2018: 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΡΞ

Συμπληρώνονται φέτος 200 χρόνια από τη γέννηση του Καρλ Μαρξ. Στην εποχή που κυριαρχούσε στη Γερμανία η φιλοσοφία του Χέγκελ, ο ευφυής και ταλαντούχος νεαρός τότε Μαρξ δεν ακολούθησε τον νομικό κλάδο, όπως ο πατέρας του, αλλά προτίμησε να σπουδάσει φιλοσοφία και τέχνη και να ασχοληθεί με την ποίηση. Με τη συγγραφική και τη γενικότερη δραστηριότητά του απέκτησε ηγετική θέση στην ομάδα των «Νέων Εγελιανών» με την αριστερή ιδεολογία.

Έχοντας αναπτύξει βαθύ φιλοσοφικό πνεύμα ο Μαρξ, ως μοναδικός αυθεντικός φιλόσοφος, όπως χαρακτηρίστηκε, άσκησε κριτική στον Χέγκελ με βάση την πολιτική σκέψη του φιλοσόφου. Ο καθηγητής της Φιλοσοφίας Γεράσιμος Βώκος σε άρθρο του επισημαίνει: «Για τον Χέγκελ η αυθαιρεσία του μονάρχη, γεννημένου να βασιλεύει, αντισταθμίζεται με την περιφρόνηση του πλήθους,  γεννημένου για να υπακούει. Για τον Μαρξ, το πραγματικό κράτος είναι ο κυρίαρχος λαός, ο οποίος δημιουργεί το Σύνταγμα και καθιερώνει τη βασιλεία του».

Η ταινία «Όταν ο Μαρξ συνάντησε τον Ένγκελς» (Le jeune Karl Marx) παρουσιάζει τον Μαρξ εξόριστο για τα επαναστατικά του γραπτά στο Παρίσι, όπου συναντά τον γιο εργοστασιάρχη, Φρίντριχ Ένγκελς σε μια απαρχή επαναστατικής φιλίας, που θα οδηγήσει, ύστερα από τέσσερα χρόνια, στη συγγραφή του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου». Ο σκηνοθέτης αναζητά την μαρξιστική σκέψη μέσα από την περιγραφή της συνάντησης και της φιλίας των δύο σπουδαίων Γερμανών διανοητών του 19^ου αιώνα, που αφιέρωσαν τη ζωή και την σκέψη τους στη δημιουργία μιας νέας τάξης πραγμάτων.

Η ταινία αυτή, μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσέγγιση της προσωπικότητας των φιλοσόφων, με πολλά μηνύματα σημαντικά, διαχρονικά και επίκαιρα, αποτελεί, πιστεύω, ένα αξιόλογο αφιέρωμα στην επέτειο γέννησης του Μαρξ.

Στέλλα Πριόβολου, Ομ. Καθηγήτρια

Ειδική Γραμματέας του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών