ΘΑ ΧΑΛΑΡΩΣΕΙ Η ΕΥΡΩΠΗ;

Όταν στα οικονομικά αναφερόμαστε στα ζητήματα «χαλάρωσης», αναφερόμαστε σε δύο κομβικά θέματα: Το πρώτο είναι η πειθαρχία που αφορά κυρίως τα δημοσιονομικά και εξωτερικά ελλείμματα. Το δεύτερο είναι η νομισματική πολιτική που σχετίζεται άμεσα με το πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης το λεγόμενο QE το οποίο το χειρίζεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην περίπτωση της Ευρωζώνης.

Η δημοσιονομική χαλάρωση συνδέεται με την ύπαρξη «δημοσιονομικού χώρου» δηλαδή την ύπαρξη δημοσιονομικών πλεονασμάτων τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την άσκηση ενεργής δημοσιονομικής πολιτικής (π.χ.  δημόσιες επενδύσεις ή επενδύσεις στην εκπαίδευση). Όλοι γνωρίζουμε ότι η Γερμανία έχει αυτήν την δυνατότητα. Εάν προχωρήσει η πολιτική αυτή έστω και μόνο από την Γερμανία, ο ρυθμός μεγέθυνσης όλης της Ευρώπης θα ενισχυθεί. Άλλες χώρες που έχουν παρόμοια δυνατότητα στην Ευρώπη είναι η Σουηδία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και τελευταίως και η Ελλάδα (!) η οποία είναι βεβαίως μία ειδική κατάσταση λόγω των υποχρεώσεών της απέναντι στους πιστωτές της.

Η διατήρηση των πλεονασμάτων στα εθνικά σεντούκια έχει αρνητικές επιπτώσεις αφού δεν αυξάνονται οι ρυθμοί μεγέθυνσης, δε βελτιώνεται η παραγωγικότητα, τα επιτόκια διατηρούνται χαμηλά και το τραπεζικό σύστημα δεν απολαμβάνει τις θετικές εξελίξεις και τέλος δε δίνεται η δυνατότητα να βελτιωθεί η ανισοκατανομή του εισοδήματος. Πάντως βελτιώνεται η πιστοληπτική βαθμολόγηση των χωρών που έχουν πλεονάσματα.

Στα θετικά της μη χρήσης των πλεονασμάτων βρίσκεται η μείωση του δημόσιου χρέους και η απομάκρυνση του κινδύνου του πληθωρισμού (έτσι και αλλιώς είναι χαμηλός). Πάνω απ’ όλα όμως δίνεται η δυνατότητα να ικανοποιείται το αίσθημα ασφάλειας των ψηφοφόρων των πλεονασματικών χωρών που αποτελεί και τη συνθήκη επανεκλογής των εθνικών κυβερνήσεων που παίρνουν τις αποφάσεις.

Η διαφορετικότητα στις απόψεις Macron και Merkel φθάνει βεβαίως και στο ζήτημα της διαχείρισης των πλεονασμάτων. Η Γαλλική ελλειμματικότητα θα ήθελε να δει την Γερμανική πλεονασματικότητα να έρχεται προς βοήθειά της αφού η οικονομική διασυνδεσιμότητα των χωρών τους είναι γεγονός. Σήμερα πάντως η ελλειμματικότητα της Γαλλίας βοηθά (!!) την Γερμανία να διατηρεί τα πλεονάσματά της (!).

Όμως εάν στη Γερμανική κυβέρνηση εισέλθουν τελικά οι Φιλελεύθεροι η προοπτική αυτή θα απομακρυνθεί ακόμα περισσότερο.

Εκτιμούμε ότι η διάσταση των απόψεων για την Ευρωπαϊκή χαλάρωση δε θα έχει αίσιο φιλογαλλικό τέλος. Να είναι ευτυχείς οι Γάλλοι να «πάρουν» ένα θετικό χαρακτήρα για τον νέο ESM παρόλο που ούτε και αυτό το θέμα φαίνεται ότι θα κινηθεί προς την κατεύθυνση της αναδιανομής του κινδύνου αλλά θα παραμείνει περισσότερο στην κατεύθυνση της τήρησης των δημοσιονομικών υποχρεώσεων των κρατών μελών.

Η Ελληνική οικονομία πάντως θα ήθελε να δει μία μορφή «χαλάρωσης» αφού θα αυξήσει τις αναπτυξιακές μας δυνατότητες.

1η δημοσίευση: Εφημερίδα "Ελευθερία του Τύπου" της Κυριακής (12/11/2017)