ΥΦΕΣΗ, ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΗΓΕΣΙΑ
Στο διδακτικό εγχειρίδιο οικονομικής ανάπτυξης και μεγέθυνσης που εκδόθηκε το 2017 και διδάσκεται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (κυκλοφορεί διεθνώς) περιγράφεται η υπόθεση της «κοσμικής ύφεσης» ως μιας κατάστασης που θα αφορούσε τη χρονική περίοδο που θα ερχόταν στη συνέχεια και θα είχε το χαρακτηριστικό των αυξημένων επιπέδων αβεβαιότητας, της χαμηλής ζήτησης, των χαμηλών αποδόσεων των οικονομιών (χαμηλή ανάπτυξη) και των επενδύσεων των επιχειρήσεων και, βεβαίως, των χαμηλών πραγματικών επιτοκίων.
Επρόκειτο για μια περιγραφή του κόσμου που δημιουργείτο μετά τη μεγάλη κρίση του 2008, η οποία είχε δύο γενεσιουργούς αιτίες: α) τη μεταβαλλόμενη παραγωγική οργάνωση, την «ωρίμανση» δηλαδή των οικονομιών, όπου οι νέες τεχνολογίες έχουν εμφανιστεί αλλά δεν έχουν ακόμα αποδώσει καρπούς στην άνοδο της παραγωγικότητας (το φαινόμενο είχε ξαναεμφανιστεί την δεκαετία του ’60), β) τον πληθυσμό που γηράσκει και γ) την τάση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών να μην αυξάνουν τα χρέη τους (λόγω των προβλημάτων υπερχρέωσης που είχαν δημιουργηθεί από την προηγούμενη κρίση). Ούτε για την COVID ούτε βεβαία για τον πόλεμο στην Ουκρανία υπήρχε αναφορά. Όμως, αυτά τα φαινόμενα δημιούργησαν και επιμήκυναν τη διατήρηση του πληθωρισμού σε όλον τον κόσμο.
Ας προσέξουμε, πάντως, ότι ο πληθωρισμός –εκτός των σοβαρών συνεπειών που έχει στην ισοκατανομή το εισοδήματος σε βάρος αυτών που δεν μπορούν να επαναπροσαρμόσουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους και την τιμή εργασίας τους– επιτάχυνε τις συνθήκες επικράτησης της κοσμικής ύφεσης. Με άλλα λόγια, ό,τι συμβαίνει σήμερα στο αναπτυξιακό επίπεδο, δηλαδή η πρόβλεψη για χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης, ήταν αναμενόμενο για τη δεκαετία αυτή και δεν είναι απλώς το αποτέλεσμα της ουκρανικής εκκρεμότητας ή του πληθωρισμού που έχει ενσκήψει. Εξάλλου, τα πραγματικά επιτόκια είναι αρνητικά. Όσον αφορά, δε, τον πληθωρισμό, να σημειώσουμε ότι διερχόμαστε το τέταρτο μεταπολεμικό διεθνές πληθωριστικό επίπεδο. Τα τρία προηγούμενα (1949-1954, 1972-1976, 1978-1983) είχαν τέσσερα με πέντε χρόνια διάρκεια. Στο ανώτατο σημείο τους έφτασαν στις ΗΠΑ το πρώτο στο 9,4%, το δεύτερο στο 12,3%, το τρίτο στο 14,8%. Το τωρινό επεισόδιο έχει φτάσει μέχρι το 8,6% και ξεκίνησε τον Μάιο του 2020. Σήμερα φαίνεται ότι βρίσκεται στο μέσο της περιόδου εξέλιξής του. Συνεπώς, αναμένεται ο περιορισμός του να αρχίσει να φαίνεται από το τέλος του 2022.
Βέβαια ό,τι γνωρίζαμε από το παρελθόν δεν προδικάζει ότι θα επαναληφθεί και στο μέλλον. Όμως, επειδή ο πληθωρισμός κουβαλά μαζί του και τους όρους απομείωσής του, αφού μειώνει τη ζήτηση, ενδεχομένως (αυτό λένε τα μοντέλα μας σήμερα, αλλά και η ιστορική εμπειρία που παρουσιάσαμε παραπάνω) θα παρακολουθήσουμε την απομείωσή του από τον επόμενο χρόνο, εάν βεβαίως δεν αλλάξουν προς το χειρότερο οι σημερινές συνθήκες που χαρακτηρίζονται ήδη από υψηλές τιμές ενέργειας, και εννοούμε να μην έλθουν ακόμα υψηλότερες τιμές. Πάντως, το σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι η μεγάλη απόφαση της ευρωπαϊκής ενεργειακής απεμπλοκής από τη Ρωσία περιέχει υψηλούς βαθμούς αβεβαιότητας, διότι κρύβει υψηλή συγκρουσιακή διάσπαση στις σχέσεις Ευρώπης και Ρωσίας.
Αναμένουμε λοιπόν ότι, λόγω του πληθωρισμού, αλλά και λόγω της ανάγκης να επανέλθουν τα επιτόκια δανεισμού σε θετικό επίπεδο, άρα δηλαδή να αντιμετωπίσουμε την κοσμική ύφεση και να ωθήσουμε την οικονομία σε παραγωγικότερες επενδύσεις (που θα έχουν υψηλότερες αποδόσεις) να αυξηθούν τα επιτόκια δανεισμού. Εάν, όμως, αυτό γίνει υπό την πίεση του πληθωρισμού με όχι προσεκτικό τρόπο, θα οδηγηθούμε σε ύφεση. Σήμερα, μάλιστα, εκτιμάται ότι η πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ ανέρχεται πλέον στο 30% με 40%.
Αυτό, πάντως, σημαίνει ότι η ύφεση δεν μας περιμένει με βεβαιότητα στη γωνία. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα παίξουν ρόλο: Θεσμικά είναι ο ενισχυμένος ρόλος των κεντρικών τραπεζών και γεωστρατηγικά είναι η σύγκρουση Δύσης (και ιδιαιτέρως της Ευρώπης) και Ρωσίας. Οικονομικά, οι αποφάσεις της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής που έρχονται. Μάλιστα, φτάνουμε στο σημείο να σκεφτόμαστε ότι οι μεγάλες γεωστρατηγικές εκκρεμότητες που έχουν εμφανιστεί δεν αποκλείεται να αλλάξουν εξαναγκαστικά και ριζικά προς το θετικότερο (!) το τοπίο της οικονομικής πολιτικής και ο δανεισμός των υπερεθνικών οντοτήτων να γίνει καθημερινή πρακτική.
Τέλος, είναι και ο ρόλος της προσωπικότητας στην Ιστορία. Μία ή περισσότερες δυναμικές ευρωπαϊκές προσωπικότητες θα μπορούσαν να παίξουν πολύ σοβαρό ρόλο στο μέλλον. Μήπως ήρθε η ώρα του ευρωπαϊκού Νότου, γιατί ο Βοράς, εδώ και έναν αιώνα, δεν τα έχει πάει πολύ καλά με τις μεγάλες ιστορικές αποφάσεις;
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 3 Ιουλίου 2022
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 133
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |