600 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ Η «ΜΟΛΥΝΣΗ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΪΟ

Τουλάχιστον 500-600 εκατ. ευρώ από την φετινή ανάπτυξη θα «ροκανίσει» ο κορονοϊός με βάση τα μέχρι σήμερα δεδομένα, τονίζει στο liberal.gr ο Παναγιώτης Πετράκης. Αν η κατάσταση επιδεινωθεί οι προβλέψεις ανατρέπονται και οι επιπτώσεις προφανώς θα είναι πολύ μεγαλύτερες, απαντά ο καθηγητής Οικονομικών στο ΕΚΠΑ, που προς το παρόν, προβλέπει για φέτος ένα φρένο 0,3% στον ρυθμό ανάπτυξης, προσθέτοντας με νόημα ότι ίσως ήρθε η ώρα για χαλάρωση ορισμένων δημοσιονομικών κανόνων και όχι μόνο στην Ελλάδα.

Αποτιμώντας τις επιπτώσεις με βάση την «φωτογραφία» της στιγμής, μιλά για μια απώλεια της τάξης του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ, με ένα 30% να αφορά μείωση των τουριστικών εισπράξεων και το υπόλοιπο αρνητικές επιπτώσεις στην κατανάλωση σε τομείς, όπως εστίαση και ψυχαγωγία. Ειδικά στο μέτωπο του τουρισμού, με βάση την μεθοδολογία που εφαρμόζει για να μετρήσει τις επιπτώσεις, μιλά για μια απώλεια 150 εκατ. ευρώ τουριστικού προϊόντος, ποσό, που όπως λέει, μπορεί και να είναι συντηρητικό, με την μεγαλύτερη ζημιά να υφίστανται τουριστικές επιχειρήσεις που έχουν πολύ στενές σχέσεις με την Κίνα.

Επίσης εφόσον η αναταραχή στις χρηματαγορές δεν προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, θεωρεί ότι δεν υπάρχει προφανής λόγος να ανασταλούν μεγαλεπήβολα επενδυτικά σχέδια, καθώς αυτά γίνονται με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Στα θετικά παραθέτει και το γεγονός, ότι επειδή ακριβώς η Ελλάδα δεν αποτελεί τμήμα της παγκόσμιας αλυσίδας παραγωγής, αυτό λειτουργεί για την ίδια προστατευτικά.

- Σύννεφα αρχίζουν να συγκεντρώνονται πάνω από τη ελληνική οικονομία, όσο εξαπλώνεται ο κορονοϊός. Έχετε εκτιμήσεις ποια μπορεί να είναι η επίπτωση με βάση τα σημερινά δεδομένα; 

Καταρχήν τα σημερινά δεδομένα δείχνουν μείωση των κρουσμάτων στην Κίνα και σταθεροποίηση των κρουσμάτων στην Δύση- πλην Ιταλίας, Ελλάδας και πιθανώς κάποιων ακόμη χωρών. Επομένως υπάρχει μια διαφορά φάσης σχετικά με την εξάπλωση του ιού μεταξύ Κίνας και Δύσης. Επίσης το σενάριο μετριοπαθούς εξέλιξης της ασθένειας προβλέπει ότι τα κρούσματα θα φτάσουν το 1.000.000 σε όλο τον πλανήτη, από 90.000 που έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί.

Μπροστά λοιπόν στην εξάπλωση του ιού και τον κίνδυνο επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, η μία μετά την άλλη οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες ανακοινώνουν νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης με μειώσεις επιτοκίων. Το έκανε η FED αντιδρώντας με αυτό τον τρόπο στις απειλές για την παγκόσμια οικονομία, το έκανε η Τράπεζα του Καναδά, στον χορό ετοιμάζονται να μπουν η Ευρώπη, η Ιαπωνία, η Ν.Κορέα και γενικά οι μειώσεις των επιτοκίων βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη.

Σε αυτή την συγκυρία, το βασικό σενάριο για την παγκόσμια ανάπτυξη είναι ότι αυτή θα κυμανθεί φέτος μεταξύ 2,75%-3%. Στην πράξη η επιδημία του κορωνοιού, με βάση πάντα την "φωτογραφία" της στιγμής, θα προκαλέσει μια σχεδόν ομοιόμορφη μείωση στο ΑΕΠ των χωρών κατά 0,3%.

Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, εκτιμάται ότι το ΑΕΠ θα μειωθεί μέχρι 0,3% σε ετήσια βάση. Να υπολογίζουμε δηλαδή μια απώλεια της τάξεως των 500-600 εκατ ευρώ στο ΑΕΠ. Ενα 30% από αυτά θα προέλθει από την μείωση των τουριστικών εισπράξεων και το υπόλοιπο θα αφορά αρνητικές επιπτώσεις στην κατανάλωση σε τομείς, όπως εστίαση, ψυχαγωγία, κλπ.

- Επομένως εκτιμάτε ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα κυμανθεί 0,3% χαμηλότερα του 2,4% που προβλέπει η Κομισιόν και 2,8% που είχε βάλει ως στόχο η κυβέρνηση, σωστά; 

Ναι, θα είναι 0,3% κάτω από τον στόχο των Βρυξελλών και της κυβέρνησης. Επαναλαμβάνω όμως, η εκτίμηση αφορά την «φωτογραφία» της στιγμής. Αν το φαινόμενο προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, δηλαδή ανατραπούν οι προβλέψεις και τα κρούσματα ξεπεράσουν το 1.000.000, τότε προφανώς και οι επιπτώσεις για την Ελλάδα θα είναι πολύ μεγαλύτερες. Εάν η επιδημία πάρει διαστάσεις, θα προκληθεί μια δομική αλλαγή στο υπόδειγμα, η οποία προς το παρόν είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Οι εκτιμήσεις έχουν γίνει με την παραδοχή ότι το φαινόμενο θα είναι παροδικό, οι επιπτώσεις του ελεγχόμενες και το δημοσιονομικό κόστος θα περιοριστεί στα προληπτικά μέτρα υγιεινής. Θα πρέπει πάντως να αναφέρουμε και ένα καλό σενάριο όπου τα παγκόσμια «αντιμετρα» είναι τόσο ισχυρά ώστε μπορεί να σβήσουν γρήγορα τα αρνητικά των πρώτων τεσσάρων μηνών του έτους. Είναι πάντως πιο  λογικό να αναμένουμε ότι η επιστροφή στην τάση ανάπτυξης να γίνει με αργό τρόπο.

- Μπορείτε να εκτιμήσετε με βάση το υπόδειγμα πόσο θα πληγεί ο τουρισμός ; 

Η Ελλάδα δέχτηκε πέρυσι περίπου 31 εκατ. τουρίστες με τις εισπράξεις να κυμαίνονται σε περίπου 18 δισ. ευρώ. Εάν λοιπόν επιχειρήσουμε μια σύγκριση με τις επιπτώσεις που είχαν προκληθεί στις τουριστικές αφίξεις το 2004 με τον ιό SARS, τότε προκύπτει ότι θα χαθούν γύρω στα 150 εκατ. ευρώ τουριστικού προϊόντος. Βεβαίως οι συνθήκες το 2004 ήταν διαφορετικές, η Κίνα ήταν μια λιγότερο παγκοσμιοποιημένη οικονομία και οι Κινέζοι ταξίδευαν λιγότερο ανά τον κόσμο απ’ ότι σήμερα. Το παραπάνω ποσό επομένως μπορεί να είναι και συντηρητικό. Σίγουρα ορισμένες τουριστικές επιχειρήσεις που έχουν πολύ στενές σχέσεις με την Κίνα θα υποστούν μεγαλύτερες επιπτώσεις εάν βεβαίως η κρίση επεκταθεί στους κρίσιμους  εποχιακούς μήνες. Εκτιμώ πάντως ότι με βάση την σημερινή κατάσταση, μπορεί να πληγεί ο τουρισμός από τις γεωπολιτικές εντάσεις παρά από τον κορονοϊό.

Ξέρω ότι όλα τα παραπάνω νούμερα φαντάζουν μικρά ωστόσο σκεφτείτε ότι οι εκτιμήσεις έγιναν με την παραδοχή ότι η ζημιά θα επηρεάζει μόνο το α' τρίμηνο, άντε και ένα-δύο μήνες από το επόμενο. Στην συνέχεια και εφόσον η εξάπλωση του ιού έχει στο μεταξύ συγκρατηθεί, η οικονομία θα κινηθεί ανοδικά, άρα σε ετήσια βάση η επίπτωση από το α’ 4μηνο, θα είναι μικρότερη. Αυτές οι επιπτώσεις που τώρα φαίνονται μεγάλες σε τριμηνιαία βάση  σε ετήσια βάση θα είναι αρκετά μικρότερες.

- Εξαγωγές και επενδύσεις θα επηρεαστούν; 

Στο μέτωπο των εξαγωγών, εφόσον περιοχές των εξαγωγικών προορισμών της χώρας δεν μπουν σε καραντίνα και για μεγάλο διάστημα, καθώς επίσης εφόσον δεν συμβεί στην Ελλάδα κάτι αντίστοιχο με την Ιταλία, παγώνοντας δηλαδή την παραγωγή, δεν βλέπω κάποια σημαντική ζημιά. Επίσης εφόσον η αναταραχή στις χρηματαγορές δεν προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις (που ήδη βλέπουμε τα χαμηλά τους) δεν υπάρχει προφανής λόγος να ανασταλούν μεγαλεπήβολα επενδυτικά σχέδια.

Μην ξεχνάτε ότι αυτά γίνονται με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Στον αντίποδα, οι μεταφορές, αεροπορικές και ναυτιλία είναι μια ειδική περίπτωση που πρέπει να προσεχθούν διότι υφίστανται σημαντικές ζημιές, όπως και τα ακίνητα ως αμυντικός όμως τομέας.

Ίσως ήρθε η ώρα για χαλάρωση ορισμένων δημοσιονομικών κανόνων και όχι μόνο στην Ελλάδα. Ας μην περιμένουμε η νομισματική πολιτική να τα κάνει όλα και πιθανΌν είναι μια ευκαιρία να κριθεί η ζυγαριά προς όφελος της δημοσιονομικής πολιτικής και ιδιαίτερα των δαπανών υγείας. Ένα ακόμη θετικό στοιχείο, όσο και αν ακούγεται οξύμωρο, είναι ότι επειδή ακριβώς η Ελλάδα δεν αποτελεί τμήμα της παγκόσμιας αλυσίδας παραγωγής, αυτό λειτουργεί για την ίδια προστατευτικά. Οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολύ πιο εσωστρεφείς. Δεν είναι εκτεθειμένες όπως οι αμερικανικές, οι γερμανικές ή οι γαλλικές, που όντας διεθνοποιημένες, έχουν τεράστια παραγωγή και επειδή μεγάλος μέρος εξαρτημάτων και άλλων τμημάτων του εξοπλισμού τους, προέρχεται από την Κίνα, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τις παραγγελίες τους ή αυξημένα κόστη, αφού αναγκάζονται να στραφούν σε άλλους ακριβότερους προμηθευτές.

Πρώτη δημοσίευση: Liberal.gr