ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Για μία σειρά από λόγους, που ορισμένοι έχουν συγκυριακό χαρακτήρα, η τιμή της ενέργειας αυξάνεται σημαντικά: αυξημένη συνολική ζήτηση, αύξηση του κόστους μεταφοράς, αλλά και γεωστρατηγικά ζητήματα (καθυστέρηση στην παράδοση του Nord Stream 2, δυσκολίες στην ανατολική Μεσόγειο, South Stream, πολιτικά προβλήματα στην Ουκρανία). Επίσης, παρατηρούνται ανακατατάξεις στην αγορά υγροποιημένου αερίου (δυσκολίες παράδοσης από την Αλγερία και ζήτηση από την Ασία). Παράλληλα, η κλιματική αλλαγή αύξησε τη ζήτηση της ενέργειας το καλοκαίρι και ενδεχομένως να συμβεί το ίδιο τον χειμώνα.
Στους παραπάνω λόγους προστίθεται και ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που αφορά τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας (μέσω δημοπρασιών χονδρικής) στην Ευρώπη και συνακόλουθα την ανάπτυξη χρηματοοικονομικών προϊόντων μελλοντικής εκπλήρωσης που καλύπτουν μελλοντικές παραδόσεις προϊόντων ενέργειας, όπως και η χρηματιστηριακή τιμολόγηση των δικαιωμάτων ρύπων. Οι τρόποι αυτοί τιμολόγησης της ενέργειας ανοίγουν την πόρτα σε στρατηγικές τιμολόγησης που αρκετές φορές περιέχουν κερδοσκοπία. Έτσι, ακόμα και αν μία χώρα της ευρωπαϊκής οικονομίας παράγει φθηνή ενέργεια, οι καταναλωτές (νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις) που δεν έχουν ιδιαίτερες συμβάσεις προμήθειας αντιμετωπίζουν ενιαίες υψηλές τιμές. Ένα ακόμα μείζον θέμα είναι αυτό της απόφασης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής που στην Ευρώπη είναι ιδιαίτερα έντονο, αν και όχι τόσο στις ΗΠΑ, στην Κίνα και Ινδία και στις άλλες αναπτυσσόμενες περιοχές.
Έτσι, όλο το σύστημα αποφάσεων δημιουργεί ένα «πράσινο» δίλημμα. Αφενός μεν επιθυμούμε να περιορίσουμε τη ρύπανση και γι’ αυτό υιοθετούμε «πράσινες» πολιτικές (κλείσιμο παραγωγής άνθρακα, λιγνίτη κ.λπ.) αφετέρου, όμως, οι πολιτικές αυτές έχουν ένα εξαιρετικά υψηλό οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Έτσι, οι Πράσινοι στη Γερμανία δεν είναι πολύ θετικοί στον Nord Stream. Αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό και στην ελληνική οικονομία, επειδή έχει εκτεταμένο τομέα παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη, ενώ δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας ακόμα. Οι τιμές του πετρελαίου εκτιμάται ότι για την Ελλάδα το 2021 θα αυξηθούν κατά 25%, το 2022 κατά 16%, αλλά το 2023 θα μειωθούν κατά 17%, για να σταθεροποιηθούν πλέον. Οι τιμές του αερίου το 2021 εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 68%, το 2022 κατά 46%, για να μειωθούν το 2023 κατά 27% και να σταθεροποιηθούν στη συνέχεια.
Φυσικά, πρέπει να σημειωθεί ότι οι τιμές δεν επηρεάζουν το σύνολο της οικονομίας με τα ίδια ποσοστά, διότι το θέμα είναι πόσο και πού χρησιμοποιείται η ενέργεια. Εάν, λοιπόν, παρακολουθήσουμε τον εναρμονισμένο δείκτη καταναλωτού ενέργειας (HCPI Energy), που λαμβάνει υπόψη του τις μεταβολές στο πετρέλαιο, στο αέριο και στους λοιπούς παράγοντες (φόρους κ.λπ.) που επηρεάζουν την τιμή της ενέργειας, θα διαπιστώσουμε ότι πράγματι το 2021 στην Ελλάδα οι τιμές θα αυξηθούν για το σύνολο του έτους κατά 7,4% σε σύγκριση με το 2020, ενώ στην ευρωζώνη κατά 10,5%. Το 2022 θα αυξηθούν κατά 1,8% στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και στη συνέχεια θα διατηρήσουν για τα επόμενα χρόνια το ίδιο σχετικά σταθερό μικρό ποσοστό αύξησης. Γενικά πάντως, στη δεκαετία 2020-2030, σε σύγκριση με τη δεκαετία 2010-2019, οι μέσες τιμές θα είναι αυξημένες κατά 18%. Όμως, θα πρέπει ιδιαίτερα να προσέξουμε ότι τη δεκαετία 2010-2019 οι μέσες τιμές ήταν αυξημένες σε σχέση με τη δεκαετία 2000 με 2009 κατά 86%. Με άλλα λόγια, είναι γεγονός ότι θα αντιμετωπίσουμε ένα αυξημένο ενεργειακό κόστος, αλλά σε σύγκριση με το παρελθόν η αναμενόμενη αύξησή του θα είναι μικρότερη.
Εκτιμούμε (με βάση τη χρήση του Global Model της Oxford Economics σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ) ότι κάθε αύξηση του HCPI κατά 10% μειώνει τον ρυθμό μεγέθυνσης κατά 0,1% και, μάλιστα, η μείωση αυτή επεκτείνεται και στα επόμενα χρόνια με μειούμενη ένταση. Το 2021, όμως, λόγω των εντυπωσιακών ρυθμών μεγέθυνσης, η αύξηση της τιμής της ενέργειας θα απορροφηθεί αφήνοντας μόνο τις αρνητικές επιπτώσεις στο εισόδημα των νοικοκυριών, με επιπτώσεις στο επίπεδο διαβίωσης των νοικοκυριών μεσαίου εισοδήματος. Τα επόμενα χρόνια αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι ελαφρά περισσότερο αισθητές.
Η αύξηση των τιμών της ενέργειας θα δημιουργήσει σε επίπεδο οικονομιών και επιχειρήσεων νικητές και νικημένους –και στην παγκόσμια οικονομία και στο εσωτερικό κάθε οικονομίας– και τελικά τα θέματα αναδιανομής εισοδήματος, ευημερίας και ανταγωνιστικότητας που θα δημιουργηθούν θα είναι σοβαρότερα από την αρνητική επίδραση στον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας. Εάν, μάλιστα, οι τιμές της ενέργειας πυροδοτήσουν ένα μέγεθος πληθωρισμού το οποίο θα οδηγήσει τις κεντρικές τράπεζες να αντιδράσουν αυξάνοντας το κόστος δανεισμού, τότε προχωράμε σε ένανν επόμενο κύκλο επιπτώσεων που αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο μελέτης.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 7 Νοεμβρίου 2021
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 134
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |