Επαγγέλματα για το 2030

Πάντα οι λίστες των επαγγελμάτων που αναμένεται να έχουν ζήτηση στο μέλλον, τα λεγόμενα «επαγγέλματα του μέλλοντος», προσελκύουν το ενδιαφέρον και όχι χωρίς λόγο. Δείχνουν τις τάσεις της αγοράς εργασίας και έτσι βοηθούν όχι μόνο τους νέους στον επαγγελματικό προσανατολισμό τους, αλλά και όσους ήδη βρίσκονται στην αγορά εργασίας, προκειμένου να βελτιώσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, ώστε να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικοί.

Για τον λόγο αυτό, παρουσιάζουμε εδώ τα 16 επαγγελματικούς τομείς του μέλλοντος, όπως τα παρουσιάζει η εφημερίδα «Καθημερινή». Όπως επισημαίνεται, ο κατάλογος αυτός είναι δυναμικός, με την έννοια ότι ανανεώνεται από καιρού εις καιρόν. Επίσης, παρά το ότι ορισμένα επαγγέλματα είναι λίγο-πολύ άγνωστα στη χώρα μας, αυτό είναι πιθανό να αλλάξει στο άμεσο μέλλον. Τέλος, με την κατάλληλη εξειδίκευση μέσω ενός μεταπτυχιακού ή και προγράμματος διά βίου εκπαίδευσης, μπορεί κανείς να γίνει ανταγωνιστικός στον κλάδο του.

Οι επαγγελματικοί κλάδοι είναι οι εξής:

1. Ρομποτική (Robotics)

Είναι διεπιστημονικός κλάδος, με την έννοια ότι συνδυάζονται οι επιστήμες της πληροφορικής και της μηχανικής. Οι μηχανικοί ρομποτικής (robotics engineers) βοηθούν στη δημιουργία ρομποτικών συστημάτων που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση ανθρώπινων και μη ανθρώπινων καθηκόντων. Είναι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό, την κατασκευή, τη συντήρηση και την επισκευή ρομπότ, καθώς και για τη διεξαγωγή έρευνας και την ανάπτυξη νέων εφαρμογών για υπάρχοντα ρομπότ. Στον κλάδο της ρομποτικής αναπτύσσονται σταδιακά και άλλες ειδικότητες που αφορούν την «ηθική» του συγκεκριμένου τομέα, την ψυχολογία ή ακόμη και την παρακολούθηση.

2. Τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence)

Η τεχνητή νοημοσύνη αναφέρεται στην ικανότητα μιας μηχανής να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως είναι η μάθηση, ο σχεδιασμός και η δημιουργικότητα. O business Intelligence Developer είναι ένας επαγγελματίας που σχεδιάζει, αναπτύσσει και εφαρμόζει λύσεις επιχειρηματικής ευφυΐας. Οι αρμοδιότητές του περιλαμβάνουν από τον σχεδιασμό λύσεων «επιχειρηματικής ευφυΐας» και την απάντηση σύνθετων ερωτημάτων που τίθενται, μέχρι την παρουσίαση των πληροφοριών που προκύπτουν από τη σύνθετη επεξεργασία μέσω αναφορών και οπτικοποίησης. Ο Artificial Intelligence Specialist και ο Chatbot Specialist συγκαταλέγονται επίσης στα δημοφιλή επαγγέλματα του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.

3. Επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα (Augmented and Virtual Reality – ΑR & VR)

Στην επαυξημένη πραγματικότητα υπάρχει μείξη του πραγματικού και του ψηφιακού κόσμου. Και τι δεν χωράει ο συγκεκριμένος τομέας: από «εικονικό καθηγητή» μέχρι τον επαγγελματία που θα σχεδιάσει τον εικονικό πωλητή προϊόντων στο επίσης εικονικό κατάστημα. H εκπαίδευση εξ αποστάσεως είναι μια δραστηριότητα που κερδίζει συνεχώς έδαφος, ειδικά μετά την πανδημία. Οι προβλέψεις δείχνουν ταχύτατη εξέλιξη με τη βοήθεια της επαυξημένης πραγματικότητας, μέσω της οποίας ο μαθητής θα φοιτά σε μια εικονική αίθουσα χωρίς στην πραγματικότητα να μετακινείται από το σπίτι του. Digital Cultural Heritage Experts, Εducational Technology Experts, Real – Virtual Transfer Shop Managers μερικά από τα επαγγέλματα που αναφέρονται ως παραδείγματα στον τομέα της επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας.

4. 3D & 4D Εκτύπωση & Μοντελοποίηση (3D and 4D printing & modelling)

Η τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing) είναι μια μέθοδος προσθετικής κατασκευής με την οποία κατασκευάζονται αντικείμενα μέσω της διαδοχικής πρόσθεσης επάλληλων στρώσεων ειδικών υλικών. Επάγγελμα της συγκεκριμένης κατηγορίας: Digital Product Architects, ειδικoί στη βιολογική μοντελοποίηση. Ή και «massive 3D printed building designers». Όταν αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο «εκτυπωμένο» ακίνητο του πλανήτη καλύπτει επιφάνεια μεγαλύτερη από 3.200 τετραγωνικά μέτρα, σίγουρα γίνεται κατανοητό το ενδιαφέρον για την απασχόληση του επαγγελματία που θα ξέρει να σχεδιάζει αυτά τα ακίνητα.

5. Κβαντική υπολογιστική (Quantum Computing)

Η κβαντική υπολογιστική είναι μια ταχέως αναδυόμενη τεχνολογία που αξιοποιεί τους νόμους της κβαντικής μηχανικής για να λύσει σε πολύ λίγο χρόνο προβλήματα πολύ περίπλοκα για τους κλασικούς υπολογιστές. O quantum research specialist βοηθά στην επίλυση προβλημάτων. Στην έρευνά του κάνει επιστημονικές υποθέσεις με βάση την κβαντική θεωρία και στη συνέχεια διεξάγει πειράματα για να ελέγξει εάν οι λύσεις του λειτουργούν. Quantum Data Scientists και cybersecurity experts επίσης μπαίνουν στον σχετικό κατάλογο.

6. Νανοϋλικά (Nanomaterials)

Τα νανοϋλικά ορίζονται ως ύλη που περιέχει σωματίδια μήκους 1-100 νανομέτρων. Πιο απλά, τα νανοϋλικά είναι έως 10.000 φορές μικρότερα από το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας. Χάρη στο μικροσκοπικό μέγεθός τους είναι εξαιρετικά πολύτιμα για κάθε είδους πρακτική χρήση. Όταν ένα υλικό μετατραπεί σε νανοϋλικό, γίνεται πιο σύνθετο και μπορεί να έχει διαφορετικές ιδιότητες από αυτές της ίδιας ουσίας στο κανονικό της μέγεθος. Οι τεχνικοί νανοτεχνολογίας –δημοφιλές επάγγελμα στον κλάδο– εφαρμόζουν διαδικασίες παραγωγής και χειρίζονται εξοπλισμό εμπορικής κλίμακας για την παραγωγή, τη δοκιμή ή την τροποποίηση υλικών, συσκευών μοναδικής μοριακής ή μακρομοριακής σύνθεσης. Ο «επιστήμονας υλικών» (material scientist) μελετά και αναλύει τις χημικές ιδιότητες και τη δομή διαφορετικών τεχνητών και φυσικών υλικών.

7. Υπολογιστικό νέφος (Cloud Computing)

Το Cloud Computing αφορά τη διάθεση υπολογιστικών πόρων μέσω διαδικτύου, από κεντρικά συστήματα που βρίσκονται απομακρυσμένα από τον τελικό χρήστη, τα οποία τον εξυπηρετούν αυτοματοποιώντας τις διαδικασίες. Οι μηχανικοί που εξασφαλίζουν την αξιόπιστη λειτουργία ιστοσελίδων, οι μηχανικοί «νέφους» ή οι επαγγελματίες που ασχολούνται με τη συμβουλευτική στο συγκεκριμένο πεδίο αποτελούν καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας διεθνώς.

