ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2018

Εδώ και χρόνια παρακολουθούμε ένα σταθερό σενάριο αποτυχημένων προβλέψεων για την Ελληνική Οικονομία από το IFM, την EC, την κυβέρνηση, την Τράπεζα της Ελλάδος κ.τ.λ. Η αποτυχία αυτή αφορά κυρίως την εξέλιξη του ΑΕΠ και συνακόλουθα τις υπόλοιπες βασικές οικονομικές μεταβλητές. Οικονομίες όμως στις οποίες δεν υπάρχει επαρκής προβλεψιμότητα είναι πολύ δύσκολες για να γίνουν σχέδια επενδύσεων, να αναπτυχθούν εποικοδομητικές οικονομικές συμπεριφορές και να είναι ελκυστικές στο ξένο κεφάλαιο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ζητούμενο στις προβλέψεις δεν είναι απαραιτήτως η πρόβλεψη θετικών ρυθμών μεγέθυνσης αλλά η ακριβής πρόβλεψη ανεξαρτήτως εάν έχει θετικό ή αρνητικό πρόσημο.

Παροιμιώδης ήταν η αποτυχία των προβλέψεων το 2017. Η κυβέρνηση ξεκίνησε με ένα εντυπωσιακά +2,6% για να φθάσει τελικά η πραγματικότητα να προσγειωθεί στο 1,4%. Δεν κάνουν βεβαίως όλοι λανθασμένες προβλέψεις. Υπάρχουν ανεξάρτητες κυρίως δεξαμενές σκέψης (πανεπιστήμια κ.τ.λ.) που συνήθως προβλέπουν με σχετική ακρίβεια τις οικονομικές εξελίξεις. Μερικές φορές οι διαφορές στις εκτιμήσεις είναι τέτοιες ώστε φτάνουμε στο σημείο να πιστεύψουμε ότι η αποτυχία των προβλέψεων συνδέεται με αλλότριους σκοπούς: εάν π.χ. θέλουμε να «διευκολύνουμε» μία κυβέρνηση να πάρει μία θετική απόφαση σε ένα μείζων θέμα (βλέπε το κλείσιμο μίας αξιολόγησης κ.τ.λ.), τότε θετικό ρόλο παίζουν κάποιες αισιόδοξες προβλέψεις. Εάν αντιθέτως θέλουμε να πιέσουμε προς την κατεύθυνση ανάληψης αρνητικών δημοσιονομικών μέτρων, τότε ενδεχομένως να εξυπηρετούσε η δημοσιοποίηση συντηρητικών προβλέψεων. Έτσι και αλλιώς συζητάμε για διαφορές στις προβλέψεις που είναι εύκολα διαχειρίσιμες με ελαφρά μεταβολή κάποιων υποθέσεων.

Τώρα το IMF διατύπωσε τις καινούργιες προβλέψεις του για την πορεία των οικονομιών ανά τον κόσμο συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής.

Από τον Νοέμβριο του 2017 μέχρι σήμερα το IMF έχει υποβαθμίσει την πρόβλεψη του ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το 2018 από το 2,6% στο 2% για να εξελιχθεί σε 1,8% το 2019.

Οι δικές μας (της ερευνητικής ομάδας του υπογράφοντος) προβλέψεις για το 2018 θέτουν ένα διάστημα εμπιστοσύνης στον ρυθμό μεγέθυνσης που κυμαίνεται από +1,6% έως +1,9%.

Αυτοί οι ρυθμοί ουσιαστικά προβλέπουν κάτι καλύτερο από μία παράταση της στασιμότητας!

Γιατί όμως δε μπορεί να απελευθερωθεί προς τα εμπρός η ελληνική οικονομία και να ανακάμψει γρηγορότερα; Πρώτο διότι ζούμε και θα συνεχίσουμε να ζούμε μέσα σε ένα βαρύ πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής το οποίο κατ’ αρχήν προβλέπεται να διατηρηθεί μέχρι το 2022. Αυτό συνεπάγεται ένα βαρύ φορολογικό πρόγραμμα που εδώ και καιρό η Ελληνική κοινωνία δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει (1-2 δις ευρώ ληξιπρόθεσμα δημιουργούνται κάθε χρόνο!). Δεύτερο διότι οι συνθήκες του ισοζυγίου πληρωμών δεν βελτιώνονται αρκετά αφού οι εξαγωγές δεν ανακάμπτουν με τρόπο ισχυρό και οι εισπράξεις του τουρισμού δεν είναι αρκετές. Άρα διατηρούνται τα capital controls. Τρίτο διότι το τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε αρκετά δύσκολη θέση και δε μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη. Τέταρτο διότι ο τοπικός γεωστρατηγικός παράγοντας αυξάνει την αβεβαιότητα άρα και τον συστηματικό κίνδυνο και όλοι είναι πιο διστακτικοί. Πέμπτο διότι το διεθνές οικονομικό κλίμα γίνεται πιο γκρίζο λόγω του εμπορικού πολέμου και του ανοδικού επιτοκιακού κύκλου και της αυξανόμενης γεωστρατηγικής αβεβαιότητας.

Τέλος, έκτο, γιατί ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού και κοινωνικού συστήματος βρίσκεται μέσα σε μία συνεχή αμφισημία για το εάν πρέπει να υποστηρίξει υγιή δημιουργικότητα, την επιχειρηματική πρωτοβουλία και την αξιοποίηση της καινοτομίας και συγχρόνως αυξάνεται η πόλωση.

Για όλους αυτούς τους λόγους η θέση της Ελλάδος στον διεθνή καταμερισμό των έργων συνεχίζει να υποχωρεί. Χρειαζόμαστε επειγόντως μεσομακροπρόθεσμη προοπτική αισιοδοξίας.

Πηγή - 1^η Δημοσίευση: Εφημερίδα Πρώτο Θέμα (22/04/18)