Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - ΤΑ ΝΕΑ

ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΑ

Η μετριότητα (σε αντιδιαστολή με την αποτελεσματικότητα) στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή είναι στη ζωή μας. Όλοι βεβαίως υποπτευόμαστε ότι ευθύνεται για πολύ σοβαρά περιστατικά σε όλο τον κόσμο και την Ελλάδα, από την αποτυχία του Challenger, την επιτυχία τρομοκρατικών περιστατικών, την απουσία αντιμετώπισης των χιονοπτώσεων και των μεγάλων πυρκαγιών, την απουσία πρόβλεψης της «πτώχευσης» του 2010 κ.λπ.

ΟΡΑΤΟΤΗΤΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΛΕΠΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το σημείωμα ασχολείται με τον πολύ κοντινό χρονικό ορίζοντα γιατί βρισκόμαστε σ’ ένα κομβικό σημείο εξέλιξης της οικονομικής δραστηριότητας με περιορισμένη ορατότητα και ανάμεικτα θετικά και αρνητικά μηνύματα για την εξέλιξή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μεγάλοι οργανισμοί όπως είναι το IMF, η ΕΚΤ, η Fed βρίσκονται σε επιφυλακή για το τι θα ακολουθήσει.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ

Ο καταστροφικός τρόπος ζωής που ζούμε σήμερα οδηγεί σε μία ραγδαία περιβαλλοντολογική χειροτέρευση. Το 2022 θα καταγραφεί ως το 5ο θερμότερο έτος όλων των εποχών με τη μέση θερμοκρασία της τελευταίας οκταετίας να είναι περίπου 1,5 βαθμό υψηλότερη της εκατονταετίας 1800 - 1900. Τα σχετικά ακραία φαινόμενα είναι η ξηρασία που πλήττει κυρίως την κεντρική Δυτική Αφρική, τροπικοί κυκλώνες που πλήττουν την κεντρική Αμερική και τη νότια Αφρική, πλημμύρες στην κεντρική Ασία και βεβαίως κύματα καύσωνα που πλήττουν την Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική ακόμα και τη Γροιλανδία (!).

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΕΡΔΗ

Μετά την πανδημία ο πληθωρισμός αποτέλεσε μία ιδιότυπη μορφή φορολόγησης των Ευρωπαίων που οδήγησε περισσότερα από 200 δισ. ευρώ σε παραγωγούς εκτός Ευρώπης (!) (C. Lagarde). Αυτές είναι απώλειες πλούτου που θα πρέπει κάποιος να τις επιβαρυνθεί: είτε θα είναι το εισόδημα των καταναλωτών ή τα κέρδη των επιχειρήσεων ή η εργατική αμοιβή.

Η ΕΛΛΑΔΑ 2035

Παλαιότερα, όταν η Ελλάδα βρισκόταν στο στάδιο κοινωνικής και οικονομικής απογείωσης (δεκαετία του ‘60), υπήρχε η διάθεση να εκπονούνται μακροπρόθεσμα σχέδια (ο Π. Παπανδρέου ήταν από τους πρώτους στο ΚΕΠΕ) ανάπτυξης και ανίχνευσης του μέλλοντος.

ΠΑΡΕΜΒΑΣH ΤΟΥ ΟΜΟΤΙΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Π. ΠΕΤΡΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΤΑ ΝΕΑ" ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ

Δύο σύντομες παρεμβάσεις κάνει ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών του ΕΚΠΑ, Παναγιώτης Πετράκης, σχετικά με το ζήτημα της ανεργίας, στην εφημερίδα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο, 8-9 Ιουλίου 2023 (σ. 36, 37).

Συγκεκριμένα, αναφορικά με το ποιους πλήττει περισσότερο η ανεργία, ο κ. Πετράκης επισημαίνει: «Είναι εμφανές ότι οι νέοι με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης (μέχρι και δευτεροβάθμια εκπαίδευση) βρίσκονται στη δυσμενέστερη θέση».

ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Όλοι αναρωτιούνται για τον χαρακτήρα της οικονομικής πολιτικής που θα ασκηθεί από εδώ και πέρα. Θα είναι μία διοίκηση που θα δώσει μεγαλύτερη σημασία στην ποσοτική βελτίωση των οικονομικών μεγεθών ή θα δώσει προσοχή στη στήριξη του πλέον ευάλωτου πληθυσμού ή ποιο θα είναι το μίγμα των δύο στόχων που θα θέσει. Οι απαντήσεις μπορεί να είναι αρκετά σύνθετες και έχουν ιδιαίτερη σημασία. Θα επηρεάσουν μάλιστα σε ένα σημαντικό βαθμό και τις περιφερειακές εκλογές του Οκτωβρίου αλλά και τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2024. Άρα πολιτικά, δεν είναι καθόλου ρητορικό ερώτημα.

ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ

Μόλις βγήκαμε από εθνικές εκλογές με έναν πρωτοφανή (για τα μεταπολιτευτικά δεδομένα) τρόπο που αναδεικνύει υψηλό πολιτικό επίπεδο ωρίμανσης της κοινωνίας. Όλες οι ηλικιακές ομάδες ζυγίζουν με έναν ισορροπημένο τρόπο παρόν και μέλλον και ζητάνε να ορίσουν πολιτικά την πορεία τους με μεγαλύτερη αυτενέργεια. Αυτό δεν αποκλείει την παροχή μιας περιόδου πολιτικής χάριτος στη νέα κυβέρνηση αλλά δεν νομίζουμε ότι οι πραγματικές συνθήκες θα της δώσουν πολλά περιθώρια.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΤΟΚΙΑΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ

Η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκιά της στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και 22 χρόνια με το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 3,5% και το επιτόκιο των πράξεων αναχρηματοδότησης στο 4%. Οι επανεπενδύσεις σε ομόλογα και υπόλοιπα στοιχεία του ενεργητικού περιορίζονται δραστικά.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η τουρκική οικονομική πολιτική έχει εκπλήξει κυρίως τους Δυτικούς για την έλλειψη ορθολογισμού και παραδοξότητας. Πολύ υψηλός πληθωρισμός (71% το 2022 και 45% το 2023) που σημαίνει φτωχοποίηση μεγάλων μερίδων του πληθυσμού (παρ’ όλες τις αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς και στους δημόσιους υπαλλήλους) και μεγάλη υποτίμηση του νομίσματος. Τον Ιούλιο του 2021 η σχέση τουρκικής λίρας με το δολάριο ήταν 9 αλλά λίγο πριν από τις εκλογές ήταν 19 και σήμερα είναι 23 χωρίς μεγάλη διάθεση να στηριχτεί.