CAPITAL CONTROLS ΚΑΙ ΑΕΠ
Η ελληνική οικονομία παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει παρουσιάζει αξιοθαύμαστη αντοχή που οδηγεί σε εύλογα ερωτήματα από δημοσιογράφους[1]. Το σημείωμα αυτό εξηγεί ορισμένους από τους λόγους:
Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει ένα μοντέλο μιας υποθετικής οικονομίας το οποίο βασίζεται στις εξής παραδοχές:
α) Η κατανάλωση (δημόσια και ιδιωτική), οι κρατικές δαπάνες και οι επενδύσεις παραμένουν σταθερές, καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάλυσης,
β) Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές εξελίσσονται ως εξής:
i) Oι εισαγωγές είναι μεγαλύτερες από τις εξαγωγές κατά τη χρονική στιγμή έναρξης της ανάλυσης,
ii) Οι εισαγωγές είναι μικρότερες από τις εξαγωγές κατά τη χρονική στιγμή λήξης της ανάλυσης, και
iii) Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές μειώνονται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάλυσης, με τις εισαγωγές να μειώνονται συνολικά περισσότερο από τις εξαγωγές.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω σε μια τέτοια υποθετική οικονομία παρατηρούμε ότι αυξάνεται συνεχώς ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης είναι αρνητικός για όλη την περίοδο κατά την οποία οι εισαγωγές είναι μεγαλύτερες των εξαγωγών (αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο), μηδενίζεται όταν οι εισαγωγές είναι ίσες με τις εξαγωγές (ισοσκελισμένο εμπορικό ισοζύγιο) και γίνεται θετικός όταν οι εισαγωγές είναι μικρότερες από τις εξαγωγές.
Αυτό το φαινόμενο οφείλεται στο ότι το ΑΕΠ της χώρας διαμορφώνεται ως το άθροισμα της κατανάλωσης (ιδιωτικής και δημόσιας), των επενδύσεων, των δημοσίων δαπανών, των εξαγωγών και της διαφοράς από τις εισαγωγές. Με άλλα λόγια οι εισαγωγές εισέρχονται, όπως ήταν φυσικό, με αρνητικό πρόσημο στον υπολογισμό του ΑΕΠ. Άρα όταν μειώνονται, το ΑΕΠ αυξάνεται!
Διάγραμμα 1. Μεγέθυνση με βάση τις μεταβολές ισοζυγίου πληρωμών.
Η ελληνική οικονομία ομοιάζει αρκετά με αυτή την οικονομία ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες μετά τα capital controls, καθώς η κατανάλωση κυμαίνεται αρκετά σταθερή σε χαμηλά όμως επίπεδα. Επενδύσεις ουσιαστικά δεν υπάρχουν, και οι κρατικές δαπάνες παραμένουν σχετικά σταθερές. Σε μια οικονομία σαν αυτή που περιγράφεται, μια μείωση των εισαγωγών (π.χ. εξαιτίας των capital controls) οδηγεί σε βελτίωση του ΑΕΠ!! Εννοείται βεβαίως ότι τα capital controls πιέζουν το ΑΕΠ και λόγω της μείωσης της κατανάλωσης, κ.λπ. Σημειώνεται ότι μια παρόμοια οικονομία μπορεί να παρουσιάζει μεγέθυνση και αύξηση της ανεργίας!
