ΟΙ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2021

Το παρόν κείμενο περιλαμβάνει τη σκιαγράφηση της εξέλιξης στην Ελληνική οικονομία από σήμερα μέχρι και το 2021. Οι εκτιμήσεις στηρίζονται στις νεότερες (1^η Ιουλίου 2016) εκτιμήσεις του μοντέλου της Oxford Economics το οποίο είναι ένα εξαιρετικά αξιόπιστο παγκόσμιο μοντέλο με έμφαση στην Ευρωπαϊκή οικονομία. Μέσω αυτού γίνονται εκτιμήσεις για την Ελληνική οικονομία ως μέρος της Ευρωζώνης και της παγκόσμιας οικονομίας.

Στο Ελληνικό μοντέλο έχουν ενσωματωθεί όλες οι επιμέρους εξελίξεις μέχρι σήμερα συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών που συμφωνήθηκαν μέχρι σήμερα.

Η παραπάνω ανάλυση έχει στηριχτεί στο ότι ο «κόφτης» θα ενεργοποιηθεί το (Μάιο του) 2018 και όχι νωρίτερα σε ένα ποσό που θα φθάσει στο 1,8 δις ευρώ. Εισάγαμε την ενεργοποίηση του «κόφτη» το 2018 διότι το ίδιο το μοντέλο «χωρίς τον κόφτη» υποδεικνύει ότι οι συμφωνηθείσες απαιτήσεις του 2018 αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα επιτευχθούν. Συνεπώς, υποθέτουμε ότι αυτό θα διαπιστωθεί το α΄εξάμηνο του 2019 και θα αφορά το Δεκέμβριο του 2018 και θα οδηγηθούμε στη λήψη μέτρων 1,8 δις το καλοκαίρι του 2019. Εάν η απόκλιση από τις υποχρεώσεις του πρωτογενούς είναι μεγάλη αυτό θα επισημανθεί ήδη από το τέλος του α΄εξαμήνου του 2018.

Εάν πάντως αυξηθεί η ύφεση το 2016 λόγω αναταραχής στον τουριστικό τομέα και αυξηθεί υπέρμετρα η φοροαποφυγή και φοροδιαφυγή, ενδεχομένως αλλάξουν αυτά τα δεδομένα και οδηγηθούμε σε ενεργοποίηση του «κόφτη» το 2017. Ανησυχίες πάντως για «τον κόφτη» μπορεί να δημιουργηθούν και από διαφορές στην έννοια του πρωτογενούς πλεονάσματος. Παρόμοια πάντως εξέλιξη έχει μικρή αλλά υπαρκτή πιθανότητα.
 

Το μοντέλο Oxford Global Economic Model

Το μοντέλο Oxford Global Economic Model (GEM) αποτελεί το περισσότερο ευρέως χρησιμοποιούμενο διεθνές μακροοικονομικό μοντέλο, με πελάτες όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα, η Αναπτυξιακή Τράπεζα της Ασίας και ένας μεγάλος αριθμός εταιριών blue-chip. Παρέχεται από την Oxford Economics η οποία ιδρύθηκε το 1981 σε συνεργασία με το οικονομικό κολλέγιο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. 

Το μοντέλο 5-year GEM, είναι δομημένο με αυστηρό τρόπο προκειμένου να παρέχει συνεπείς προβλέψεις και να προχωράει σε αποτελεσματική ανάλυση σεναρίων. Οι προβλέψεις του μοντέλου αφορούν τα επόμενα 5 έτη και ανανεώνονται κάθε μήνα, σε αντίθεση με τους διεθνείς οργανισμούς που παρέχουν προβλέψεις, όπως το ΔΝΤ το οποίο ανανεώνει τις εκτιμήσεις του για τα επόμενα 5 έτη δύο φορές το χρόνο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για 76 χώρες (46 full – 30 partial).

Όλοι οι υπολογισμοί που γίνονται στο GEM είναι πολύ διαφανείς και αιτιολογούνται απόλυτα, ενώ επίσης καθιστά ιδιαίτερα εύκολες αλλαγές στις παραδοχές για βασικές οικονομικές μεταβλητές με αποτέλεσμα να παράγονται νέες προβλέψεις των οικονομικών σεναρίων και προσθήκη νέων μεταβλητών και εξισώσεων στο μοντέλο.

Το μοντέλο 5-year GEM είναι εκλεκτικό. Με την έννοια αυτή αντλεί από ένα ευρύ φάσμα θεωρίας, καθώς είναι Κεϋνσιανό σε βραχυχρόνιο επίπεδο και Μονεταριστικό σε μακροχρόνιο επίπεδο. Έτσι, αυξημένη ζήτηση αναμένεται αρχικά να οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα παραγωγής και απασχόλησης, όμως αυτό στη συνέχεια τροφοδοτεί υψηλότερους μισθούς και τιμές. Λαμβάνοντας υπόψη ένα στόχο για τον πληθωρισμό, τα επιτόκια θα πρέπει στη συνέχεια να αυξηθούν, μειώνοντας και πάλι τη ζήτηση. Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, η παραγωγή και η απασχόληση καθορίζονται από παράγοντες από την πλευρά της προσφοράς. Είναι ένα διαρθρωτικό μοντέλο, με την έννοια ότι αναπαριστά τη θεωρία του πως λειτουργεί η οικονομία και τέλος αποτελεί ένα μοντέλο γενικής ισορροπίας.

Βασικά του συστατικά αποτελούν συμπεριφορικές εξισώσεις (οι οποίες διασυνδέουν τη συμπεριφορά των μεταβλητών που χρησιμοποιούνται), ταυτότητες και κανόνες πολιτικής (για παράδειγμα ο κανόνας του Taylor).

Η Γενική Εικόνα των Εξελίξεων: 2001 - 2021

Μια πλήρης ανάλυση των προβλέψεων για την περίοδο 2016-2021 αποτυπώνεται στο Basic Model (ΒΜ) και το οποίο παρουσιάζεται παρακάτω. To ΒΜ αναφέρεται σε μια προέκταση της σημερινής κατάστασης των πραγμάτων.

Με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε μέχρι σήμερα, λόγω του ότι το 2018 η απόκλιση του πρωτογενούς πλεονάσματος από το στόχο αναμένεται να είναι περίπου στο 1%, θα έχουμε το 2019 την υιοθέτηση ενός νέου πακέτου δημοσιονομικής συρρίκνωσης (εφαρμογή δημοσιονομικού κόφτη) ύψους 1% του ΑΕΠ δηλαδή 1,8 δις ευρώ. Η εφαρμογή του πακέτου αυτού θα αφορά 0,6 δις ευρώ εντός του 2019 (το ποσό που αντιστοιχεί για το διάστημα από το Μάιο έως το Δεκέμβριο του 2019) και 1,8 δις ευρώ εντός του 2020 και για τα επόμενα έτη. Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, οι κρατικές δαπάνες μειώνονται κατά τα έτη αυτά κατά τα παραπάνω ποσά. Επίσης, γίνεται η υπόθεση ότι τα spreads των 10ετών ελληνικών ομολόγων θα κυμαίνονται στην περιοχή του 4,5% για το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2017 και στο 4% από το 2018 και μετά. Είναι λογικές υποθέσεις δεδομένης της δημοσιονομικής εξυγίανσης.