8. Αλυσίδα μπλοκ (Blockchain)

Αποτελεί μια νέα μορφή συναλλαγών. Η τεχνολογία blockchain είναι μια αλυσίδα από ψηφιακούς κύβους που περιέχουν δεδομένα. Κάθε κύβος (block) συνδέεται άρρηκτα με τον προηγούμενο αλλά και τον επόμενο με τη μέθοδο της κρυπτογραφίας. Η χρησιμότητα της τεχνολογίας αυτής είναι να εξασφαλίσει ασφαλείς και αδιάβλητες συναλλαγές. Ο Ιnformation Security Analyst συμπεριλαμβάνεται στα 25 καλύτερα αμειβόμενα επαγγέλματα στις ΗΠΑ, με μέσες ετήσιες αποδοχές άνω των 100.000 δολαρίων. Είναι αυτός που διατηρεί τα δεδομένα και τα συστήματα υπολογιστών της εταιρείας του ασφαλή από κυβερνοεπιθέσεις. Πλεονέκτημα της συγκεκριμένης ειδικότητας είναι ότι τη χρειάζονται όλοι οι κλάδοι.

9. Χρηματοοικονομική τεχνολογία (Financial Technology)

Eυρεία έννοια, που περιλαμβάνει λογισμικά, εφαρμογές στα κινητά και άλλες τεχνολογίες που δημιουργούνται με στόχο να βελτιώσουν και να αυτοματοποιήσουν τους παραδοσιακούς τρόπους οικονομικών συναλλαγών των επιχειρήσεων και των πολιτών. Απασχολούνται προσωπικοί χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, fintech engineers, risk management specialists κ.ά.

10. Διαδίκτυο των πραγμάτων (Internet of Things)

Το Internet of Things (IoT) περιγράφει το αναπτυσσόμενο δίκτυο συσκευών με δυνατότητα σύνδεσης μεταξύ τους μέσω διαδικτύου. Βασικό χαρακτηριστικό όλων των συσκευών είναι η σύνδεση και η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ τους, με απώτερο σκοπό τη δυνατότητα του χρήστη να τα ελέγχει όλα από έναν υπολογιστή ή κινητό. Οι προγραμματιστές IoT διαθέτουν τις δεξιότητες της μηχανικής μάθησης και της διαχείρισης μεγάλων δεδομένων που τους βοηθά να κάνουν προβλέψεις. Άλλα επαγγέλματα: Internet of Things Specialists, IoT/Cloud Software Developers, Drone Experience Designers.

11. Βιοτεχνολογία (Biotechnology)

Η βιοτεχνολογία χρησιμοποιεί βιολογικά συστήματα, ζωντανούς οργανισμούς ή μέρη αυτών για την ανάπτυξη ή τη δημιουργία διαφορετικών προϊόντων. Στα βιοτεχνολογικά προϊόντα περιλαμβάνονται φαρμακευτικές πρωτεΐνες, τροφές, απορρυπαντικά, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.ά., ενώ στις υπηρεσίες περιλαμβάνεται ένα πλήθος εφαρμογών, από την επεξεργασία λυμάτων και αποβλήτων ως τα επιτεύγματα της γονιδιακής θεραπείας. Bioprinting Engineers, Biomanufacturing Specialists, Tissue engineers μερικές από τις ειδικότητες του τομέα.

12. Kρυπτογράφηση και ασφάλεια στον κυβερνοχώρο (Encryption & Cyber Security)

Η κρυπτογράφηση (encryption) περιλαμβάνει τη μετατροπή απλού κειμένου αναγνώσιμου από τον άνθρωπο σε ακατανόητο κείμενο, το οποίο είναι γνωστό ως κρυπτογραφημένο κείμενο. Περιλαμβάνει τη χρήση ενός κρυπτογραφικού κλειδιού, ενός συνόλου μαθηματικών τιμών στις οποίες συμφωνούν τόσο ο αποστολέας όσο και ο παραλήπτης. Ο παραλήπτης χρησιμοποιεί το κλειδί για να αποκρυπτογραφήσει τα δεδομένα, μετατρέποντάς τα ξανά σε ευανάγνωστο, απλό κείμενο. Σχετικά επαγγέλματα: Cybersecurity Specialists, ειδικοί καθαριστές δεδομένων, δικηγόροι ηλεκτρονικού εγκλήματος κ.ά.

13. Aνάλυση μεγάλων δεδομένων (Big Data Αnalysis)

H ανάλυση μεγάλων δεδομένων περιγράφει τη σύνθετη διαδικασία εύρεσης τάσεων, προτύπων, μοτίβων και συσχετίσεων σε μεγάλες ποσότητες ακατέργαστων δεδομένων, με στόχο να βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων βάσει των δεδομένων αυτών. Μεγάλα δεδομένα (big data) μπορεί, για παράδειγμα, να προέρχονται από κυκλοφορία δεδομένων στο διαδίκτυο, από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, από μηνύματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλα. Σχετικά επαγγέλματα: Data Scientists, Data Privacy Specialists, Data Architects κ.ά.

14. E-commerce & Communication (Ηλεκτρονικό εμπόριο & Επικοινωνία)

To ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce) αναφέρεται στην αγορά και στην πώληση αγαθών ή υπηρεσιών με χρήση του διαδικτύου, καθώς και στη μεταφορά χρημάτων και δεδομένων για την εκτέλεση αυτών των συναλλαγών. Σχετικά επαγγέλματα: Multisensory Εxperience Designers, Sensory Marketeers, E-commerce Specialists, νομικοί εξειδικευμένοι στα κοινωνικά μέσα (Social Media) κ.ά.

15. Υπολογιστική Γλωσσολογία (Computational Linguistics)

Η Υπολογιστική Γλωσσολογία αποτελεί το διεπιστημονικό πεδίο συνάντησης της Γλωσσολογίας και της Πληροφορικής. Έχει ως αντικείμενο την ενσωμάτωση γλωσσικών δυνατοτήτων σε υπολογιστικές εφαρμογές οι οποίες χρησιμοποιούνται σε συστήματα πληροφορικής και επικοινωνιακής τεχνολογίας. Κάποια επιτεύγματά της μας είναι οικεία, καθώς τα χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας (π.χ. το «έξυπνο» πληκτρολόγιο στα κινητά τηλέφωνα ή η φωνητική αναζήτηση της μηχανής Google), ενώ κάποια άλλα μας είναι λιγότερο γνωστά, επειδή αποτελούν μέρη ευρύτερων εφαρμογών (π.χ. τα φίλτρα που «διαβάζουν» και ταξινομούν αυτόματα τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου). Επάγγελμα του τομέα είναι και ο μηχανικός μάθησης μηχανών (Machine Learning Engineer).

16. «Πράσινη» τεχνολογία (Clean Techhologies)

Η «πράσινη» τεχνολογία περιλαμβάνει όλα τα μέτρα που λαμβάνονται (διαδικασίες, προϊόντα, υπηρεσίες κ.λπ.) για τη μείωση ή την εξάλειψη των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενθαρρύνοντας παράλληλα την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Στον τομέα δραστηριοποιούνται βιοκλιματολόγοι, ειδικοί ανακύκλωσης και διαχείρισης άχρηστων ουσιών, γεωπόνοι εξειδικευμένοι σε νέες πρακτικές, ESG/sustainability experts, νομικοί εξειδικευμένοι στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη κ.ά.