ΑΔΥΝΑΜΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΠΛΗΡΩΜΩΝ
Η «αδύναμη κουλτούρα πληρωμών» είναι μία δηλητηριώδης φράση που αναφέρεται στην ελληνική οικονομία και είναι διάσπαρτη στην Πρώτη Μεταπρογραμματική Έκθεση του IMF για την ελληνική οικονομία. Το ΔΝΤ δεν μας έχει συνηθίσει να επικαλείται συμπεριφορικές έννοιες στις αξιολογήσεις του. Η χρησιμοποίησή τους απαιτεί μία εναλλακτική προσέγγιση στην οικονομική ανάλυση την οποία συνήθως, ακόμα κι αν τη διαθέτουν, δεν την εξασκούν οι αναλυτές του και μάλιστα σε αυτού του τύπου τις αναφορές που είναι εξαιρετικά σημαντικές για το πώς η διεθνής οικονομολογική κοινότητα βλέπει την οικονομία μας. Η ύπαρξη μονίμων ή σταθερών πολιτισμικών χαρακτηριστικών είναι πλέον αναμφισβήτητη. Τα τελευταία τριάντα χρόνια υπάρχουν συστηματικές μελέτες-έρευνες που διερευνούν τις διαστάσεις του πολιτιστικού υπόβαθρου των ανθρώπινων κοινωνιών σχεδόν σε όλες τις οικονομίες του κόσμου γιατί αυτό είναι καθοριστικό για την πολιτική και την οικονομία.
Οι συμπεριφορές αυτές μπορεί να αποτελέσουν ευρύτερη τροχοπέδη της ανάπτυξης, εάν αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως αυτό της αδύναμης κουλτούρας πληρωμών, γίνουν διεθνώς αποδεκτά ως μόνιμα χαρακτηριστικά της οικονομίας. Οι ξένοι επενδυτές γίνονται πολύ περισσότερο σκεπτικοί.
Γενικότερα, πάντως, είναι γνωστό ότι η ελληνική κοινωνία χαρακτηρίζεται από την έλλειψη εμπιστοσύνης, την έμφαση στην ενδοομαδική συλλογικότητα και ιδιαίτερα τον σημαντικό ρόλο της οικογένειας, την αποφυγή της αβεβαιότητας, την άρνηση της απώλειας, τον έντονο ρόλο της θρησκείας, τον προσανατολισμό προς την απόδοση και τη μη αποδοχή των ανισοτήτων.
Μία αρνητική πλευρά αυτών των χαρακτηριστικών (γιατί υπάρχουν και θετικές) είναι η καθήλωση σε ό,τι είναι οικείο, η έλλειψη διάθεσης ανταγωνισμού και ελέγχου, η επικράτηση της παραλυσίας από την αβεβαιότητα, άρα και του άγχους για την ανάληψη επικίνδυνων (κατά τη γνώμη τους) επενδυτικών θέσεων και, τέλος, η έλλειψη εμπιστοσύνης.
Έτσι μία οικονομία, όπως η ελληνική, η οποία συνήθως τις αποταμιεύσεις τις διατηρεί σε ρευστά ή σε ακίνητα, δύσκολα μπορεί να αναπτύξει κουλτούρα διακινδύνευσης και συμμετοχής στην επιχειρηματικότητα μέσω της πραγματοποίησης επενδύσεων σε μετοχές. Έτσι όμως δεν αναπτύσσεται ούτε το χρηματιστήριο. Ως αποτέλεσμα στηριζόμαστε μόνο στις τράπεζες και έτσι συνεχίζεται το γαϊτανάκι της ιδιομορφίας συμπεριφοράς και θεσμών. Όταν μάλιστα οι τράπεζες υποφέρουν, τίποτα δεν μπορεί να πάει καλά.
Εάν δεν έχουμε κοινωνικές, φιλικές συμπεριφορές προς την ανάπτυξη, δύσκολα θα τη δούμε. Αντιθέτως μπορεί να δίνεται πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του λαϊκισμού ως ιδεολογίας, που αγνοεί ταξικές και παραγωγικές οργανώσεις και επενδυτικές προτεραιότητες. Εδώ επίσης γίνεται αισθητή η ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών, ως κοινωνική πρωτοπορία, γιατί έχει μεγάλη σημασία για το πώς γαλουχούμε τους πολίτες απέναντι στην ανάπτυξη και τη μεγέθυνση! Μήπως στην περίοδο της κρίσης καλλιεργήσαμε και την κουλτούρα της μη πληρωμής; Ενδεχομένως, ναι σε κάποιο βαθμό. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι το υψηλό αφορολόγητο και η μεγάλη σκιώδης οικονομία σχετίζονται με το θέμα αυτό και αυτές υπήρχαν πάντοτε. Εξάλλου, η κρίση δημιουργεί πραγματικά κόκκινα δάνεια!
Εάν πάντως υπήρχαν πολιτικές απόψεις που για μεγάλο χρονικό διάστημα καλλιεργούσαν την άποψη ότι οι πολίτες προστατεύονται από κάποιον μεγάλο αδελφό ή θα έρθει μία μεγάλη «σεισάχθεια» για τις υποχρεώσεις προς τις τράπεζες ή την Εφορία, τότε είναι φυσικό ότι θα πρέπει να περιμένουμε από τους πολίτες να αναμένουν στο μέλλον να προστατευτούν ξανά και ξανά. Η καλλιέργεια των αντιλήψεων αυτών, από την άλλη μεριά, χαρίζει εύκολες πολιτικές νίκες δημιουργώντας κύματα απαιτήσεων για διαγραφή πάσης φύσεως υποχρεώσεων. Σιγά-σιγά, όμως, η αντίληψη παγιώνεται και η οικονομία αδυνατεί να ενεργοποιηθεί και να εκκαθαριστεί.
Συνήθως οι πολιτισμικές συμπεριφορές για μία κοινωνία δεν είναι γραμμένες σε πέτρα. Εγκαθιδρύονται και διατηρούνται όμως σε όρους δεκαετιών και ενδεχομένως εκατονταετιών, αλλά δεν μένουν ακινητοποιημένες. Μεταβάλλονται είτε πολύ αργά ή απλώς αργά. Μεταβάλλονται δε περισσότερο σε περιόδους κρίσεων. Έτσι πολύ εύκολα μπορεί να δημιουργηθεί το παράδοξο: πολιτικά κόμματα που έχουν συμβάλει στο να δημιουργηθούν, παρά τη «μετάνοια τους», να επωμίζονται και τις συνέπειες των πολιτικών αυτών που καλλιέργησαν. Το χειρότερο όμως είναι ότι τις τελικές πραγματικές συνέπειες τις επωμίζεται η ελληνική οικονομία. Και αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Πρώτο Θέμα, 17 Μαρτίου 2019
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 123
- ›
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
