ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Ανεξαρτήτως της όποιας πολιτικής σκοπιμότητας που μπορεί να περιέχει ο χρονισμός της πρωτοβουλίας για τη Συνταγματική Μεταρρύθμιση, δεν μπορεί παρά να αποτελεί μία κορυφαία στιγμή για τη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου της Ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας και μία ευκαιρία για να δρομολογήσουμε τη λύση προαιώνιων αναπτυξιακών προβλημάτων.
Στην πρωτοβουλία αυτή ενσωματώνονται μία σειρά από κρίσιμα ζητήματα πολιτικού χαρακτήρα που έχουν και σοβαρές επιπτώσεις στον οικονομικό χώρο αλλά βρίσκονται εκτός του αντικειμένου του παρόντος.
Το βασικό ερώτημα που τίθεται εδώ είναι εάν, με όλες τις υπόλοιπες συνθήκες σταθερές, η κρίσιμη θεσμική παρέμβαση της συνταγματικής αναθεώρησης είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για τη ριζική μεταβολή των αναπτυξιακών προοπτικών της Ελληνικής οικονομίας.
Η απάντηση βρίσκεται στη σχέση θεσμών και ανθρώπινων συμπεριφορών. Οι θεσμικές ρυθμίσεις, όπως όλες οι θεσμικές παρεμβάσεις, έχουν αναγκαίο χαρακτήρα αλλά όχι και ικανό. Απαιτούνται και μεταβολές στις στάσεις των ανθρώπων. Με άλλα λόγια μία θεσμική αλλαγή είναι αποτελεσματική μόνο όταν συνοδεύεται και από αλλαγή στην ανθρώπινη στάση για δύο λόγους: Πρώτον για να μπορέσει να γονιμοποιηθεί ο θεσμικός εκσυγχρονισμός και δεύτερον διότι εάν οι θεσμικές μεταβολές δε συνοδευτούν από μεταβολές στις συμπεριφορές, οι δεύτερες θα ενεργοποιηθούν αρνητικά και αργά ή γρήγορα θα ανατρέψουν ή θα καταστήσουν ανεργές τις πρώτες.
Δυστυχώς οι στάσεις των ανθρώπων δύσκολα ανιχνεύονται και ακόμα δυσκολότερα γίνονται κατανοητές. Ιδίως οι αλλαγές σ’ αυτές. Έτσι ενώ στις περισσότερες φορές μπορούμε να προσεγγίσουμε πώς και τι πρέπει να μεταβάλουμε σε θεσμικό πλαίσιο, πολύ δύσκολα μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποιες στάσεις των ανθρώπων πρέπει να παρέμβουμε. Ακόμη δυσκολότερο όμως είναι να κατανοήσουμε το πώς θα μπορούσαν να αλλάξουν οι στάσεις αυτές.
Τελευταίως, μεγάλες χώρες και ηγέτες όπως ο Ομπάμα στις ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία έχουν υιοθετήσει ένα μοντέλο άσκησης πολιτικής συμπεριφορικού χαρακτήρα με κύριο στόχο τη δημιουργία «παρακινητικών» δεσμεύσεων. Πρόκειται για ρυθμίσεις που παρακινούν παρά εξαναγκάζουν τους πολίτες να συμφιλιωθούν σε κανόνες συμπεριφοράς. Στόχος τους είναι οι στάσεις των ανθρώπων για την υλοποίηση δύσκολων μεταρρυθμίσεων.
Πίσω στα δικά μας όμως. Από όλα τα παραπάνω φαίνεται ότι η συνταγματική μεταρρύθμιση δίνει μία σημαντική αναπτυξιακή ευκαιρία ιδίως εάν εντοπιστούν οι βασικοί χώροι παρεμβάσεων.
Η επιλογή της θεματολογίας της γίνεται με βάση α) τα χρόνια ζητήματα της Ελληνικής οικονομίας, β) την εμπειρία που κερδίσαμε από την τεράστια κρίση που ζούμε. Η θεωρητική υποστήριξή τους απαιτεί πολύ περισσότερο χώρο και θα αρκεστούμε στη σύντομη παράθεσή τους. Όμως και μόνο η απλή παρουσίασή τους είναι αρκετή να δείξει την κρισιμότητα του ζητήματος και να καταρρίψει την εικόνα ότι αρκούν ορισμένες «δημοφιλείς πολιτικές μεταβολές» για να επέλθει η συντέλεια της οικονομικής ανάπτυξης.
