Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - Real

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Η προεκλογική περίοδος των ευρωπαϊκών εκλογών μάς επεφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη. Εκτός του ότι δεν συζητήσαμε τα επίκαιρα ευρωπαϊκά ζητήματα, μας έφερε μνήμες παλαιότερων πολιτικών αναμετρήσεων, όταν συνδεόταν κατά τρόπο άμεσο η προσδοκώμενη πολιτική συμπεριφορά με προσδοκώμενα οικονομικά ανταλλάγματα.

Βέβαια σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, σε όλον τον κόσμο, συναντώνται παρόμοια φαινόμενα, από τον Τραμπ μέχρι τον Μακρόν, αλλά σε αυτήν την έκταση, τόσο άμεσα και τόσο συστηματικά, δεν το περιμέναμε.

«ΝΑΙ» ΣΤΙΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΑΛΛΑ ΜΕ ΣΧΕΔΙΟ

Οι παροχές παραπέμπουν κατ’ αρχήν στην πραγματική δυνατότητα της οικονομίας, που θεωρητικά κρίνεται από το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης. Πάνω από το 3,5% του ΑΕΠ, μπορούμε να το ξοδεύουμε όπως νομίζουμε, εφόσον δεν απειλείται η ισχύουσα άσκηση βιωσιμότητας του χρέους. Το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι μία εικόνα του δημοσιονομικού χώρου που έχει διαμορφωθεί κυρίως από τις μεγάλες μειώσεις στις δαπάνες εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, λόγω των επανειλημμένων ρυθμίσεων, από τις ιδιωτικοποιήσεις και τις μειώσεις δημόσιων μισθών και συντάξεων.

ΟΡΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ

Η χώρα ανακάμπτει από μία πολύ μεγάλη οικονομική κρίση, κατά την οποία, λόγω της υπερχρέωσης του Δημοσίου και της εσωτερικής υποτίμησης, οδηγήθηκε σε γρήγορη αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Ενώ μειώνονταν οι αμοιβές και οι συντάξεις, ταυτοχρόνως αυξάνονταν οι φορολογικές υποχρεώσεις!

Η ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η ελληνική οικονομία, μετά την έξοδο από το τρίτο μνημόνιο, βρίσκεται σε μία μεταβατική περίοδο. Από εδώ και πέρα ή θα παραμείνει, ενδεχομένως επί χρόνια, σε τροχιά υποτονικής ανάπτυξης, έχοντας πάντοτε τον κίνδυνο να ξανακυλήσει σε μία καθοδική πορεία, ή θα κατορθώσει να εισέλθει σε ένα νέο, μακροχρόνιο δυναμικό αναπτυξιακό κύμα. Στόχος θα πρέπει να είναι η θεραπεία των πληγών της κρίσης, δηλαδή να αποκατασταθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο ευημερίας, όσο το δυνατόν συντομότερα.

ΤΟΛΜΗΡΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ "ΚΟΚΚΙΝΑ" ΔΑΝΕΙΑ

Όταν μιλάμε για το τραπεζικό σύστημα, στο μυαλό μας έρχονται δύο πράγματα: Eάν κινδυνεύει και εάν εκπληρώνει τον σκοπό του. Δηλαδή, εάν ανακυκλώνει τις αποταμιεύσεις του εσωτερικού ή του εξωτερικού από αυτούς που αποταμιεύουν σε αυτούς που θέλουν να κάνουν επενδύσεις με απόδοση μεγαλύτερη του κόστους.

Για δύο κυρίως λόγους μπορεί να κινδυνεύει ένα τραπεζικό σύστημα: Εάν η οικονομία είναι σε κίνδυνο και εάν έγιναν επενδύσεις σε δραστηριότητες που είτε δεν θα επιστρέψουν τα δανεικά, είτε θα τα επιστρέψουν πολύ αργά, είτε έχουν απόδοση μικρότερη από το κόστος τους.

Η ΘΗΛΙΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΩΝ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΩΝ

Η ελληνική πολιτική τάξη και κοινωνία έχει να κάνει μια μεγάλη επιλογή μπροστά της: να δεχτεί μια αργή σταδιακή αναπτυξιακή πορεία που θα απαιτήσει μια δεκαετία για να θεραπεύσει τις πληγές της υφεσιακής δεκαετίας ή να επιδιώξει την υπέρβαση της κανονικότητας με τη φιλοδοξία να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών! Τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι το σοβαρότερο από τα φρένα της δεύτερης επιλογής.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΕΥΘΥΝΕΣ

Για την ελληνική οικονομία το 2019 είναι ένα πλήρες έτος επιστροφής στη μαγική εικόνα της μεταμνημονιακής κανονικότητας. Οι πολιτικοί όλων των παρατάξεων την ονειρεύονται ως μια περίοδο που θα χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητά τους να κάνουν πραγματικότητα ό,τι σκέφτονται. Οι επενδυτές τη βλέπουν με δισταγμό, γιατί ο εξωτερικός περίγυρος εμφανίζει συνεχείς αναταράξεις (διεθνές εμπόριο, Brexit) και το εσωτερικό κλίμα σημαδεύεται από τις αναμενόμενες πολιτικές αναμετρήσεις.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΘΩΡΑΚΙΣΤΕΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι επιθυμούμε να κάνουμε; Τι μπορούμε να κάνουμε; Πώς θα το κάνουμε; Το τι επιθυμούμε σχετίζεται με την πολιτική, το τι μπορούμε σχετίζεται με τις δυνατότητες της οικονομίας. Το πώς θα το κάνουμε σχετίζεται τώρα με τα δημόσια οικονομικά και τις τράπεζες.

ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΑ ΚΑΙ ΑΚΡΑΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Θέμα ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος δεν τίθεται για πολλούς λόγους.

Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Σε έναν τέτοιο δεκάλογο περιλαμβάνονται μέτρα που θα αποδώσουν θετικά από τον επόμενο χρόνο έως τα επόμενα τρία χρόνια. Υπάρχουν πολιτικές οι οποίες θα αποδώσουν σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα (τρία έως πέντε χρόνια) και μακροπρόθεσμα πολιτικές που θα αποδώσουν μετά από πέντε χρόνια.