ΤΙ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΕΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟ 2016;

Το χρονοδιάγραμμα των μνημονιακών υποχρεώσεων για μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα και τα επιστημονικά - ερευνητικά ερωτήματα.

Η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και το σύνολο της κοινωνίας βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής, καθώς, έως το τέλος του Απριλίου 2016, αναμένεται να ολοκληρωθεί ένας ακόμη εθνικός διάλογος για την παιδεία και να κατατεθούν τα πορίσματά του.

Παράλληλα, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, έως τον Απρίλιο 2016, πρέπει να αξιολογήσουν το εκπαιδευτικό σύστημα σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης που εκπόνησε ο ΟΟΣΑ το 2011.

Μετά την ολοκλήρωση των παραπάνω, το Υπουργείο Παιδείας, στο πλαίσιο υλοποίησης των μνημονιακών δεσμεύσεων – υποχρεώσεων, πρέπει να ετοιμάσει τα νομοσχέδια ή ένα πολυνομοσχέδιο που πρέπει να ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής τον Ιούνιο του 2016.

Τα ψηφισθέντα μέτρα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή από το σχολικό και ακαδημαϊκό έτος 2016 - 2017 και να ολοκληρωθεί η εφαρμογή τους, το αργότερο, έως τον Ιούνιο του 2018.

Τα μεταρρυθμιστικά μέτρα, σύμφωνα με τις εθνικές δεσμεύσεις, πρέπει να εστιάζουν συνολικά σε μεγάλες κατηγορίες ζητημάτων του εκπαιδευτικού μας συστήματος με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητάς του. Τις μεγάλες αυτές κατηγορίες θα μπορούσαμε να περιγράψουμε ως εξής: Επαγγελματική ανάπτυξη και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, εξορθολογισμός του σχολικού δικτύου, αξιολόγηση και αποτίμηση του έργου των εκπαιδευτών και εκπαιδευτικών μονάδων, διακυβέρνησης και διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων, αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Πανεπιστήμια - ΤΕΙ) στη λογική του ενιαίου χώρου εκπαίδευσης - έρευνας, ως συνέχεια των σχεδίων Αθηνά 1 - Αθηνά 2.

Στο πλαίσιο αυτό, θα διαμορφωθεί και το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα ΑΕΙ (το τρίτο μέσα σε μια δεκαετία) που σχέδιό του κυκλοφορεί από τον Απρίλιο του 2015 και έχει προδιαθέσει την κοινή γνώμη, δημιουργώντας αντιφατικές προσδοκίες στην κοινωνία και την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Για όλα τα παραπάνω, και τις όποιες επερχόμενες, άλλες αλλαγές και μέτρα, γεννώνται μια σειρά από επιστημονικά - ερευνητικά ερωτήματα μερικά από τα οποία είναι:

Από ποιους παράγοντες «επιδρώνται» οι φορείς άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής που καλούνται να διαμορφώσουν το νέο εθνικό πλαίσιο παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης; Είναι οι ιδεολογικές παραδοχές των εκάστοτε κυβερνώντων; Είναι τα προτάγματα της κοινωνίας ή τα ζητούμενα της οικονομίας και της αγοράς εργασίας; Είναι τα αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας;

Είναι ο ευρύτερος ευρωπαϊκός χώρος, στον οποίο εντάσσεται και η εκπαίδευσή μας και οι νέες κοινωνικο-οικονομικές πολιτικές που επιδρούν στον χώρο αυτό; Είναι η στενότητα των οικονομικών της χώρας; Είναι το πλαίσιο της ενίσχυσης της εθνικής ανταγωνιστικότητας που πρέπει πρώτα απ’ όλα να αλλάξουν το σκοπό και το πλαίσιο της εκπαίδευσης; Είναι ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας της εκπαίδευσης, της δημοκρατίας και της πολιτειότητας που επανεμποτίζονται σε ένα τεχνοκρατικό ορθολογισμό, ο οποίος εξετάζει την εκπαίδευση κυρίαρχα με εργαλειακούς όρους και ερμηνεύει τη δημοκρατία ως σύστημα πολιτικού management παρά ως μια μορφή κοινοτικής και ηθικής ζωής; Είναι η απονομιμοποίηση της μονοπωλιακής αποκλειστικότητας του έθνους - κράτους στην παροχή της εκπαίδευσης; Είναι η οικονομική, διοικητική, εκπαιδευτική παγκοσμιοποίηση που παράγει: συνέπειες στα εθνικά συστήματα αγωγής, καθιστά καθολικούς τους σκοπούς και τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης, τις αξίες και τις αρχές της, τα προγράμματα σπουδών, τη γνώση και τα είδη ικανοτήτων που πρέπει να καλλιεργήσει, τις μεθόδους και τις διαδικασίες της διδασκαλίας και της μάθησης, τα υποδείγματα διοίκησης ελέγχου και αξιολόγησης ανθρώπινων και υλικών πόρων, αλλά και άυλων επιτευγμάτων της; Είναι όλα αυτά και άλλα;

Σε όλα αυτά τα ερωτήματα πρέπει να επικεντρωθούμε, να αναλύσουμε και να δώσουμε απαντήσεις. Και θα το πράξουμε από το βήμα αυτό με το επόμενο άρθρο μας.