Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - ΤΑ ΝΕΑ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η ποιότητα νομοθέτησης αποτελεί θεμέλιο λίθο μιας αποτελεσματικής δημοκρατίας που είναι το βασικό ζητούμενο της εποχής μας: η πολυπλοκότητα των ρυθμίσεων, οι ασάφειες των ρυθμίσεων, η έλλειψη κωδικοποίησης, οι απαρχαιωμένες ρυθμίσεις οι οποίες δεν μεταβάλλονται κυρίως λόγω του φόβου του πολιτικού κόστους, η πρόκληση δημοσίου κόστους μεγαλύτερου του δημοσίου οφέλους, χωρίς μάλιστα να υπολογίζεται ούτε το ένα ούτε το άλλο, η ύπαρξη περιττών διατάξεων με ελάχιστο ρυθμιστικό αποτέλεσμα και τέλος η τυπολατρική διατύπωση περίπλοκων ρυθμίσεων αποτελούν βασικά προβλήματα της ποιότητας νομοθέτησης.

Η ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΥΦΕΣΗ

Τα δύο κρίσιμα επίκαιρα ερωτήματα αφορούν την κατανόηση του βάθους της επερχόμενης ύφεσης και το κατά πόσο απειλείται η παγκόσμια χρηματοοικονομική σταθερότητα.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΓΝΩΣΗ

Το πολιτικό στοιχείο στην οικονομική θεωρία ήταν και είναι ο κρίσιμος πυρήνας για την ολοκληρωμένη κατανόηση της σχέσης οικονομίας και πολιτικής. Ο G. Myrdal (Εκδ. Παπαζήση, ΜΕΤ. Κ. Σοφούλη) είχε ξεκαθαρίσει πολλά χρόνια πριν, τις τρεις έννοιες, που με διάφορους συνδυασμούς τους, είχαν προσδώσει στα οικονομικά δόγματα το πολιτικό τους περιεχόμενο: αξία, ελευθερία και κοινωνική ευημερία και ευδαιμονία, που είναι το υπέρτατο αγαθό του ανθρώπου (Αριστοτέλης).

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Στις 13/10/2022 οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας και ευρωπαϊκών χωρών έστειλαν επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον έλεγχο του ενεργειακού προβλήματος με δύο κυρίως σημεία: την επιβολή ενός πλαφόν στην αγορά χονδρικής του φυσικού αερίου και τον επαναπροσδιορισμό του δείκτη αναφοράς για τα μελλοντικά συμβόλαια του φυσικού αερίου (Title Transfer Facility). Οι δύο αυτές βασικές θέσεις τοποθετούνται σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο που περιλαμβάνει: κοινές προμήθειες φυσικού αερίου,βελτιστοποίηση της αποθήκευσης φυσικού αερίου και εντατικοποίηση της ενεργειακής διπλωματίας.

ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ

Οι αναγνώστες που μας παρακολουθούν στη στήλη αυτή και στον Οικονομικό Ταχυδρόμο όπου δημοσιεύουμε κάθε εβδομάδα αναθεωρημένες προβλέψεις για την ελληνική οικονομία θα πρόσεξαν ότι αναθεωρήσαμε αυξητικά τις εκτιμήσεις μας για τον ρυθμό μεγέθυνσης του 2022 σε 6,1%, που είναι μία εξαιρετική παγκόσμια επίδοση, ενώ συγχρόνως υποβαθμίσαμε τις εκτιμήσεις μας για το 2023 κοντά στο μηδέν (!). Ουσιαστικά δηλαδή αναμένουμε η ενεργειακή κρίση να αρχίσει να γίνεται αισθητή και σε όλη την οικονομία συμπιέζοντας την ανάπτυξη.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Το σημαντικό ερώτημα των ημερών μας αφορά το κατά πόσο κινδυνεύει η Δημοκρατία στην Ευρώπη. Το ζήτημα για το μέλλον της ιστορίας (ρόλος της μεσαίας τάξης και δημοκρατία) το είχε θέσει ο Fucuyama και εμείς να προσθέσουμε ότι η δημοκρατία στο οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο που βρισκόμαστε συνδέεται άμεσα με την οικονομική και ανθρώπινη ανάπτυξη. Εξάλλου η μεσαία τάξη αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού συστήματος που ψηφίζει και οι λόγοιδιασύνδεσης δημοκρατίας και μεσαίας τάξης είναι καλά θεμελιωμένοι. Tο βασικό ερώτημα γεννήθηκε από την άνοδο των ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη.

Η ΡΩΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα νέα γεγονότα είναι οι σχετικές ουκρανικές πολεμικές επιτυχίες, η μερική επιστράτευση και οι αντιδράσεις, όπως επίσης και οι ρωσικές πυρηνικές απειλές και η σχετική απομόνωση της Ρωσίας στον κόσμο (Ινδία, Κίνα, συνέλευση ΟΗΕ). Άρα ο Πούτιν είτε είναι πιθανόν να ενεργοποιηθεί περαιτέρω πολεμικά στην Ουκρανία είτε να υποχωρήσει είτε τελικώς να κάνει κάτι μεταξύ των δύο αυτών καταστάσεων έχοντας πλέον να αντιμετωπίσει ένα εξωτερικό πρόβλημα και ένα εσωτερικό πρόβλημα δυσφορίας από τον ρωσικό πληθυσμό.

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Ο πληθωρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να φθάσει στα ανώτατα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών ενώ αναμένεται ν’ αρχίσει να κάμπτεται στη συνέχεια. Ενώ τώρα ο παγκόσμιος πληθωρισμός κυμαίνεται γύρω στο 8,5% προς το τέλος του 2023 τον αναμένουμε γύρω στο 3,8%. Άρχισε να αυξάνεται από το 2022, υπό την πίεση του ανοίγματος των οικονομιών από τον Covid-19 αλλά η έκρηξη του ουκρανικού πολέμου επέτεινε και επιμήκυνε τις πληθωριστικές πιέσεις.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Τον Ιούλιο του 2021 ο Πούτιν είχε δημοσιεύσει τις σκέψεις του με τίτλο «Για την ιστορική ένωση των Ρώσων με τους Ουκρανούς», όπου διατύπωνε την άποψη ότι οι Λευκορώσοι, οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί είναι ένας ενιαίος λαός προερχόμενοι από τους Ρως. Υποστήριζε ότι είναι δεμένοι σε μια ενιαία γεωγραφική περιοχή με κοινή γλώσσα και ορθόδοξη θρησκεία.

Η διάσπαση της Ρωσίας ξεκίνησε από τον Λένιν που δέχτηκε την αποκοπή αυτών των περιοχών για να διασώσει την επανάσταση και συνεχίστηκε με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, ως επιταχυντές της Ιστορίας, μέχρι που ήρθε o Πούτιν να ξανακάνει τη Ρωσία μεγάλη.

ΑΓΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Η εισβολή της Ρωσίας πρόδιδε πρόθεση κατάληψης όλης της Ουκρανίας. Δεν επρόκειτο δηλαδή για μια μεγάλη στροφή στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία.

Το κύριο χαρακτηριστικό της ήταν η σύγκρουση δύο πολύ διαφορετικών πολιτικά οργανωμένων κοινωνιών: φιλελεύθερες δημοκρατίες εναντίον ενός κεντρικά ελεγχόμενου πολιτικού συστήματος, με διακύβευμα τις προοπτικές του μέλλοντος και το σημερινό αποτύπωμα στην Ιστορία. Η σύγκρουση έχει εντονότατες απάνθρωπες διαστάσεις και μια σοβαρή χειροτέρευση της ποιότητας ζωής στον κόσμο λόγω κυρίως του πληθωρισμού και της επισιτιστικής κρίσης.