Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - ΤΑ ΝΕΑ

ΜΕΙΩΣΗ ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η μείωση του γεωστρατηγικού κινδύνου, ο περιορισμός της ρευστότητας και η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας είναι τα τρία θέματα που πρέπει να παρακολουθήσουμε εάν θέλουμε να αντιληφθούμε τη διεθνή (και εγχώρια) εξέλιξη του οικονομικού περιβάλλοντος.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΜΟΙΒΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Έχουμε ξαναγράψει για τη δυσαρέσκεια των πολιτών για την οικονομία και τον πληθωρισμό. Οι τρεις προτεραιότητες που φαίνεται να απασχολούν τους πολίτες είναι η ακρίβεια, οι προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας και η ανεργία. Είναι λοιπόν σαφές ότι οι πολίτες δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι με τον πληθωρισμό που ενέσκηψε το 2022 και την αντίστοιχη καθήλωση του ατομικού διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων.

ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ

Το θέμα της αναθεώρησης των φοροαπαλλαγών ετέθη πρόσφατα από τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος στη βάση της αναζήτησης πρόσθετων δημοσιονομικών πόρων. Εμείς εδώ σήμερα αγγίζουμε το θέμα από την πλευρά των αρχών της καλής νομοθέτησης.

ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ

Το 21% του ΑΕΠ ως σκιώδης οικονομία και συνακόλουθα η αντίστοιχη φοροδιαφυγή των 10-12 δισ. ευρώ (με στόχο σύλληψης τα 5-6 δισ. ευρώ) είναι μία βαριά πραγματικότητα.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που συμβάλλουν στην ύπαρξη και τη διατήρησή της: ιστορικοί (ιδιόρρυθμοι θεσμοί, «μπαξίσι» κ.λπ.), διαρθρωτικοί (υπηρεσίες, καθοριστική παρουσία ΜΜΕ), πολιτικοί (πολιτική πελατεία) αλλά και πολιτισμικοί. Μάλιστα αρκετοί από αυτούς συναντώνται σε πολλές οικονομίες παρ’ όλο που η ελληνική οικονομία εμφανίζει σχετικά υψηλότερα ποσοστά.

ΕΛΛΑΔΑ, ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία (Metron) είναι η ακρίβεια αφού από 36% τον Σεπτέμβριο, που είχε συγκεντρώσει ως σημαντικότερο πρόβλημα, αυξήθηκε στο 39% τον Οκτώβριο και η οικονομία (ανάπτυξη, εισοδήματα) από 23% τον Σεπτέμβριο ανέβηκε στο 24%. Ο τρίτος παράγοντας που κατακρημνίζεται στο 5% είναι η ανεργία, μαζί με τον τέταρτο και τον πέμπτο που είναι το Μεταναστευτικό και η λειτουργία του πολιτικού συστήματος.

ΘΑ ΑΝΤΕΞΟΥΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΚΡΙΣΗ;

Με την όξυνση στη Γάζα να είναι επί θύραις γεννιέται το ερώτημα πόσο μπορούμε να αντέξουμε τις σοβαρές συνεχόμενες κρίσεις. Έχουμε τις οικονομικές δυνατότητες να αντεπεξερχόμαστε σ’ αυτές; Η Covid αύξησε τα ελλείμματα και εξάντλησε τις ψυχολογικές αντοχές μας, το ενεργειακό - πληθωριστικό μάς έκανε φτωχότερους, ο πόλεμος στην Ουκρανία και τη Γάζα έπληξε την ηθική οπτική με την οποία βλέπουμε κυβερνήσεις και ανθρώπους.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τον Οκτώβριο του 1973 ξέσπασε ο τέταρτος αραβοϊσραηλινός πόλεμος, του Γιομ Κιπούρ. Τους δύο αντιμαχόμενους εφοδίαζαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία. Ο πόλεμος ουσιαστικά οδήγησε στην αναγνώριση του Ισραήλ από την Αίγυπτο αλλάζοντας για πάντα τον πολιτικό χάρτη της Μέσης Ανατολής. Συγχρόνως προεκλήθη η πρώτη από τις δύο μεγάλες πετρελαϊκές κρίσεις (η δεύτερη το 1979 λόγω του Ιρανικού). Η οικονομική κρίση προκλήθηκε όταν οι Άραβες αποφάσισαν να μειώσουν τις εξαγωγές πετρελαίου κατά 5% κάθε μήνα έως ότου οι Ισραηλινοί εγκαταλείψουν τα εδάφη που είχαν καταλάβει.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΑΣΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η Ελλάδα έχει μόλις βγει από σημαντικές κοστοβόρες καταστροφές σε ένα διεθνές κλίμα οικονομικής επιβράδυνσης. Όμως ο προϋπολογισμός του 2024 αντικατοπτρίζει βεβαίως αυτή την εικόνα, αλλά έρχεται να στηρίξει μια θετική εικόνα εξέλιξης της οικονομίας και του διαθέσιμου ιδιωτικού εισοδήματος. Ένας ρυθμός 2,3% για το 2023 και 3% για το 2024, με τον πληθυσμό να συρρικνώνεται και το διαθέσιμο εισόδημα να αυξάνεται, είναι υψηλές επιδόσεις σε σύγκριση ιδιαιτέρως με τις κεντροευρωπαϊκές οικονομίες. Θα υλοποιηθούν μαγικά αυτοί οι αριθμοί; Όχι βέβαια.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Εγκαινιάζουμε έναν νέο χώρο επίβλεψης που αναφέρεται στο επίπεδο κινδύνου της Ελλάδας, και συγκεκριμένα στο συνολικό επίπεδο κινδύνου, στον πολιτικό κίνδυνο και στον οικονομικό κίνδυνο.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η τωρινή φθινοπωρινή ανασκόπηση των πολιτικών γεγονότων που αφορούν την οικονομία, μετά βεβαίως την καταστροφή της Θεσσαλίας, έχει δύο σημαντικά γεγονότα: την ομιλία του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη και την παραγωγική του συζήτηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας.