Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2021: ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2017

Σε συνέχεια προηγούμενων αναρτήσεων σχετικά με τις εξελίξεις των βασικών οικονομικών μεγεθών στην ελληνική οικονομία (βλέπε εδώ τις εκτιμήσεις για το Νοέμβριο του 2016 και εδώ τη διαφορά των εκτιμήσεων του Δεκεμβρίου του 2016 σε σχέση με τις αντίστοιχες εκτιμήσεις του ΔΝΤ), στο παρόν παρουσιάζουμε τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις για τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας.

Η τρέχουσα οικονομική πολιτική συντίθεται: α) από την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής της οικονομίας για την περίοδο 2017-2018, β) από μια προέκταση της τρέχουσας πολιτικής στην περίοδο 2018-2021. Όπως έχουμε σημειώσει και στις προηγούμενες σχετικές αναρτήσεις, το μοντέλο αυτό το ονομάζουμε Basic Model (ΒΜ).

Στο ΒΜ εξετάζεται εάν υπάρχει απόκλιση του πρωτογενούς πλεονάσματος από τους στόχους που τέθηκαν στο "Supplemental Memorandum of Understanding" για την ελληνική οικονομία (16/06/2015) (0,5% το 2016, 1,75% το 2017 και 3,5% από το 2018 και μετά). Όλα τα έτη για τα οποία πραγματοποιείται η ανάλυση (2016-2021) το πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερο από τους στόχους που έχουν τεθεί, με εξαίρεση το έτος 2018 κατά το οποίο παρατηρείται απόκλιση από το στόχο της τάξης του 0,48%, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ο δημοσιονομικός κόφτης¹ με μέτρα ύψους 0,5% του ΑΕΠ, δηλαδή 0,97 δις (Πίνακας 1).

Πίνακας 1. Τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα -από την εφαρμογή του δημοσιονομικού κόφτη- πρόκειται να μειώσουν τις δημόσιες δαπάνες κατά 0,97 δις ευρώ από το 2019 και έπειτα, ο Πίνακας 2 παρουσιάζει τα αποτελέσματα του ΒΜ σεναρίου στην ελληνική οικονομία.

Πίνακας 2. Το BM για την ελληνική οικονομία

Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις ετήσιες μεταβολές του ΑΕΠ (Διάγραμμα 1) παίζει η ιδιωτική κατανάλωση η οποία συνεισφέρει κατά 39.9% το 2017 και αναμένεται να συνεισφέρει από 59% έως 62% στο ΑΕΠ από το 2018 και έπειτα. Η κρατική κατανάλωση συνεισφέρει κατά 9,9% το 2017 και κατά 16% έως 19% για την περίοδο 2018-2021. Οι επενδύσεις συνεισφέρουν κατά 19.6% το 2017, 13.7% το 2018, 15.7% το 2019 και από 19% έως 20% το 2019 και το 2020. Τέλος, οι καθαρές εξαγωγές συνεισφέρουν κατά 30.7% στη μεγέθυνση του ΑΕΠ το 2017, ενώ για την περίοδο 2018-2021 δεν συνεισφέρον σημαντικά (περίπου 5% κάθε έτος).

Διάγραμμα 1. Συνεισφορά των παραγόντων του ΑΕΠ στις ετήσιες μεταβολές του ΑΕΠ (σε δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Το ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας μετά από 9 συνεχή έτη ύφεσης (με εξαίρεση το έτος 2014, όταν καταγράφηκε μικρή αύξηση του ΑΕΠ) αναμένεται ακολουθήσει μια θετική πορεία από το 2016 και μετά.

Η ιδιωτική κατανάλωση από 122,7 δις ευρώ το 2015 αναμένεται να φτάσει στα 153 δις το 2021.

Οι επενδύσεις μειώθηκαν σημαντικά λόγω της οικονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία. Ωστόσο, από το 2017 και μετά αναμένεται αρκετά σημαντική αύξηση των επενδύσεων. Μάλιστα, από 20,17 δις ευρώ το 2015 αναμένεται να φτάσουν τα 29,13 δις ευρώ το 2021. 

Η στήριξη των επενδύσεων μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων απαιτεί τη διάθεση αποταμιευμένων κεφαλαίων από τους ιδιώτες. Ωστόσο, παρατηρείται ότι οι αποταμιεύσεις των ιδιωτών αναμένεται να παραμένουν σε αρνητικά επίπεδα, κάτι που σημαίνει ότι θα μειώνονται κάθε έτος και έτσι σημαντικό μέρος αυτών αναμένεται να κατευθύνεται στις νέες επενδύσεις.

Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να είναι μειούμενη μέχρι το 2018, ενώ στη συνέχεια αναμένεται να κινηθεί ανοδικά.

Όσον αφορά στο εξωτερικό ισοζύγιο της οικονομίας, και πιο συγκεκριμένα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αναμένεται να παραμείνει σχετικά σταθερό σε έλλειμμα της τάξης των 2 - 2,5 δις ευρώ, περίπου δηλαδή στο 1% του ΑΕΠ.

Όσον αφορά στην απασχόληση, η εικόνα καταγράφεται ως αρκετά καλή για την ελληνική οικονομία από το 2014 και μετά. Μάλιστα, το έτος 2015 είναι το πρώτο έτος κατά το οποίο καταγράφεται ουσιαστική αύξηση της απασχόλησης στην ελληνική οικονομία, μετά το ξέσπασμα της κρίσης, καθώς το τελευταίο έτος κατά το οποίο είχε αυξηθεί η απασχόληση ήταν το 2008 όταν είχε φτάσει στα 4.856 χιλιάδες άτομα. Έτσι λοιπόν, μέχρι το 2021 ο αριθμός των απασχολουμένων αναμένεται να προσεγγίσει τα 4.446 χιλιάδες άτομα. Αντίστοιχα, το ποσοστό ανεργίας αναμένεται το 2021 να φτάσει το 16,35%, όταν το 2013 είχε φτάσει στο αρνητικό ρεκόρ του 27,5%.

Παρακάτω παρουσιάζονται διαγραμματικά οι εκτιμήσεις για τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας:

Μεγέθυνση του ΑΕΠ

Διάγραμμα 2. Μεγέθυνση του ΑΕΠ (ετήσια μεταβολή) (%)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Διάγραμμα 3. Εξέλιξη του πραγματικού ΑΕΠ (δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Ιδιωτική Κατανάλωση

Διάγραμμα 4. Ιδιωτική κατανάλωση (σε δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Επενδύσεις και Αποταμίευση

Διάγραμμα 5. Επενδύσεις σε ονομαστικές αξίες (δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Διάγραμμα 6. Αποταμιεύσεις ιδιωτών (σε δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Ανταγωνιστικότητα

Διάγραμμα 7. Δείκτης Ανταγωνιστικότητας (2008=100)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

^{Σημείωση: Δείκτης που δείχνει το κόστος εργασίας μιας μονάδας στον κλάδο της μεταποίησης (προσαρμοσμένος με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία σε σχέση με το δολάριο των ΗΠΑ) σε σχέση με το σταθμισμένο μέσο όρο του κόστους εργασίας μιας μονάδας ενός συνόλου χωρών. Ο δείκτης παρουσιάζεται με βάση το έτος 2008. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης τόσο περισσότερο ανταγωνιστική είναι η οικονομία.}

Εξωτερικό Ισοζύγιο Πληρωμών

Διάγραμμα 8. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (σε δις ευρώ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Διάγραμμα 9. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% του ΑΕΠ)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Απασχόληση

Διάγραμμα 10. Αριθμός απασχολουμένων (χιλιάδες άτομα)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics - Global Economic Model.}

Διάγραμμα 11. Ποσοστό ανεργίας (%)

^{Πηγή: ΕΚΠΑ - Oxford Economics  Global Economic Model.}