11 χρόνια μετά την κρίση του 2010, ούτε εμείς, ούτε η Ευρώπη και ο κόσμος είμαστε στην ίδια αφετηρία. Οι κοινωνίες και οικονομίες έχουν αλλάξει σημαντικά. Καταρχήν οι δύο απανωτές κρίσεις (χρηματοπιστωτική και COVID) δημιούργησαν ένα νέο περιβάλλον. Από εδώ και πέρα, πολλά θα εξαρτηθούν από την μεταβολή των πολιτικών συσχετισμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το εάν θα συνεχιστεί η σημερινή παρούσα οικονομική πολιτική και χαλάρωση ή θα περάσουμε πάλι σε λογικές δημοσιονομικού περιορισμού. Η έννοια της κηδεμονίας και της επιτήρησης, πάντως, δεν θα πρέπει να συγχέεται με την έννοια της κοινότητας (Ευρωπαϊκή Ένωση) των συμμαχιών και των διεθνών συνεργασιών. Ο κόσμος που έρχεται, μόνο μεγάλες κρατικές οντότητες μπορεί να δέχεται, όπου μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Γαλλία κ.τ.λ.) θα πρέπει να αναζητήσουν πολύ μεγαλύτερες ενότητες κρατικής ισχύος για να ενταθούν. Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει για τις πολύ μικρότερες χώρες όπως η δικιά μας. Το σχετικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντούμε κάθε φορά αν οι πολιτισμικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητές μας είναι συμβατές με τις απαιτήσεις μίας αξιοπρεπούς διεθνούς παρουσίας η οποία θα κερδίζει θέσεις στη διεθνή κατάταξη.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Πελοπόννησος, 23 Απριλίου 2021