Ο ΦΟΒΟΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Ο φόβος αποτελεί ένα από τα πλέον βασικά συναισθήματα που βιώνουμε. Στην ουσία, πρόκειται για μια έντονη απειλή απώλειας κάποιου πράγματος που θεωρούμε σημαντικό για τη ζωή μας, οτιδήποτε κι αν είναι αυτό (π.χ. υγεία, χρήματα, σεβασμός, αγαπημένο πρόσωπο κτλ.).

Με άλλα λόγια, ο φόβος συνιστά βασική παράμετρο για την ίδια την επιβίωσή μας. Ο λόγος είναι ότι ποτέ δεν αισθανόμαστε φόβο για κάτι που θεωρούμε ασήμαντο. Πάντα φοβόμαστε για τα σημαντικά. Μάλιστα, δεν έχει σημασία αν το αντικείμενο του φόβου είναι «αντικειμενικά» σημαντικό, δηλαδή υπάρχει γενική συμφωνία σχετικά με τη σημασία του. Από τη στιγμή που φοβάμαι για κάτι, αυτό το «κάτι» είναι σημαντικό για εμένα, ό,τι κι αν λένε οι άλλοι.

Ο φόβος λειτουργεί τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Καθώς ο άνθρωπος ζει πάντα σε κοινωνία, έχει μάθει ότι ορισμένες εξελίξεις (π.χ. πόλεμος) είναι δυνατόν να θέσουν την κοινωνία σε κίνδυνο, με αποτέλεσμα να θέσουν σε κίνδυνο και τη δική του ζωή.

Λόγω της πρωταρχικής του σημασίας για την ίδια μας την επιβίωση, ο φόβος μπορεί να αποτελέσει (και, ορισμένες φορές, αποτελεί) σημαντικό εργαλείο χειραγώγησης, είτε σε προσωπικό είτε σε συλλογικό επίπεδο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα χρήσης του φόβου σε συλλογικό επίπεδο είναι η δημιουργία ενός εξωτερικού εχθρού (βλ. 1984, Τζορτζ Όργουελ). Σε προσωπικό επίπεδο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η υγεία, η απώλεια εργασίας κτλ.

Από την άλλη, η ίδια η ύπαρξη του φόβου αποτελεί σημαντικό παράγοντα για πράξεις πρόληψης έναντι σημαντικών απειλών. Για παράδειγμα, αν ένα κράτος αισθάνεται απειλή από άλλο κράτος, φροντίζει την άμυνά του. Επίσης, αν φοβάμαι για την υγεία μου, φροντίζω να κάνω προληπτικές εξετάσεις, ώστε να προλάβω δυσάρεστες εξελίξεις κ.ο.κ. Με άλλα λόγια, ο φόβος, όσο κι αν φανεί περίεργο, αποτελεί σημαντικό παράγοντα προόδου και ευημερίας.

Το ζήτημα δεν είναι αν θα καταφέρουμε ποτέ να πάψουμε να φοβόμαστε. Ευτυχώς, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί (διαφορετικά θα απειλούνταν η ίδια η ζωή μας, αφού δεν θα αντιλαμβανόμασταν τις απειλές εναντίον της). Το ζήτημα είναι το πώς θα διαχειριζόμαστε τους εκάστοτε φόβους μας, ώστε να βελτιώνουμε όσο γίνεται περισσότερο την ποιότητα της ζωής μας. Κι αυτό είναι κάτι τόσο προσωπικό όσο και ο φόβος που κάθε φορά βιώνουμε.

Διάλεξε από τα προγράμματά μας αυτό που ταιριάζει περισσότερο στα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες σου:

Αυτοβελτίωση και Διεκδικητική Συμπεριφορά

Αυτοπαρακίνηση και Αυτογνωσία

Δεξιότητες Αυτοηγεσίας

Διαχείριση του Στρες και Υγεία