1. Ο Σκοπός της Οικονομικής Δραστηριότητας: Η Ευημερία του Λαού
Σκοπός της οικονομικής δραστηριότητας θα πρέπει να είναι η εξασφάλιση της ευημερίας του Ελληνικού λαού μέσω της εξασφάλισης της αποτελεσματικότητας του οικονομικού συστήματος αλλά και της δίκαιης διανομής των ωφελειών από την οικονομική δραστηριότητα. Ακούγεται ως κοινοτυπία πιθανόν, αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστα Συντάγματα στον κόσμο έχουν εξασφαλίσει την παρουσία μίας παρόμοιας αρχής που είναι κρίσιμη για τον προσανατολισμό όλου του συστήματος διοίκησης μίας οικονομίας.
2. Η Μείωση του Κόστους των Συναλλαγών
Το ζήτημα τους κόστους συναλλαγών είναι ένας τομέας που καλύπτει μία σειρά από ζητήματα όπως είναι τα δικαιώματα ιδιοκτησίας η διαφθορά, η παραγωγή και η διανομή πληροφοριών κ.τ.λ. Επίσης πολιτικές μεταβολές που έχουν ως στόχο τη μείωση των κέντρων εξουσίας (σύστημα διακυβέρνησης, σχέσεις ΟΤΑ κ.τ.λ.) εντάσσονται στην κατηγορία αυτή.
3. Η Διεύρυνση της Εμπιστοσύνης στην Ελληνική Κοινωνία και Οικονομία
Η εμπιστοσύνη είναι μια βασική αρχή. Για να εμπιστευτούμε κάτι σημαίνει ότι το κατανοούμε, το αποδεχόμαστε και βασιζόμαστε σε αυτό. Εάν δεν εμπιστευόμαστε τους κανόνες του παιχνιδιού, τότε έχουμε το πρόβλημα της συνεχούς παλινδρόμησης σε παλαιότερους κανόνες ή σε καταστάσεις όπου δεν υπάρχουν κανόνες.
4. Η Εξασφάλιση της Διαγενεακής Προστασίας
Φροντίδα για τα συμφέροντα των επερχόμενων γενεών δεδομένου ότι δεν μπορούν να συμμετάσχουν στην σημερινή διακυβέρνηση. Οι επιπτώσεις από την εισαγωγή μίας παρόμοιας αρχής επεκτείνονται πολύ μακρύτερα από ότι μπορεί να φανταστεί κάποιος, αφού περιλαμβάνει ζητήματα δημοσιονομικής πολιτικής, ελλειμμάτων, ασφαλιστικής πολιτικής, θέματα παιδείας κ.τ.λ.
5. Η Αναδιανομή του Εισοδήματος και του Πλούτου
Τα συστήματα κατανομής του δημοσίου πλούτου συνήθως καταχωρούνται συνταγματικά και μπορούμε να συζητήσουμε μεταξύ πολλών διαφορετικών συστημάτων.
6. Η Προώθηση της Επιχειρηματικότητας
Προστασία της ελεύθερης επιχειρηματικής δημιουργικότητας και του υγιούς ανταγωνισμού στο βαθμό που δεν υπεισέρχεται στο χώρο προνομιακής δημόσιας σφαίρας (βλέπε αποφάσεις ΣΤΕ) και δε γίνεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας. Εδώ επίσης περιλαμβάνονται θέματα σταθερότητας του φορολογικού συστήματος και εξασφάλισης του υγιούς ανταγωνισμού.
7. Η Προώθηση της Καινοτομίας
Προστασία της πνευματικής δημιουργίας ως δημιουργού της προσωπικής, κοινωνικής εξέλιξης και εθνικού πλούτου.
Π.Ε. Πετράκης,
Καθ. ΕΚΠΑ
Αναδημοσίευση από το προσωπικό blog στο in.gr (Ιούνιος 2016).
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 30
- ›
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
