ΑΓΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΠΛΗΡΩΘΕΙ ΧΡΕΟΣ 21,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΕΩΣ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ

Ο εφιάλτης του πρώτου εξαμήνου του 2015 ξυπνάει, καθώς η καθυστέρηση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης δημιουργεί διπλή ζημιά στην οικονομία: πνίγει την ανάκαμψη και οδηγεί σε υπερεξάντληση των διαθεσίμων της Γενικής Κυβέρνησης, προκειμένου να πληρωθεί χρέος 21,6 δισ. ευρώ έως το τέλος Ιουλίου.

Η πολυπόθητη συμφωνία, η οποία θα ερχόταν τον περασμένο Οκτώβριο -όπως δήλωνε ο πρωθυπουργός στο Reuters στις 21/9/2016- ή στις 5 Δεκεμβρίου, οδεύει, αισίως, για το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου. Τι θα γίνει αν τραβήξει κι άλλο η αξιολόγηση και δεν έρθει η νέα δόση;

Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories» από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ), η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ξύσει πάλι τον πάτο του βαρελιού. Το ΓΛΚ αυτή τη στιγμή έχει διαθέσιμα 3 δισ. ευρώ, ενώ περίπου 11 δισ. ευρώ τηρούνται στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος, όπου «παρκάρονται» τα χρήματα των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των ασφαλιστικών φορέων.

Μαγειρεύουν για τον Ιούλιο

Από το σύνολο των χρεών μέχρι τον Ιούλιο του 2017 (21,6 δισ. ευρώ) το 63,8% ανήκει σε κατόχους έντοκων γραμματίων του Δημοσίου, το 24% στην ΕΚΤ, το 9,6% σε ιδιώτες επενδυτές, το 2% στο ΔΝΤ και το υπόλοιπο 0,05% στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες, με τα υπάρχοντα διαθέσιμα έχει ήδη εξασφαλιστεί η τακτοποίηση των λήξεων από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο, με τη μορφή είτε αποπληρωμής είτε ανακύκλωσης των υποχρεώσεων. Λείπουν, όμως, τα λεφτά του Ιουλίου. Γι’ αυτό τον λόγο και διά παν ενδεχόμενο η κυβέρνηση ετοιμάζει σχέδιο για την εξεύρεση επιπλέον 6 δισ. ευρώ, με τα οποία θα μπορέσει να καλύψει τα ομόλογα της ΕΚΤ (ύψους 3,86 δισ. ευρώ), που λήγουν στις 20 Ιουλίου και τρεις ημέρες νωρίτερα τα ομόλογα 2 δισ. ευρώ προς τους ιδιώτες επενδυτές.

Συνολικά αναζητούνται 5,86 δισ. ευρώ. Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες του «b.s.», την εξεύρεση 6 δισ. ευρώ για το... απίθανο ενδεχόμενο ρήξης με τους θεσμούς το καλοκαίρι. Τα 3 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι θα βρεθούν εύκολα από νέο «σκούπισμα» των διαθεσίμων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Τα υπόλοιπα θα μπορούσαν να προέλθουν, λένε καλά πληροφορημένες πηγές, από την ολική παύση αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Αν φτάσουμε σε αυτό το ακραίο σενάριο, τότε τα φέσια του Δημοσίου προς την πραγματική οικονομία θα εκτιναχθούν από τα 3,31 δισ. ευρώ, που ήταν στο τέλος Δεκεμβρίου, στα επίπεδα του πρώτου εξαμήνου του 2015. Στην περίπτωση αυτή, η αγορά θα στεγνώσει τελείως και θα αρχίσει να καθυστερεί ακόμη περισσότερο η απόδοση συντάξεων.

Αντιδρά ο Χουλιαράκης

Συμφέρει την Ελλάδα αυτό το σενάριο; Η κυβέρνηση είναι διχασμένη, παρότι σχεδόν το σύνολο των θεσμικών παραγόντων της οικονομίας χτυπούν καμπανάκι για τον κίνδυνο απώλειας του momentum της ανάκαμψης (όπως συνέβη το 2015).

Η ζημιά έχει αρχίσει να γίνεται και ήδη φαίνεται στους πρόδρομους δείκτες. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης τάσσεται αναφανδόν με την πλευρά εκείνων, που δεν θέλουν καν να ακούσουν για νέα καθυστέρηση και φαίνεται ότι επηρεάζει προς αυτή την κατεύθυνση τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα περισσότερο από τις φωνές που ακούγονται μέσα στην κυβέρνηση (και το κόμμα), που θέλουν μία ακόμη ζαριά πολιτικής διαπραγμάτευσης.

Την ίδια ανησυχία μοιράζεται, κατά πληροφορίες, και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας. Σύμφωνα με τον Καθηγητή Οικονομικών Παναγιώτη Πετράκη, η κυβέρνηση δεν πρέπει να κινείται αποκλειστικά με γνώμονα τις λήξεις των υποχρεώσεων του Δημοσίου.

«Πολύ μεγαλύτερης αξίας πρόβλημα είναι να εξασφαλιστεί, να συνεχιστεί και να ενισχυθεί η όποια ανάκαμψη αναμένεται στην ελληνική οικονομία. Γι’ αυτό θα πρέπει η πολιτική ηγεσία να κλείσει τις πάρα πολλές εκκρεμότητες που συσσωρεύονται πλέον στην ελληνική οικονομία και εκτείνονται και πέραν του άμεσου περιεχομένου της δεύτερης αξιολόγησης, με κύρια έμφαση στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος: QE, εξωδικαστικοί συμβιβασμοί, ευθύνη τραπεζικών στελεχών, αναβαλλόμενος φόρος κ.λπ.», εξηγεί.

Οι επιπτώσεις από την καθυστέρηση στην αξιολόγηση

Οι επιπτώσεις από την καθυστέρηση για το κλεισιμο της αξιολόγησης και την ένταξη στο QE φαίνονται ήδη στα στοιχεία:

• Εκροές καταθέσεων 2 δισ. ευρώ, από την αρχή του 2017, ανέφεραν υψηλόβαθμες τραπεζικές πηγές στους δημοσιογράφους, στο περιθώριο των επαφών κυβέρνησης - θεσμών.

• Τα κόκκινα δάνεια παρουσίασαν ξαφνικά αύξηση 1 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, ανατρέποντας την πτωτική τάση που είχε διαμορφωθεί τους προηγούμενους μήνες.

• Ο δείκτης οικονομικού κλίματος του ΙΟΒΕ υποχώρησε σημαντικά τον Φεβρουάριο στις 92,9 μονάδες.

• Το ΑΕΠ το δ΄ τρίμηνο του 2016 υποχώρησε κατά 0,4%, σε σύγκριση με το γ΄τρίμηνο του έτους.

• Οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν1,3% τον Δεκέμβριο του 2016 σε ετήσια βάση, ενώ αντίστοιχα ο όγκος των εξαγωγών κατά 7% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.

• Οι προσδοκίες στη μεταποίηση, όπως αποτυπώνονται στον δείκτη PMI της Markit για την Ελλάδα (δείκτης προμηθειών), βούλιαξαν τον Ιανουάριο στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 μηνών (46,6 μονάδες).
   

Αργύρης Παπαστάθης

^{Πηγή - 1η δημοσίευση: Εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, ένθετο business stories, Κυριακή 5 Μαρτίου 2017.}