ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΗ
Είναι εμφανές ότι η ελληνική οικονομία βγαίνει από τη μεγάλη κρίση 2008-2018 με ένα παραγωγικό πλαίσιο το οποίο πλέον εμφανίζει ανθεκτικότητα στις συγκυριακές μεταβολές του οικονομικού κύκλου, αφού οι εξαγωγές και ο τουριστικός τομέας εμφανίζουν αξιόλογες επιδόσεις, με έναν όμως προβληματικό (ακόμα) τραπεζικό τομέα και μια υψηλή ανεργία των νέων. Συγχρόνως, η συνολική ανεργία μειώνεται αργά αλλά σταθερά και το ισοζύγιο πληρωμών, μαζί με το δημοσιονομικό ισοζύγιο, εμφανίζει αξιόλογη ανθεκτικότητα, ενώ η αποπληρωμή των χρεών των ιδιωτών προς το Δημόσιο βελτιώνεται μαζί με το διαθέσιμο ιδιωτικό κατά κεφαλήν εισόδημα. Η ελληνική οικονομία παρουσιάζει υψηλότερους σχετικά ρυθμούς από την ευρωζώνη για πρώτη φορά στα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Έτσι, με τον τρόπο αυτόν, κλείνουμε ένα μέρος της απόστασης που μας δημιούργησε η πολυετής ύφεση και δημιουργούμε ένα θετικό κλίμα και στους Έλληνες πολίτες και στους ξένους επενδυτές. Δυστυχώς, όμως, εμφανίστηκαν τα σύννεφα από τα ανατολικά μας σύνορα που προκαλούν ανησυχία στον πληθυσμό.
Ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας στο status quo των εξωτερικών διπλωματικών συνθηκών με τις οποίες συζούμε περίπου 100 χρόνια, με κύριο αντικείμενο τη Συνθήκη της Λωζάννης, έχει δημιουργήσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Συγχρόνως, η στάση της πυροδοτείται από την ύπαρξη πιθανών εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, που υποθέτουμε ότι η τιμή τους θα διατηρηθεί επί μακρόν σε επίπεδα πολύ υψηλότερα των σημερινών, και από τις πολιτικές της ανάγκες για εσωτερική κατανάλωση και την εύκολη εργαλειοποίηση του προσφυγικού ως μέσου πίεσης. Με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν διαθέτει ενεργειακές πηγές, επιθυμεί να αποκτήσει πρόσβαση ή, τέλος πάντων, να γίνει ρυθμιστής της πρόσβασης των ενεργειακών πόρων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γνωρίζουμε, πάντως –και σε αυτό υπάρχουν επαρκείς διεθνείς μελέτες– ότι ιστορικά, όταν μια χώρα διαθέτει υδρογονάνθρακες κοντά στα σύνορα με μια άλλη χώρα που δεν διαθέτει, τότε η πιθανότητα μετατροπής μιας λεκτικής σύρραξης σε θερμή είναι ιδιαίτερα υψηλή.
Ευτυχώς, βέβαια, στην περίπτωσή μας οι υδρογονάνθρακες θέλουν ακόμα δέκα χρόνια για να αποδώσουν και έτσι, ενδεχομένως, αυτός ο κίνδυνος απαιτεί κάποιο διάστημα ακόμα για να υλοποιηθεί.
Σε μια συζήτηση που είχαν ένας οικονομολόγος και ένας πολιτικός για την αξία της ανθρώπινης ζωής και για το πόσο αυτή παίζει ρόλο στην απόφαση μίας κοινωνίας να εμπλακεί σε πολεμικές συγκρούσεις, ο πρώτος έκανε την εξής παρατήρηση: Ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν ο τελευταίος μαζικός (από πλευράς θυμάτων) που έκανε ανεπτυγμένη δυτική κοινωνία. Τότε το ατομικό επίπεδο ευημερίας στις ΗΠΑ ήταν 21.500 δολάρια ΡΡΡ (Purchasing Power Parity – ισοτιμία αγοραστικής δύναμης), σταθερές τιμές 2011. Έκτοτε καμία ανεπτυγμένη κοινωνία δεν ενεπλάκη σε αιματηρό πόλεμο για την ίδια. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι κοινωνίες που βρίσκονται χαμηλότερα από το επίπεδο αυτό εμπλέκονται ευκολότερα σε πολεμικές περιπέτειες, σε αντίθεση με αυτές που το έχουν ξεπεράσει και σκέφτονται ότι τις διαφορές τους θα πρέπει να τις λύσουν με πιο εξελιγμένες μεθόδους (αεροπορικούς βομβαρδισμούς, εκμηχανοποίηση και ψηφιοποίηση των συγκρούσεων κ.τ.λ.). Ας προσέξουμε ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ελλάδας βρίσκεται από το 1998 σε υψηλότερο επίπεδο, ενώ η Τουρκία, υπό κανονικές συνθήκες, θα το διέλθει περίπου το 2025, άρα σήμερα πολύ πιο εύκολα μπορεί ακόμα και η κοινωνία της να λειτουργήσει απρόβλεπτα.
Σήμερα η Ελλάδα δαπανά ετησίως το εξαντλητικό (ήδη) 2,3% του ΑΕΠ της (2019) σε δαπάνες άμυνας, οι οποίες ανέρχονται σε 4,5 δισ. ευρώ! Για να καταλάβουμε το ύψος του μεγέθους αυτού θα πρέπει να το συγκρίνουμε με τα περίπου 5,5-6 δισ. τόκων που πληρώνουμε ετησίως για όλο το δημόσιο χρέος μας! Αντιστοίχως, η Τουρκία δαπανά ετησίως το 1,9% του ΑΕΠ της (2019) σε δαπάνες άμυνας, οι οποίες ανέρχονται στο ύψος των 10,7 δισ. ευρώ (2018). Η σημερινή, όμως, ένταση που επικρατεί στην περιοχή αναμένεται να αυξήσει τις δαπάνες για άμυνα και στις δύο χώρες τουλάχιστον κατά 50% μέχρι το 2024, φτάνοντας τις δαπάνες στην Τουρκία στα 15 δισ. ευρώ και στην Ελλάδα τα 6 δισ. ευρώ!
Συνεπώς, όλα τα δεδομένα συγκλίνουν στο ότι η επόμενη δεκαετία απαιτεί λεπτούς χειρισμούς.
Η αναγκαστική αύξηση των αμυντικών δαπανών στερεί αναπτυξιακούς πόρους, αν και κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η υπεράσπιση της εθνικής ακεραιότητας είναι από μόνη της μια αναπτυξιακή πρόνοια. Πάντως, δεν δημιουργούνται συνθήκες για μεγαλύτερο επηρεασμό της οικονομίας και αυτός είναι ένας επιπρόσθετος λόγος για την αποδραματοποίηση του θέματος. Όμως, ταυτοχρόνως, δημιουργείται και ένα λογικό υπόβαθρο ότι αξίζει τον κόπο η προσπάθεια για μια ειρηνική επίλυση των διαφορών (π.χ. διπλωματικά αμυντικά τείχη, Χάγη), αφού είναι πολύ πιο ορθολογική λύση για όλους και μάλιστα σε όρους κόστους-οφέλους, ιδίως μέσα στη δεκαετία. Ο μεγαλοϊδεατισμός, εξάλλου (τώρα από την πλευρά της Τουρκίας), σε μια σκληρά διεκδικούμενη περιοχή, όπως αυτή η γωνία του κόσμου που ζούμε, έχει αποδειχθεί ιστορικά –και για τους δύο λαούς– κακός σύμβουλος. Προφανώς, η ελληνική πλευρά πολύ θα ήθελε να αφεθεί ήσυχη να κοιτάξει το αναπτυξιακό της μέλλον. Αλλά θα πρέπει και οι γείτονες να σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Γι’ αυτό θα μας χρειαστούν χρόνος και υπομονή.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
ΜΙΑ ΝΕΑ ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΗ ΕΠΟΧΗ |
- 1 από 132
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |