ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΙ ΕΡΡΙΚΟΣ ΜΠΕΛΙΕΣ

Ο Ερρίκος Μπελιές ήταν φοιτητής του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΤΑΓΦ-ΕΚΠΑ). Τα έργα του «έργα και ημέρες» είναι γνωστά και δεν νομίζω ότι μπορώ να μιλήσω για αυτά καλύτερα από πηγές που έγραψαν για το έργο του:

• www.ethnos.gr/theatro/arthro/efyge_o_errikos_mpelies-64364342/

• http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=794093

Θέλω να πω για τη δική μου εμπειρία και τη συνεισφορά του στο εκπαιδευτικό έργο του ΤΑΓΦ για τη μετάφραση. Τον πλησίασα το 2003 για να διερευνήσω, αν θα μπορούσε να κάνει κάποια ομιλία στο διεθνές συνέδριο «Επιλογές και Διαφορετικότητα στη Μετάφραση», του ΤΑΓΦ.

Έτσι ξεκίνησε η επικοινωνία, στο καφενεδάκι του Εθνικού Κήπου. Ήταν από τους ανθρώπους που μπορούν να σε κρατούν σε τροχιά γύρω τους, γιατί έχουν ιδέες, έμπνευση, λίγο διαφορετική γωνία στην αντίληψη των γεγονότων, μια άλλου είδους κατανόηση, από αυτούς που λένε «λίγο» κι εσύ μπορείς να καταλάβεις «πολύ», που σε κάνουν να αναρωτιέσαι για τα όρια της δυνατότητάς σου να ερμηνεύεις τα γεγονότα.

Έβλεπε με ενδιαφέρον τη θεωρητικοποίηση της μεταφραστικής πρακτικής, έκανε κι ο ίδιος σεμινάριο θεατρικής μετάφρασης στο Διατμηματικό ΠΜΣ «Μετάφραση-Μεταφρασεολογία» του ΕΚΠΑ, τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του. Βρήκε χρόνο να κάνει παρουσίαση στο προπτυχιακό μάθημα του ΤΑΓΦ «Μετάφραση και Θέαμα» (7ο εξ. ), και να δεχτεί παρατεταμένο χειροκρότημα από τους φοιτητές/τριες, που είχαν παρατηρήσει το έργο του κι είχαν συγκρίνει μεταφράσεις του με άλλων μεταφραστών.

Η επαφή με τον φοιτητόκοσμο του διεύρυνε το γλωσσικό αίσθημα, έλεγε, τον έφερνε σε επαφή με τον κώδικα των νέων, από όπου αντλούσε επικοινωνιακά ισχυρές μεταφραστικές επιλογές.

Βοήθησε καθοριστικά στη βιντεοπαρουσίαση 2, «Μετάφραση κι εξέλιξη της γλώσσας», του Προγράμματος ΜΕΤΑ-ΦΡΑΣΕΙΣ, ΤΑΓΦ. Μεσολάβησε ώστε να πάρω άδεια για βιντεοσκόπηση από τον Θεατρικό Οργανισμό ΔΙΑΔΡΟΜΗ και τον σκηνοθέτη/ηθοποιό κ. Γιώργο Μιχαλακόπουλο, της παράστασης «Ντα» του Χιού Λέοναρντ, για την οποία είχε κάνει τη μετάφραση ο Ερρίκος Μπελιές, δίνοντας έτσι την ευκαιρία να φτάσει μέχρι την αίθουσα διδασκαλίας η αίγλη μιας θεατρικής παράστασης.

Τον άκουγα με προσοχή γιατί το μυαλό του πήγαινε σε περιοχές που δεν «περιδιάβαινε» η δική μου γλωσσολογική οπτική. Σκεφτόταν ότι θα ήταν ενδιαφέρον ερευνητικό θέμα να δει κανείς πώς αλλάζει το μήνυμα σε μεταφράσεις του ίδιου έργου που ανεβαίνει από διαφορετικό θεατρικό οργανισμό, για να φανεί η θεσμική επιρροή στο λόγο. Είναι, έλεγε, πολύ διαφορετική μια Ιουλιέτα του Εθνικού Θεάτρου, του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, του Θεάτρου Τέχνης, κτλ.

Πρόγραμμα Μετα-Φράσεις, ΤΑΓΦ: Ερρίκος Μπελιές.