Η ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΣΤΟ EUROGROUP

Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς με λίγες λέξεις μία εξέλιξη όταν αναμένοντάς την έχουν ειπωθεί και γραφτεί τόσα πολλά.

            Αξίζει όμως να θυμηθούμε ότι η περιπέτεια του Γ΄ Μνημονίου ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2015 όταν μία επιβεβλημένη επαναδιαπραγμάτευση με τους πιστωτές μας μετατράπηκε σε έναν εφιάλτη που παραλίγο να αλλάξει την ροή των Ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πραγμάτων και να βυθίσει τη χώρα σε μία δίνη άγνωστης αβεβαιότητας και τους πολίτες σε μία απίστευτη προσωπική και συλλογική περιπέτεια.

            Σήμερα, με τη βοήθεια του απαραίτητου πραγματισμού, ολοκληρώσαμε τις υποχρεώσεις που είχαμε αναλάβει και ετοιμαζόμαστε να κάνουμε τα πρώτα βήματα στο μεταμνημονιακό πλαίσιο επιτήρησης της Ελληνικής οικονομίας όπως «κάθε κράτος μέλους της ζώνης του ευρώ το οποίο αντιμετωπίζει ή απειλείται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με την χρηματοοικονομική σταθερότητα».

            Το πλαίσιο αυτό, για την Ελλάδα, έχει ορισμένα μοναδικά χαρακτηριστικά:

1. Περιλαμβάνει μία αρκετά αυστηρή επίβλεψη, αυστηρότερη ακόμα, και από αυτών των μνημονίων (κάθε τρεις μήνες) και το ενδεχόμενο τυχόν αρνητικών διορθωτικών αποφάσεων να λαμβάνονται (από το Eurogroup χωρίς την Ελλάδα), μόνο σε περίπτωση ιδιαιτέρως έκτακτων συνθηκών. Τα πρωτογενή παραμένουν 3,5% μέχρι το 2022 και στο 2,20% μετά!
2. Περιλαμβάνει ένα ισχυρότερο συγκριτικά μαξιλάρι ρευστότητας που προσεγγίσει συνολικά τα 24,1 δις ευρώ και καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τους υπόλοιπους 22 μήνες συμπεριλαμβανομένης της μερικής αποπληρωμής του ΔΝΤ. Το γεγονός αυτό δημιουργεί καταρχήν μία ενισχυόμενη αίσθηση εμπιστοσύνης στου επενδυτές για την ενδεχόμενη έξοδο στις αγορές.
3. Περιλαμβάνει μία σχετικά μεγαλύτερη (σε σύγκριση με την Πορτογαλία) επιμήκυνση των δανείων του EFSF προς την Ελλάδα ύψους 95 δις ευρώ περίπου. Το συνολικό όφελος από την απόφαση αυτή αποτιμάται περίπου στα 15 δις ευρώ αλλά σε όρους Καθαρής Παρούσας Αξίας και όχι βεβαίως σε όρους ονομαστικών υποχρεώσεων αποπληρωμής χρέους.
4. Διαμορφώνει μία μεσοπρόθεσμη (και όχι μακροπρόθεσμη) εικόνα βιωσιμότητας του Ελληνικού χρέους αφήνοντας ξανά το πρόβλημα να παρουσιαστεί, υπό κανονικές συνθήκες περίπου μετά από μία δεκαετία πάλι. Αυτή η αναβολή στην οριστική αποδιάρθρωση βιωσιμότητας του χρέους σπρώχνει τις νέες εκδόσεις χρέους σε μικρότερες (από δεκαετή) διάρκεια οι οποίες είναι περισσότερο κοστοβόρες.
5.  Δεν εξαντλεί τα διαθέσιμα κεφάλαια του Γ΄ Μνημονίου αφήνοντας ουσιαστικά ένα αξιόλογο μέγεθος που θα κινηθεί γύρω στα 24 δισ. ευρώ να επιστραφεί στους εταίρους χρηματοδότες. Το ποσό αυτό ενώ ήταν θεωρητικά διαθέσιμο με κόστος γύρω στο 1% επελέγη να αντικατασταθεί από ένα ισόποσο κοστοβόρο δανεισμό επιβαρύνοντας το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους και μια σημαντική επιβάρυνση του φορολογικού βάρους.
6. Προβλέπει την επιστροφή σ’ εμάς των κερδών των Ελληνικών Ομολόγων (περίπου 4,5 δις ευρώ) σταδιακά και αναλόγως της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών μας.

Το παραπάνω πακέτο θα μπορούσε να κριθεί ότι βρίσκεται εντός των ρεαλιστικών μας προσδοκιών παρόλο που θα μπορούσαν κάποιοι να ισχυριστούν ότι η επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων του EFSF είναι γενναιότερη κατά 3 έως 5 χρόνια της αναμενόμενης. Η περαιτέρω επιμήκυνση πρόσθεσε 2-3 δις ευρώ ΚΠΑ. Αντιθέτως η μη χρήση των αδιάθετων κεφαλαίων αποτελεί αυστηρότερη απόκλιση από τις προσδοκίες μας.

            Ορισμένες θετικότερες διαστάσεις του πακέτου θα πρέπει να αποδοθούν μάλλον στις δυσμενέστερες οικονομικές συνθήκες στις οποίες θα επιχειρήσει την έξοδο στις αγορές η Ελληνική οικονομία, παρά στην ενεργοποίηση, από χθες, του πακέτου της Συμφωνίας του Μακεδονικού.

            Η επιδείνωση αυτή πυροδοτείται από τον εμπορικό εμφύλιο πόλεμο της Δύσης (σημειώνεται ότι την ημέρα της απόφασης του Eurogroup ενεργοποιήθηκε το πρώτο κύμα δασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εναντίον των ΗΠΑ), την αναμενόμενη ευρωπαϊκή πιθανή κρίση από τις Ιταλικές αποφάσεις και τον περιορισμό του QE, την γενικότερη άνοδο των επιτοκίων που μπορεί να οδηγήσουν σε μια ένταση της φυγής κεφαλαίων από την Ευρώπη.

            Η γενική εικόνα που διαμορφώνεται είναι ότι το γενικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής παραμένει αυστηρό, δεδομένου ότι τον τόνο για τις οικονομικές εξελίξεις τον δίνουν τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα παρά οποιαδήποτε άλλο στοιχείο της συμφωνίας.

1η δημοσίευση: Εφημερίδα Real News, 24/6/2018