ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

Πώς θα σας φαινόταν αν ερχόταν μια εποχή, όπου θα έχουν εξαλειφθεί όλες οι αρρώστιες, σωματικές και ψυχικές; Δεν θα ήταν υπέροχο; Καλώς ήρθατε στον κόσμο της ευγονικής.

Τι είναι η ευγονική; Σύμφωνα με έναν από τους υπέρμαχούς της, τον John Glad (Future Human Evolution, Eugenics in the Twenty-First Century, 2008), η ευγονική είναι η εφαρμοσμένη ανθρώπινη γενετική. Με άλλα λόγια, είναι η ριζική γενετική επέμβαση,  προκειμένου να γεννηθούν άνθρωποι με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τόσο θετικά (να έχουν κάποια χαρακτηριστικά) όσο και αρνητικά (να μην έχουν κάποια χαρακτηριστικά).

Ωστόσο, η ευγονική δεν είναι απλώς μια πρακτική, όπως π.χ. η θεραπεία του καρκίνου. Συνιστά ολόκληρη κοσμοθεωρία και δεν αφορά τυχαία, συγκεκριμένα πρόσωπα, όπως συμβαίνει με μια αρρώστια, αλλά ολόκληρο το ανθρώπινο είδος. Ως εκ τούτου, για να την κρίνουμε θα πρέπει να δούμε έστω τα βασικά στοιχεία της κοσμοθεωρίας αυτής.

Σύμφωνα με τον Glad, λοιπόν, υπάρχει διάκριση μεταξύ αυτών που είναι «γενετικά προνομιούχοι» (genetically advantaged) και εκείνων που δεν είναι (τα κριτήρια είναι οικονομικά, κοινωνικά, βιολογικά). Ως εκ τούτου, υπάρχει η «θετική ευγονική» που ασχολείται με τη βελτιστοποίηση της γονιμότητας των «προνομιούχων» και η «αρνητική ευγονική» που έχει ως στόχο τη μείωση της γονιμότητας των «μη προνομιούχων», μέσω εκτρώσεων, στειροποίησης κτλ., χωρίς οικονομική επιβάρυνση! (Πέρα από τις πρακτικές των ναζί, προγράμματα μαζικών στειροποιήσεων εφαρμόστηκαν σε χώρες, όπως η Σουηδία [1934-1976] και η Ινδία [δεκαετία 1970] και αφορούσαν ανθρώπους που θεωρούνταν κατώτεροι, ως προς οικονομικούς και άλλους λόγους.)

Για να πραγματοποιηθεί το όραμα της ευγονικής, είναι απαραίτητες οι θυσίες των ανθρώπων στο παρόν. Αυτό, όμως, για τον Glad είναι σχεδόν ανυπέρβλητο πρόβλημα, διότι δεν θα δεχθεί κάποιος να θυσιαστεί με οποιονδήποτε τρόπο. Το «πρόβλημα» αυτό θα ξεπεραστεί, εφόσον προβληθεί η ηθική θέση του «μεγαλύτερου καλού», το οποίο εδώ αφορά τη μελλοντική ανθρωπότητα. Έτσι, όχι μόνο θα γίνουν δεκτές οι πρακτικές της αρνητικής ευγονικής, αλλά και η απαραίτητη διαδικασία των πειραμάτων σε ανθρώπους και έμβρυα, προκειμένου να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το αποτέλεσμα θα αποζημιώσει τους ζώντες και τους μελλοντικούς ανθρώπους, καθώς θα είναι η υλοποίηση μιας ουτοπίας. Μάλιστα, θα υπάρχει η δυνατότητα οι μελλοντικοί αυτοί, τέλειοι, άνθρωποι να μην εργάζονται. Όχι επειδή θα εξαλειφθεί η ανάγκη για εργασία, αλλά επειδή ο Glad θεωρεί ότι θα υπάρχει πλέον η δυνατότητα να «δημιουργηθούν» άνθρωποι περιορισμένων πνευματικών δυνατοτήτων, οι οποίοι θα κάνουν τις χειρωνακτικές εργασίες!

Το όραμα αυτό, οι υποστηρικτικές της ευγονικής το υποστηρίζουν με διάφορα επιχειρήματα. Σημαντικότερο όλων είναι αυτό που υποστηρίζει ότι ήδη ασκούμε πρακτικές ευγονικής, όπως π.χ. στην επιλογή της έκτρωσης για έμβρυο που θα καταλήξει σε άνθρωπο με κάποια αναπηρία.

Τέτοιου είδους επιχειρήματα χρησιμοποιούν μια βασική μέθοδο: διαστέλλουν τις έννοιες σε τέτοιο βαθμό, ώστε να περιλαμβάνουν όσες περισσότερες περιπτώσεις γίνεται, οπότε αποδυναμώνεται ο αρνητικός χαρακτήρας του ενάντιου επιχειρήματος. Έτσι, στην περίπτωση της έκτρωσης, γίνεται μια τέτοια διαστολή της έννοιας «επιλογή» (όλοι πάντα επιλέγουμε κάτι), ώστε να καθίσταται, τυπικά, ισοδύναμη η πρακτική της επιλογής της έκτρωσης (απόφαση μεταξύ δύο πραγματικών δεδομένων) με αυτήν της ευγονικής (κατασκευή ενός ανθρώπου).

Η ίδια τακτική ακολουθείται και στον ίδιο τον όρο «ευγονική». Από τη στιγμή που θεωρήσουμε πως ό,τι κάνουμε για τη βελτίωση της ζωής μας (υγιεινή διατροφή, άσκηση κτλ.) είναι μια ευγονική πρακτική, τότε όλα καθίστανται ευγονική και μέσα σε αυτήν τη γενικότητα χάνεται ο αρνητικός χαρακτήρας του οράματος της πραγματικής ευγονικής.

Το πλέον ενδιαφέρον σημείο στην όλη υπόθεση της ευγονικής είναι ότι κανένας από τους υποστηρικτές της δεν θεωρεί εαυτόν ακατάλληλο να ενταχθεί σε αυτή την ουτοπία! Οι θυσίες πάντα αφορούν κάποιους άλλους…

Πηγές

Rutherford Adam, CONTROL, THE DARK HISTORY AND TROUBLING  PRESENT OF EUGENICS, 2023.

Gillette Aaron, Eugenics and the Nature–Nurture Debate in the Twentieth Century, 2007.

Glad John, Future Human Evolution, Eugenics in the Twenty-First Century, 2008.

Ιστότοποι

https://www.euronews.com/2023/06/08/how-did-sweden-sterilise-up-to-30000-people-against-their-will-in-the-cause-of-eugenics

https://publichealth.berkeley.edu/news-media/research-highlights/the-legacy-of-eugenics

https://www.americamagazine.org/arts-culture/2024/05/16/eugenics-legacy-100-years-247908

https://www.bbc.com/news/world-asia-india-30040790

Διάλεξε από τα προγράμματά μας αυτό που ταιριάζει περισσότερο στα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες σου:

Αυτοβελτίωση και Διεκδικητική Συμπεριφορά

Αυτοπαρακίνηση και Αυτογνωσία

Δεξιότητες Αυτοηγεσίας