ΚΛΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟ 2023

Εθιμοτυπικά το προτελευταίο σημείωμα του έτους περιέχει έναν απολογισμό του έτους που κλείνει και το τελευταίο τις προσδοκίες για τον χρόνο που ανοίγει. Τα τελευταία χρόνια και το ένα σημείωμα και το άλλο (αλλά ιδίως το πρώτο) είχαν μία απολογιστική παρουσίαση που είχε μάλλον έναν δυσάρεστο χαρακτήρα (Covid, Ουκρανικό). Τώρα όμως που κάνουμε έναν απολογισμό των γεγονότων του 2023 (που είχαν οικονομικό αντίκτυπο), βλέπουμε ότι δεν είναι και τόσο άσχημος.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή ξεκινώντας από τα «εσωτερικά» γεγονότα.

Έγιναν εκλογές στην Ελλάδα, και μάλιστα διπλές. Όμως το σημαντικό σημείο που πρέπει να προσέξουμε δεν είναι το αποτέλεσμά τους (που και αυτό έχει τη σημασία του) αλλά το γεγονός ότι κατορθώσαμε να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία χωρίς υποσχέσεις δημοσιονομικού εκτροχιασμού! Ίσως τόσο συγκρατημένη προεκλογική διαδικασία (που παίζει μεγάλο ρόλο στην καλή συνέχεια) δεν έχουμε ξαναζήσει.

Κατακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα με ιδιαίτερα θετικές μεσομακροπρόθεσμες (με δεκαετή ορίζοντα τουλάχιστον) συνέπειες στην οικονομική ζωή, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.

Ο πληθωρισμός που έδειξε (ιδιαίτερα στην Ελλάδα) τα δόντια του το 2022 στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς πήρε για τα καλά την κατηφόρα πλησιάζοντας τα επιθυμητά όρια του 2022. Ακόμα και οι τιμές των τροφίμων δείχνουν παρόμοιες τάσεις με περαιτέρω μείωση το 2024. Συγχρόνως η αμοιβή εργασίας άρχισε να ανεβαίνει.

Ο προϋπολογισμός του 2024, που είναι ιδιαίτερα ισορροπημένος και προσεκτικά σχεδιασμένος, περιέχει ένα πολύ βασικό συστατικό που τον κάνει να ξεχωρίζει από προηγούμενους. Έχει μια σαφή πολιτική τοποθέτηση για τη μείωση της παραοικονομίας (και την αύξηση των φορολογικών εσόδων από τη σύλληψη της φοροδιαφυγής). Κακώς τονίστηκε μόνο η πλευρά της σύλληψης της φοροδιαφυγής στους χαμηλά ευρισκόμενους επαγγελματίες. Τα μέτρα για τους μεσαίους και τους μεγαλύτερους φοροδιαφεύγοντες είναι πολύ σοβαρότερα. Καλός δρόμος για το μέλλον.

Έχει εκφραστεί μία έντονη πολιτική βούληση για την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.

Ψηφίστηκε το Μεταναστευτικό με πολύ μεγάλη πλειοψηφία. Έτσι προέκυψε μία πολύ καλή ευκαιρία να δημιουργηθεί με διακομματική συναίνεση μία εθνική πολιτική για το Μεταναστευτικό. Ας το εκμεταλλευτούμε.

Γυρνώντας σελίδα προς το εξωτερικό θα δούμε τέσσερα σημαντικά γεγονότα που βεβαίως μας αφορούν:

Η θλιβερή Γάζα (σε όρους ανθρωπιστικής οδύνης) δεν συνοδεύτηκε από έκρηξη των ενεργειακών τιμών.

Επιτεύχθηκε καταρχήν συμφωνία για το Μεταναστευτικό και το άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Φαίνεται η πρόθεση αλληλεγγύης ιδιαίτερα προς τις χώρες της πρώτης γραμμής, όπως είναι η Ελλάδα. Θα δούμε βέβαια πώς θα εξελιχθεί η κανονιστική εφαρμογή της.

Επιτεύχθηκε συμφωνία στο Ecofin για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν μεγάλος κίνδυνος να μην υπάρξει συμφωνία και να αναβιώσει το παλαιότερο πλαίσιο που είχε χαρακτήρα δημοσιονομικού περιορισμού, άρα και αντιαναπτυξιακό χαρακτήρα. Η Ελλάδα έχει να επιδείξει μία εξαιρετική επιτυχία και με τις αμυντικές δαπάνες (δεν συμπεριλαμβάνεται στο έλλειμμα – η Ευρώπη ξυπνάει από τον ειρηνικό της λήθαργο) και με τις συνθήκες μείωσης του χρέους.

Τέλος, η κίνηση του «Economist» να ανακηρύξει την Ελλάδα χώρα της χρονιάς θα έχει σημαντικά επικοινωνιακά οφέλη, κάτι που πραγματικά δεν είχαμε φανταστεί ότι θα μπορούσε να συμβεί λίγα χρόνια πριν.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Τα Νέα, 27 Δεκεμβρίου 2023