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των capital controls είχαμε τις εξής εξελίξεις: α) εκδόθηκαν πάνω από 1 εκατομ. νέες χρεωστικές κάρτες κατά το μήνα Ιούλιο, ενώ πριν τους κεφαλαιακούς περιορισμούς εκδίδονταν κατά μέσο όρο κάτω από 100.000 κάρτες μηνιαίως, β) ο τζίρος σε POS των χρεωστικών καρτών υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι, γ) πενταπλασιάστηκαν οι νέοι κωδικοί χρήσης ηλεκτρονικής τραπεζικής e-banking, και δ) η ζήτηση για εγκατάσταση συσκευών POS εκτοξεύτηκε, ακόμα και από λιγότερο παραδοσιακούς κλάδους. Παρά το γεγονός ότι οι εξελίξεις αυτές αναμένονταν να είναι πολύ ωφέλιμες για την ελληνική οικονομία, πλήττοντας άμεσα τη φοροδιαφυγή, βελτιώνοντας τα φορολογικά έσοδα και κυρίως αυξάνοντας το καταγραφόμενο ΑΕΠ (!) κάτι τέτοιο δε φαίνεται να έχει συμβεί σε σημαντικό βαθμό μέχρι τώρα. Φαίνεται ότι η πλειονότητα των επιπλέον μη εγχρήματων συναλλαγών διενεργήθηκε σε σημεία πώλησης που ούτως ή άλλως εκδίδουν αποδείξεις, όπως τα σουπερμάρκετ και τα βενζινάδικα. Ωστόσο, αναμφισβήτητα μέρος των συναλλαγών της παράλληλης οικονομίας περνάνε πλέον στην κανονική οικονομία.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αν το ποσοστό της παραοικονομίας που θα περάσει στην εμφανή και μετρήσιμη οικονομία είναι μεγάλο, και δεν καταστραφεί κατά το πέρασμα αυτό, θα πρέπει να αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ. Βεβαίως, οι αυξήσεις αυτές δε σηματοδοτούν πραγματικές αυξήσεις του ΑΕΠ, αλλά αυξήσεις του καταγραφόμενου ΑΕΠ.
Σημειώνεται ένας τρίτος λόγος για τον οποίο η οικονομία εμφανίζει μια ικανοποιητική ανθεκτικότητα κυρίως στην κατανάλωση και τις εξαγωγές αποτελεί το γεγονός της κυκλικής ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία επηρεάζει και την ελληνική οικονομία (ανακαίνιση ακινήτων, νέα επιχειρηματική δραστηριοποίηση, κ.λπ.). Σε αυτό θα προστεθεί και η υπερκαταναλωτική «προστασία» του ευρώ που παρατηρήθηκε ιδίως το πρώτο εξάμηνο.
Σημειώνεται επίσης ότι μια αύξηση του καταγραφόμενου ΑΕΠ διορθώνει αυτόματα τις σχέσεις του ελλείμματος προς το ΑΕΠ και του χρέους προς το ΑΕΠ και διευκολύνει κατά πολύ την επάνοδο της χώρας στις αγορές και τις ξένες επενδύσεις.
Οι παραπάνω συλλογισμοί δε σημαίνουν ότι θα πρέπει να περιμένουμε θετικό ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το 2015 ή το 2016. Ωστόσο η παρατηρούμενη ύφεση θα είναι μικρότερη από όση αναμενόταν αρχικά λόγω μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας που προεκλίθη από την πολιτική αναταραχή, τα capital controls, κλ.π.
Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά; Η φόρμουλα υπολογισμού του ΑΕΠ δίνει «λάθος» μηνύματα σχετικά με την αύξηση της ανάπτυξης σε μια χώρα; Η απάντηση είναι ότι αυτή η λανθασμένη εκπομπή μηνυμάτων μπορεί να έχει μόνο βραχυχρόνιο χαρακτήρα. Εάν ο περιορισμός των εισαγωγών για οποιοδήποτε λόγο (βαριά ύφεση ή capital controls, δασμοί, κ.λπ.) συνεχιστεί επί μακρόν, διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση «πολιτικής υποκατάστασης των εισαγωγών» που μακροπρόθεσμα δημιουργεί ένα παραγωγικό πρότυπο αποκομμένο από το διεθνή καταμερισμό των έργων (μη ανταγωνιστικό μοντέλο ανάπτυξης) αλλά με μικρότερη ανεργία, εφόσον βέβαια βελτιωθεί το επίπεδο ζήτησης στη χώρα.
Ακούστε εδώ τη ραδιοφωνική εκπομπή του Βήμα FM (Ά. Ραβανός και Α. Παπαστάθης - 26/10/2015).
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 120
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |