Η ΙΔΙΟΤΥΠΗ ΟΜΗΡΙΑ

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η συνολική συμφωνία με τους πιστωτές μεταφέρεται για τον Απρίλιο και τον Μάιο. Τα κεντρικά ζητήματα φαίνονται να είναι αρκετά. Όμως, τονίζουμε τη λέξη «φαίνονται», διότι ένα από τα χαρακτηριστικά της περιόδου είναι ότι δεν έχουμε ακριβή ενημέρωση:

Μία ταξινόμηση των θεμάτων σε εκκρεμότητα είναι η παρακάτω:

α) Τα αρνητικά δημοσιονομικά μέτρα και κατά πόσο θα επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% πρωτογενούς πλεονάσματα για το 2019, οπότε θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, που εκτιμώνται περίπου στο 1% του ΑΕΠ. Θα προέρχονται κατά 0,5% από την αύξηση της φορολογίας, λόγω μείωσης του αφορολόγητου και κατά 0,5% από τις συντάξεις, λόγω μείωσης της προσωπικής διαφοράς.

β) Τα θετικά δημοσιονομικά μέτρα και κατά πόσο θα υπάρχει δυνατότητα επιστροφής πόρων στην κοινωνία, εάν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι που τίθενται. Επιπροσθέτως, εδώ υπάρχει το ζήτημα της φύσης των θετικών μέτρων. Θα είναι 13η σύνταξη ή θα είναι μειώσεις φορολογίας σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις;

γ) Τραπεζικό σύστημα: θέσπιση ασυλίας, εξωδικαστικός συμβιβασμός, ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, μεταβίβαση μη-εξυπηρετούμενων δανείων με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα ψηφιστούν οι διατάξεις περί 20ετούς αναβαλλόμενης φορολογίας. Στον ίδιο τομέα φαίνεται ότι ανήκει και το ζήτημα της εκροής των καταθέσεων και η εκκρεμότητα του QE. Εάν κλείσει η αξιολόγηση και υπάρχει θετική εξέλιξη για το QE, θα βελτιωθεί η ρευστότητα των συστημικών τραπεζών και θα μπορέσουν με τη σειρά τους να βελτιώσουν τη ρευστότητα της οικονομίας, ενώ ταυτοχρόνως θα αυξηθεί η εμπιστοσύνη, οπότε μπορούμε να ελπίζουμε σε αύξηση των καταθέσεων.

δ) Ιδιωτικοποιήσεις και μάλιστα στην περιοχή της ενέργειας, που είναι εξαιρετικά δύσκολο πολιτικά θέμα για τη σημερινή κυβέρνηση.

ε) Απελευθέρωση της αγοράς εργασίας σύμφωνα με ορισμένες, μάλλον φιλελεύθερες, αντιλήψεις και ενδεχομένως σχετικά μακριά από την ευρωπαϊκή πρακτική. Ένα θέμα, που με τη σημερινή κατάσταση της αγοράς εργασίας, λίγη σημασία θα είχε στα επόμενα χρόνια. Και πάλι είναι ιδιαίτερα πολιτικά σημαντικό για τη σημερινή κυβέρνηση.

Όμως γεννιούνται ορισμένες απορίες: Εάν προσέξει κανείς τον παραπάνω κατάλογο, θα διαπιστώσει ότι το άμεσα και κρισιμότερο ζήτημα για την οικονομία είναι η επεναδραστηριοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Μήπως και τα άλλα δεν είναι σημαντικά ζητήματα; Όλα είναι εξαιρετικά σημαντικά! Για να είμαστε όμως ρεαλιστές, το τραπεζικό σύστημα είναι και περπατάει σε μία κρίσιμη λεπτή γραμμή. Και η οικονομία, όμως, περιμένει με αγωνία την αιμοδοσία της από αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα πιο επώδυνο από μία creditless (χωρίς πιστώσεις) ανάκαμψη. Εξάλλου, το τραπεζικό σύστημα ήταν αυτό που έπαιξε ιδιαίτερα σοβαρό ρόλο στο να ενταχθούμε στα μνημόνια (και στα τρία, αλλά ιδίως στο τρίτο!). Είναι λογικό, λοιπόν, να κοιτάζουμε πρώτα το τραπεζικό σύστημα, όταν συζητούμε για τη λήξη του Γ΄ Μνημονίου και επικρέμεται η μετέπειτα εξέλιξη.

Γιατί, λοιπόν, δεν κλείνουν τα ζητήματα, που αφορούν καταρχήν μόνο το τραπεζικό σύστημα; Δεν υπάρχει καμία αρνητική συσχέτιση με τα άλλα ανοιχτά θέματα, παρά μόνο θετική! Με άλλα λόγια, εάν κλειστούν τα ζητήματα του τραπεζικού συστήματος, είναι πολύ πιθανόν να διευκολυνθούν οι εξελίξεις και στα υπόλοιπα θέματα, αφού η οικονομία θα ανακάμψει γρηγορότερα κ.τ.λ.

Εξάλλου, μπορεί να δουν οι τράπεζες ότι αρχίζουν να υλοποιούνται τα σχέδιά τους για μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (-40 δις μέχρι το 2019) και ενδεχομένως  να ανακοπεί η μείωση των καταθέσεων! Επίσης, όσο γρηγορότερα αναταχθεί το τραπεζικό σύστημα, τόσο λιγότερη θα είναι η βλάβη στη συμπεριφορά των καταθετών, οι οποίοι δε θα επιστρέψουν (και αυτή τη φορά) εύκολα στα κλισέ των τραπεζών.

Όμως, είναι γνωστό ότι έχει τεθεί το πολιτικό ζήτημα του «όλα ή τίποτα» στη συνολική συμφωνία. Και εδώ είναι ακριβώς το σημείο που γεννιέται το σημαντικό ερωτηματικό: Γιατί αυτή η ιδιότυπη ομηρία της πραγματικής οικονομίας; Ποιος πιέζεται τελικά από την παράταση της διαπραγμάτευσης; Φοβόμαστε μόνο η πραγματική οικονομία και εμείς.

1η δημοσίευση: Εφημερίδα Αληθινές Ειδήσεις (22 Μαρτίου 2017).