ΤΟ 2023 ΚΑΙ ΔΥΟ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ 2024
Συνήθως τα σημειώματά μας αυτά αναφέρονται στην οικονομία, αλλά σήμερα θα αρχίσουμε λίγο αντίστροφα, ανιχνεύοντας το ευρύτερο περιβάλλον της.
Από το 2008 ο κόσμος βιώνει συνεχώς σημαντικές αναταραχές. Η κρίση του 2008-2012 δημιούργησε την αίσθηση του μέγιστου οικονομικού κινδύνου και μόνο η βαριά παρέμβαση του κράτους αποσόβησε τα χειρότερα.
Η COVID-19 ήρθε να καταφέρει βαρύ πλήγμα στην παγκοσμιοποίηση και στη διεθνή συνεργασία, αλλά και να αιφνιδιάσει τις οικονομικές Αρχές που είχαν να αντιμετωπίσουν έναν πρωτοφανή εξωγενή κίνδυνο ανατροπής της οικονομικής πραγματικότητας.
Ο πληθωρισμός, που ήρθε αμέσως μετά, σχετίστηκε με τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής που ακολούθησε, αλλά και με τις βαριές ανατροπές στις εφοδιαστικές αλυσίδες, όπως και με την κλιματική ανατροπή στις τιμές των τροφίμων. Από κοντά ήρθε η όξυνση των μεταναστευτικών ροών, που συνδέθηκαν και με την κλιματική κρίση (το 2023 είναι η χρονιά που αντικαταστάθηκε ο όρος «κλιματική αλλαγή» με τον όρο «κλιματική κρίση»). Η κλιματική αλλαγή έκανε έντονη την παρουσία της κυρίως μέσω της επίτασης του φαινομένου του El Nino, που διεύρυνε τις ξηρασίες και τις πλημμύρες στον παγκόσμιο Νότο.
Όμως, το μεγάλο γεγονός του Ευρωπαϊκού πολέμου (Ρωσίας-Ουκρανίας) έφερε ως αποτέλεσμα την ενεργειακή κρίση, άρα και την επίταση των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά και την επαναχάραξη της ευρωπαϊκής πορείας, ενώ άνοιξε την πόρτα και στη στρατικοποίηση των ευρωπαϊκών (και όχι μόνο) οικονομιών.
Ο πόλεμος στη Γάζα ήρθε να θυμίσει το μακροχρόνιο πρόβλημα της νοτιοανατολικής Μεσογείου, επιτείνοντας τη γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας, ενώ φαίνεται ότι, ευτυχώς, οι τουρκικές εκλογές περισσότερο σταθεροποίησαν παρά αποσταθεροποίησαν τον αναθεωρητικό παίκτη της περιοχής.
Σε τεχνολογικό επίπεδο, ο κόσμος αρχίζει να συνειδητοποιεί τη δύναμη των εφαρμογών της παγκόσμιας διασύνδεσης και της τεχνητής νοημοσύνης αλλά είμαστε ακόμα μακριά από το να μπορέσουμε να προδιαγράψουμε τις ακριβείς επιπτώσεις της. Οι μεγάλοι παίκτες, οι καινοτόμες εταιρείες και οι Αρχές (ΗΠΑ και Ευρώπη) προσπαθούν να αντιληφθούν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να επιδράσουν στον χώρο, με γνώμονα (για τους θεσμικούς) την προστασία της ιδιωτικότητας και του τρόπου λήψης των κρίσιμων αποφάσεων, που αγγίζουν τον ατομικό τρόπο σκέψης και δημοκρατικής λειτουργίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το 2024 θα έχει δύο όψεις. Μία οικονομική, που σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο εμφανίζει στοιχεία σταθεροποίησης, και μία πολιτική-γεωστρατηγική, που σε διεθνές επίπεδο θα διατηρήσει στοιχεία αναταραχής και ανατροπής.
Η προσγείωση των διεθνών οικονομιών (κυρίως ΗΠΑ, Ευρώπη, Κίνα) σε χαμηλότερους αλλά πάντως θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι το βασικό σενάριο. Η πιθανότητα ύφεσης (ΗΠΑ, ευρωζώνη) έχει μειωθεί 50%-60% (ευρωζώνη), παρόλο που η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή. Σε συνδυασμό με την αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων και τη μείωση του πληθωρισμού (και των προσδοκιών γι’ αυτόν), δημιουργείται ένα διεθνές περιβάλλον σχετικής οικονομικής σταθερότητας.
Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές θα παραμείνουν επιφυλακτικοί για δύο βασικούς λόγους. Ο ένας είναι η ύπαρξη του γεωστρατηγικού και πολιτικού κινδύνου, ο οποίος φαίνεται να βρίσκεται υψηλά το 2024. Αυτό οφείλεται σε τέσσερις λόγους. Ο πρώτος σχετίζεται με την Ουκρανία, όπου είναι πολύ δύσκολο η Ευρώπη και το Κίεβο να μπορούν να δεχτούν την κατοχύρωση των εδαφικών κερδών της Ρωσίας. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να ενηλικιωθούν γεωστρατηγικά, κάτι που με τη σειρά του σχετίζεται με την αύξηση της στρατιωτικοποίησης των οικονομιών τους και την αντιμετώπιση των αλλαγών πολιτικής κυρίως στις ΗΠΑ, εάν επικρατήσουν οι Ρεπουμπλικάνοι και ιδίως ο Τραμπ. Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές εκλογές θα φέρουν ενδυναμωμένες τις δυνάμεις της Κεντροδεξιάς και Δεξιάς, οι οποίες τροφοδοτούνται και από τα απόνερα του πληθωρισμού και από τις συνεχιζόμενες μεταναστευτικές ροές. Ήταν ευτύχημα ότι οι βασικές αρχές του νέου δημοσιονομικού συμφώνου και της μεταναστευτικής πολιτικής ήδη συμφωνήθηκαν το 2023, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε το 2024 για να δούμε πού θα ισορροπήσουν οι κρίσιμες διαφορετικές απόψεις στο θέμα (Βοράς-Νότος). Εξάλλου και για το θέμα της Γάζας θα πρέπει να περιμένουμε να εξελιχθεί, διότι εκεί (στο Ισραήλ) τις αποφάσεις τις λαμβάνει μια πολιτική ηγεσία που βρίσκεται υπό πίεση και αυτό μας κάνει σκεπτικούς.
Ο ανθρώπινος απολογισμός είναι πολύ οδυνηρός για να μην αντιλαμβανόμαστε ότι η διόγκωση του ανθρωπιστικού προβλήματος μεγεθύνει τα μεσομακροπρόθεσμα προβλήματα στην περιοχή. Η συνέχιση της τραγωδίας θα αποδυναμώσει διεθνώς πολιτικά το Ισραήλ και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να εισέλθουν στο πολεμικό παιχνίδι και άλλες δυνάμεις.
Ως ευχή, θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε τη σκέψη να επιβεβαιωθούν οι οικονομικές εκτιμήσεις μας για το 2024 και να μην εκραγούν οι γεωστρατικοπολιτικοί και κλιματικοί κίνδυνοι του 2024.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Real News, 2 Ιανουαρίου 2024
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 132
- ›
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |