Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Διερχόμαστε την τρίτη οικονομική αναταραχή του 21ου αιώνα: μετά την κρίση του 2008, της COVID, σήμερα το Ουκρανικό. Κάθε φορά που ξεσπά μια κρίση, το αίσθημα ανασφάλειας και αβεβαιότητας στους πολίτες εκτοξεύεται στα ύψη, απομειώνοντας το επίπεδο ποιότητας της ζωής τους. Είναι, μάλιστα, τέτοια η φύση του ανθρώπου, που δίνει μεγαλύτερη προσοχή στις λεγόμενες «μικρές αρνητικές πιθανότητες», δηλαδή στις εκδοχές του μέλλοντος που περιλαμβάνουν αρνητικές ή καταστροφικές εκδοχές των γεγονότων. Αυτό συμβαίνει ειδικότερα στην ελληνική κοινωνία, όπου οι ορθολογιστές είναι ένα μικρό κλάσμα του πληθυσμού και αυτοί που αποφεύγουν κάθε πιθανότητα πρόκλησης ζημίας η σχετική πλειοψηφία. Έτσι, κάθε αρνητικό γεγονός ξεκινά με πολύ μεγάλα αρνητικά συναισθήματα. Έχει, όμως, ιδιαίτερη αξία να παρακολουθούμε τα πραγματικά γεγονότα για να συλλαμβάνουμε το πραγματικό μέγεθός τους.
Το βασικό πρόβλημα της εκτίμησης των επιπτώσεων από ένα γεγονός είναι ότι αποτιμώντας την αρνητική επίδρασή τους στο άμεσο μέλλον δύσκολα μπορούμε να αποτιμήσουμε την επίδραση τωνταυτόχρονων διαφορετικών γεγονότων που μπορεί να συμβαίνουν. Να θυμίσουμε ότι για την ευρωζώνη πάντοτε προβλέπαμε μια εξαιρετικά χαμηλή πτήση ανάπτυξης για τη δεκαετία 2020-2030, που την αποδίδαμε στη λεγόμενη «κοσμική ύφεση» την οποία αναμέναμε.
Όμως, αυτό άλλαξε μετά την COVID-19 που οδήγησε σε βαθιά ύφεση το 2020, σχεδόν αποκατάσταση των ζημιών το 2021 και αυξητική ανανέωση των ρυθμών μεγέθυνσης μέχρι το 2025. Από τον Οκτώβριο του 2021 έκανε την εμφάνισή της η ενεργειακή κρίση που οφειλόταν αρχικά στο πολύ θερμό καλοκαίρι του 2021 και στην κακή διαχείριση των αποθεμάτων αερίου στην Ευρώπη. Στη συνέχεια ήρθε και η ουκρανική κρίση. Μετά εμφανίστηκαν και τα φαινόμενα στασιμοπληθωρισμού παράλληλα με αναμενόμενες μεταβολές στη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική. Άρα, αυτό που βλέπουμε στην ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία είναι οι επιπτώσεις πολλών σύνθετων μεγάλων γεγονότων.
Τον Σεπτέμβριο, λοιπόν, του 2021 προβλέπαμε ότι η ευρωζώνη το 2021 θα εμφάνιζε έναν ρυθμό ανάπτυξης 5,3%, το 2022 4,47%, το 2023 2,21% και το 2024 με το 2025 μεταξύ 1,37% και 1,13%. Σήμερα (Μάρτιος 2022, OxfordEconomics – ΕΚΠΑ) οι αντίστοιχες εκτιμήσεις είναι διαφορετικές: 2,92% για το 2022, 2,71% για το 2023, 2,21% για το 2024 και 1,38% το 2025.
Για τηνε οικονομία τον Σεπτέμβριο του 2021 η πρόβλεψη για το 2021 έλεγε 6,89% το 2023 4,42% (Ταμείο Ανάκαμψης), το 2024 και το 2025 1,03% και 1,56%. Σήμερα (Μάρτιος 2022) για την ελληνική οικονομία εκτιμούμε μια ανάπτυξη 8,21% για το 2021, 3% για το 2022, 5,41% για το 2023, 1,38% για το 2024 και 1,56% για το 2025.
Τι σημαίνουν αυτές οι προβλέψεις; Ότι το 2022 θα χάσει η ευρωζώνη περίπου το 1,55% του ΑΕΠ της ή 141 δισ. ευρώ και η Ελλάδα επίσης το 1,85% του ΑΕΠ της ή 2,57 δισ. ευρώ. Οι ζημιές αυτές θα αρχίσουν να αναπληρούνται από το 2023, οπότε η αποσβεσή τους θα ολοκληρωθεί το 2024 υπό κανονικές συνθήκες.
Η επίπτωση από τον πληθωρισμό, με βαρύτερο μέγεθος στους πλέον ευάλωτους, είναι πολύ πιο εμφανής, αφού στην ευρωζώνη το 2022 εκτιμούσαμε ότι θα έφτανε στο 1,46%, ενώ θα έχουμε 5,19%. Επίσης, στην Ελλάδα το 2022 εκτιμούσαμε ότι θα έχουμε 1,86%, ενώ θα έχουμε 4,59%. Να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις στο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα είναι θετικές (!) ακριβώς λόγω του πληθωρισμού.
Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι οι επιπτώσεις των αρνητικών γεγονότων του 2022 (Ουκρανικό, ενεργειακή κρίση, νομισματική πολιτική - αύξηση επιτοκίων) για το σύνολο της οικονομίας είναι μέχρι τώρα σχετικά περιορισμένες με εμφανείς, όμως, επιπτώσεις αναδιανεμητικού χαρακτήρα (λόγω του πληθωρισμού) σε βάρος των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Η οικονομική πολιτική θα πρέπει να εστιάσει στο σημείο αυτό, διότι, μαζί με τον εθνικισμό που ενισχύει η ουκρανική κρίση, πυροδοτούνται λαϊκιστικές υπερβολές, από τις οποίες έχει υποστεί αρκετά δεινά η ευρωπαϊκή και ελληνική κοινωνία.
Πάντως, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα παραπάνω σενάρια (60% πιθανότητα υλοποίησης) είναι η κανονικά αναμενόμενη εκδοχή του άμεσου μέλλοντος. Όμως συσσωρεύονται ενδείξεις για μια καινούργια συγκυρία (στασιμοπληθωρισμός κ.λπ.) αρνητικών παραγόντων που μπορεί να δώσει μία νέα, τέταρτη αυτή τη φορά, σύνθετη κρίση μέσα στο 2023, για την οποία απαιτείται ιδιαίτερη ανάλυση. Θα πρέπει, λοιπόν, να διατηρηθούν αποθέματα δυνάμεων και πόρων, αφού η υψηλή αβεβαιότητα είναι κύριο χαρακτηριστικό των χρόνων που διανύουμε.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 17 Απριλίου 2022
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 134
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |