ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΣΜΟΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑ

Όλος ο κόσμος έχει εμπλακεί σε έναν αντεκδικητικό πόλεμο ανόδου των δασμών, ανυψώνοντας προστατευτικά τείχη περιορισμού των εμπορικών συναλλαγών διότι υποτίθεται ότι έτσι θα ενισχυθούν η ανάπτυξη και η ευημερία των πολιτών στις ΗΠΑ. Εκεί βρίσκεται το πολιτικό ακροατήριο του Προέδρου Τραμπ, σε αυτούς απευθύνεται ο πολιτικός λόγος των ενεργειών του. Συνεπής πάντως, με ό,τι τους έλεγε πριν από τις εκλογές, εφαρμόζει αυτά που είχε υποσχεθεί. Είχαμε όμως επισημάνει και τότε –και είναι φανερό και σήμερα– ότι έλεγε στους Αμερικανούς πολίτες μόνο τη μισή αλήθεια. Έλεγε τι σκόπευε να κάνει αλλά όχι και τις συνέπειες που θα είχαν όταν θα τα εφάρμοζε. Αυτό απεκρύβη συστηματικά όπως συμβαίνει και με όλες τις πολιτικές πλατφόρμες που πωλούν το μέλλον και αγοράζουν το παρόν.
Ρωτήθηκαν οι Αμερικανοί (Απρίλιος 2025, γκάλοπ) τι τους ανησυχεί περισσότερο. Απάντησαν: 60% η οικονομία, 59% η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και 56% πληθωρισμός.
Μπορεί αυτή η εικόνα να βελτιωθεί με τον προστατευτισμό; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα στο μυαλό του Τραμπ και (ελπίζουμε) ότι αυτό επιχειρεί να απαντήσει με τη δασμολογική πολιτική του. Όμως η χώρα που βάζει δασμούς βελτιώνει την ευημερία των πολιτών της επειδή τους αναγκάζει να αγοράζουν περισσότερα εγχώρια προϊόντα; Η οικονομική ιστορία δεν δείχνει κάτι τέτοιο. Η οικονομική θεωρία εγκατέλειψε τον μερκαντιλισμό (ως θεωρία του οικονομικού εθνικισμού) και ως θεωρία που βελτιώνει την ευημερία των πολιτών όταν εμφανίστηκε (1776) ο Άνταμ Σμιθ (!) για να τον αντικαταστήσει με τη θεωρία του «απόλυτου πλεονεκτήματος» στο διεθνές εμπόριο, η οποία υποστήριζε ότι κάθε κράτος πρέπει να παράγει αυτά τα προϊόντα που είναι φθηνότερα από τους ανταγωνιστές του. Μετά ο Ρικάρντο (1817) πρότεινε ότι θα πρέπει να παράγουμε τα προϊόντα που το κόστος παραγωγής είναι μικρότερο των ανταγωνιστών μας. Μετά υποστηρίχτηκε (1933) ότι θα έπρεπε να παράγουμε αυτά τα προϊόντα στα οποία έχουμε σχετική επάρκεια των κρίσιμων παραγωγικών συντελεστών.
Όμως ο κόσμος άλλαξε με την εμφάνιση των πολυεθνικών επιχειρήσεων (Πολ Κρούγκμαν) και τις προσπάθειές τους να αναπτύξουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Οι φραγμοί εισόδου στην αγορά θα πρέπει να αρθούν, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν την έρευνα, την κατοχή πνευματικών δικαιωμάτων, τις οικονομίες κλίμακας, την αποκλειστικότητα στους τρόπους παραγωγής και τη γνώση στηριζόμενες βέβαια στις απαραίτητες πρώτες ύλες και στους πόρους παραγωγής.
Έτσι, οι απόψεις αυτές οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας μοντέρνας εκδοχής της νέας θεωρίας του ελεύθερου εμπορίου, η οποία πρότεινε τη στήριξη της εξειδίκευσης της παραγωγής όπου όμως το κράτος έχει πλέον σοβαρό ρόλο. Ανοίγει με αυτόν τον τρόπο και η πόρτα για περισσότερα οφέλη από την πολιτική εκμετάλλευση του εμπορίου από τις κυβερνήσεις εις βάρος άλλων χωρών.
Τελικά σήμερα δεχόμαστε ότι η κρατική στήριξη μπορεί να αποδειχθεί εθνικά ωφέλιμη μέσα από μία αποτελεσματική εμπορική στρατηγική όταν υπάρχουν αυξανόμενες αποδόσεις κλίμακας ή στρατηγικός λόγος που στηρίζεται όμως στο ελεύθερο εμπόριο. Έτσι, κάποιοι κλάδοι μπορεί να αποδειχθούν κρίσιμοι, προσφέροντας τη δυνατότητα ειδικού πλεονεκτήματος στις χώρες που θα εξειδικευτούν σε αυτούς.
Με άλλα λόγια, θεμελιώνεται θεωρητικά ο προστατευτισμός (κυρίως μέσω επιδοτήσεων – Μπάιντεν) αλλά σε κάθε περίπτωση δεν απομακρυνόμαστε από τις αρχές του ελεύθερου εμπορίου ως το ιδανικό θετικό μίγμα που προωθεί την ευημερία των πολιτών.
Ενώ λοιπόν σύμφωνα με τα παραπάνω υπάρχει, από οικονομικής άποψης, θεωρητικά χώρος για κρατική παρέμβαση ιδίως για την ανάπτυξη κρίσιμων κλάδων αλλά και ευρύτερα για την προστασία ολόκληρων τομέων της οικονομίας, η κατάχρηση των μέσων αυτών μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική. Έτσι όταν το εργατικό κόστος στις ΗΠΑ είναι περίπου τρεις φορές ακριβότερο από την Κίνα, τότε μόνο μία υπερβολική αύξηση των δασμών των προϊόντων της Κίνας μπορεί να κάνει τα αμερικανικά προϊόντα ελκυστικότερα στην εσωτερική αγορά με ταυτόχρονη όμως σοβαρή απώλεια της ευημερίας των Αμερικανών πολιτών.
Δασμοί όμως σημαίνουν και πληθωριστικές προσδοκίες. Επιπλέον, η έκρηξη της αβεβαιότητας, η απότομη αύξησή των δασμών, η θεσμική απαξίωση της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης και η απαξίωση του δολαρίου μπορεί πλέον να δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό μείγμα ύφεσης.
Η κατανόηση αυτής της προοπτικής μπορεί να συντελέσει στην ανεύρεση μιας μερικής (Ευρώπη) ή ολικής (Κίνα) διεξόδου από το σημερινό δύσκολο σημείο.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 13 Απριλίου 2025
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.

Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 142
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |