωτική κατανάλωση θα παίζει αξιόλογο ρόλο μέχρι το 2030 (γύρω στο 70% με 72% του ΑΕΠ), οι επενδύσεις ως ποσοστό στο ΑΕΠ θα βελτιωθούν, αλλά όχι δραματικά (γύρω στο 13% με 14%).
Δύο μεταβλητές, όμως, φαίνεται ότι θα παρουσιάσουν θετικότερη εξέλιξη. Η μία είναι η ανεργία και η δεύτερη είναι το χρέος κατά Maastricht. Η ανεργία θα είναι συνεχώς μειούμενη, για να κινηθεί τελικά το 2030 γύρω στο 12% (παραμένει σχετικά υψηλή) και το χρέος εν τέλει να προσγειωθεί στο 144%, ενώ η ευρωζώνη στο 88%.
Η σκιαγράφηση αυτή της επόμενης δεκαετίας δείχνει ότι έρχεται, εκτός απροόπτου, ένα καλύτερο και σταθερότερο μέλλον σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία, στην οποία η Ελλάδα υπέφερε από δύο βαριές οικονομικές κρίσεις. Όμως, παρόλο που οι προδιαγραφές στην έναρξη της δεκαετίας περιέχουν σημαντικά εκσυγχρονιστικά στοιχεία όπως η είναι η περιβαλλοντολογική και ψηφιακή διάσταση (λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού), δεν φαίνεται να διαμορφώνονται ριζικά διαφορετικές παραγωγικές δομές. Οι λόγοι θα πρέπει να αναζητηθούν σε τρεις αιτίες: Δεν ενεργοποιούνται ενδογενείς αναπτυξιακές δυνάμεις που να συνδέονται οργανικά με το παραγωγικό σύστημα (ερευνητικά κέντρα, ΑΕΙ κ.λπ.). Συντηρείται ένας υψηλός βαθμός γεωστρατηγικού κινδύνου και, τέλος, είναι πολύ δύσκολο να επιχειρηθούν δραστικές παρεμβάσεις στο θεσμικό σύστημα (κρατισμός, δικαστικός τομέας κ.λπ.).
Είναι στο χέρι μας, όμως, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις με στόχο να αποκτήσει η ελληνική κοινωνία διατηρήσιμη ανάπτυξη, διατηρήσιμη πολιτική διακυβέρνηση, συμπεριληπτικά χαρακτηριστικά, ευνοϊκές προς τη μεγέθυνση ανθρώπινες συμπεριφορές και μία δυναμική οικονομία, που είναι οι βασικές προδιαγραφές ενός επιθυμητού μέλλοντος.
Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα Real News, 23 Μαΐου 2021
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 134
- ›
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
