2015 - ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΣ ΑΦΗΝΕΙ...

Ήταν πριν από 15 μήνες περίπου, όταν τα στοιχεία της οικονομίας είχαν αρχίσει να δείχνουν δειλά στοιχεία βελτίωσης, αφήνοντας περιθώρια σεναρίων αισιοδοξίας για τη νέα χρονιά που θα ανέτειλε.

Οι ραγδαίες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις όμως που ακολούθησαν τη νέα χρονιά, ξεκινώντας από τις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου ανέτρεψαν, κάθε προηγούμενο αισιόδοξο σενάριο.

Εθνικές εκλογές τον Ιανουάριο, με το σύνολο της διεθνούς και εγχώριας επενδυτικής κοινότητας να τηρεί στάση αναμονής απέναντι στη νέα πολιτική κατάσταση που ανέτειλε για τη χώρα, με αποτέλεσμα κάθε επενδυτική και άλλη ενέργεια ή δραστηριότητα να ανασταλεί.

Ακολούθησε μια περίοδος έξι μηνών διαρκών διαπραγματεύσεων και παλινδρομήσεων, με αποτέλεσμα την πλήρη απαξίωση του ήδη πληγωμένου από χρόνια εγχώριου επενδυτικού κλίματος, σε μια χώρα όπου έμελλε να γνωρίσει κατά τα πρότυπα… της Κύπρου, τα capital controls, μετά από το κλείσιμο των τραπεζών την 26η Ιουνίου.

Η αναστολή λειτουργίας της χρηματιστηριακής αγοράς για διάστημα ενός μηνός, χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη και κρισιμότερη εξέλιξη από τη μεταπολίτευση και μετά, οφειλόταν σαφώς στην αναγκαστική αργία των ελληνικών τραπεζών, γεγονός που οδήγησε σε πλήρη παράλυση την ελληνική οικονομία και δημιούργησε τεράστια προβλήματα στις ελληνικές επιχειρήσεις, τουλάχιστον σε όσες έχουν απομείνει.

Η εκλογική αναμέτρηση του Σεπτεμβρίου επιβεβαίωσε μεν την πολιτική σταθερότητα, δεν προσέφερε όμως άμεσες λύσεις στην πολύπαθη και πληγωμένη χρηματοοικονομική εικόνα της χώρας.

Το Χρηματιστήριο Αθηνών από τις 826,18 μον. κλεισίματος την 31η Δεκεμβρίου 2014, και καταγράφοντας συνολικές απώλειες -32,24%, βρέθηκε στις 559,79 μονάδες την 9η Δεκεμβρίου 2015. Τόσο η διακοπή κατά το μήνα Ιούλιο , όσο και η εφαρμογή των capital controls, «μηδένισαν» τους τζίρους της αγοράς, δημιουργώντας ανεπανόρθωτα προβλήματα στο χρηματιστηριακό κλάδο, οδηγώντας τις αποτιμήσεις των τίτλων σε απελπιστικά επίπεδα.

Στο μάτι του κυκλώνα οι τράπεζες, όπου η ανάγκη επανάληψης της ανακεφαλαιοποίησής τους για τρίτη φορά, σε συνδυασμό με τη μη επίτευξη των στόχων στα κόκκινα δάνεια διαμόρφωσαν κεφαλαιοποιήσεις στον πίνακα του χρηματιστηρίου, «μηδενίζοντας» τα υφιστάμενα χαρτοφυλάκια, εγγράφοντας απώλειες της τάξεως του 99% και απαξιώνοντας τους παλαιούς μετόχους, που επανειλημμένα είχαν στηρίξει τα τραπεζικά αυτά ιδρύματα.

Έτσι με συνολικές αποτιμήσεις και για τις τέσσερεις συστημικές τράπεζες της τάξης των €750.000.000, ολοκληρώθηκαν οι τελευταίες ανακεφαλαιοποιήσεις αντλώντας ποσά της τάξης των €9,88 δις.

Τόσο η τοποθέτηση από τα ξένα funds υψηλού ρίσκου στις ανακεφαλαιοποιήσεις, όσο και η μη τοποθέτηση σε αυτές από διεθνή τραπεζικά ιδρύματα, εκφράζουν μια διττή εικόνα αντιμετώπισης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας. Επιλογή ανάληψης επενδυτικού ρίσκου ή και κερδοσκοπικής θέσης  αφ’ ενός, αναμονή αφ’ εταίρου.

Από τη συνολική εικόνα όμως, δεν πρέπει να αγνοήσουμε τις πολύ χαμηλές κεφαλαιοποιήσεις που καταγράφονται κατά την έξοδο του 2015, στη χρηματιστηριακή αγορά, όσο και την κεφαλαιακή ενίσχυση που επετεύχθη από τις ανακεφαλαιοποιήσεις. 

Αποτέλεσμα όλων αυτών, μια πιθανή δημιουργία, ενός αισιόδοξου μίγματος, που σε συνάρτηση με την άρση των capital controls, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανατροπή του σημερινού κλίματος.

Δεδομένων των απωλειών, λόγω των περιορισμών της κίνησης κεφαλαίων στις επιχειρήσεις που ακόμη δεν έχουν αποτυπωθεί στις οικονομικές τους καταστάσεις, καθώς και το κατά πόσον οι τράπεζες θα φανούν αποτελεσματικές, αυτή τη φορά, στη διαχείριση των προβληματικών δανείων, η όποια προσμονή βελτίωσης δε θα πρέπει να αναμένεται νωρίτερα από την αρχή του δευτέρου εξαμήνου του 2016.

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τα μερίδια αγοράς, την κατάσταση του εγχώριου ανταγωνισμού, την ισχύ του ισολογισμού τους, τη φάση του επενδυτικού τους προγράμματος, τα επίπεδα δανεισμού τους και το διεθνή/εξαγωγικό τους χαρακτήρα, μπορούμε να ξεχωρίσουμε εκτός των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, τις εισηγμένες εταιρίες Ελληνικά Χρηματιστήρια, Μυτιληναίος, OTE, ΟΠΑΠ, Αεροπορία Αιγαίου, Ελληνικά Πετρέλαια και Τσιμέντα Τιτάν.

Δε μένει παρά να ευχηθούμε για την νέα χρονιά, υγεία, δημιουργία και αποτελεσματικότητα.